- •Алматы 2013
- •§ 1. Халықаралық жеке құқық түсiнiгi және атауы
- •§ 2. Халықаралық жеке құқықтың мазмұны мен мәнi
- •3 Жағдай ажыратылады.
- •§ 3. Халықаралық жеке құқықтың құқық саласы ретiндегi мәнi
- •§ 4. Халықаралық жеке құқықтың құқық жүйесiнде алатын орны
- •§5 Халықаралық жеке құқықтың қайнар көздері.
- •§ 1. Коллизиялық ереженiң (норманың) түсiнiгi және маңызы
- •§ 2. Коллизиялық ереженiң құрылымы және оның түрлерi
- •§ 1. Шетел құқығының қолдануының жалпы түсінігі
- •§ 2. Шетел құқығы нормаларының мазмұнын анықтау.
- •§ 3. Өзара түсіністік
- •§ 4. Кері сілтеме жасау және үшінші елдің құқығына сілтеме жасау
- •1879 Жылға дейінгі Renvoi тарихы
- •5 Заңында бұл мәселе мүлде қарастырылмаған елдер
- •§ 5. Жария тәртіп туралы ескерту
- •§ 6. Императивтік нормаларды қолдану
- •§7 Көп құқықтық жүйелері бар елдің құқығын қолдану
- •§ 1. Халықаралық-құқықтық реттеудегі «жеке тұлға» түсінігі
- •§ 2. Халықаралық жеке құқықтағы жеке тұлғалардың классификациясы.
- •§ 3. Жеке тұлғаның жеке заңы
- •§ 1. Заңды тұлғалардың ұлты мен статуты
- •§ 2. Қазақстан Республикасындағы шетелдік заңды тұлғалардың құқықтық жағдайы
- •§ 3. Қазақстандық заңды тұлғалардың шетелдегі қызметі (тарихи шолу)
- •§ 4. Халықаралық заңды тұлғалар
- •§1 Мемлекеттің халықаралық-құқықтық иммунитетінің негізі.
- •§2 Мемлекет иммунитетiнiң түсiнiгi мен элементтерi.
- •§3. Халықаралық жеке құқықта мемлекет иммунитетiнiң теориясы.
- •§4 Мемлекеттік заңды тұлғалардың құқықтық мәртебесі.
- •§5 Сот тәжірибиесіндегі мемлекет иммунитетінің қағидасы.
- •§6 Mемлекеттердің иммунитеті және меншігі туралы ұлттық заңнамалар
- •§1 Меншік құқығының түсінігі
- •§2 Меншік құқығындағы коллизиялық мәселелері
- •§3 Меншік құқығындағы Ұлттандыру мәселесі
- •§4 Шетел инвестициясын реттеу мәселесі
- •Қазақстан Республикасында шетелдік инвестицияларды аймақтық және көп жақты реттеу
- •§8. Сыртқы экономикалық мәмілелерді құқықтық реттеу сипаты.
- •§1 Халықаралық сипаттағы шарттық міндеттемелердің түсінігі
- •§2 Сыртқы экономикалық мәмілелерді құқықтық реттеу сипаты және орны
- •§3 Міндеттемелік статут
- •§4. Қолданылатын құқықтың түсінігі.
- •§5Тараптардың еркі
- •§6 Аса тығыз байланыс заңы – proper law және басқа коллизиялық ережелер
- •§7Қазақстан Республикасындағы сыртқы экономикалық мәмлілердің жаңа түрлері.
- •Лизинг операциясының техникасы (1 схема)
- •Лизинг операциясының техникасы (2 схема).
- •Факторинг компания
- •Факторингтік операциялар (Схема 4)
- •Факторингктік операциялар
- •Форфейтор мәмілесінің техникасы (5 схема)
- •Экспортер
- •Импортер
- •Форфейтор - банк
- •Халықаралық жеке құқықтағы есеп айырысу қатынастары
- •§1 Халықаралық есеп айырысу қатынастарының түсінігі мен мазмұны.
- •§2 Халықаралық есеп айырысу саласындағы халықаралық әдеп-ғұрыптардың унификациялануы.
- •§3 Халықаралық коммерциялық операциялардағы есеп-айырысулардың нысандары.
- •§4 Валюталық тәуекелді сақтандыру шаралары ретінде – валюталық ескертпелер.
- •§5 Халықаралық есеп айырысу қатынастарына банктердің қатысуы.
- •Халықаралық тасымалдау
- •§1 Халықаралық тасмалдаудың түсінігі және тасымалдау шартының халықаралық сипаттамасы
- •§2 Теміржол тасымалы.
- •§3 Халықаралық әуе тасымалы
- •§4 Халықаралық теңіз тасымалын материалды-құқықтық және коллизиялық-құқықтық реттеу
- •§1 Халықаралық жеке құқықтағы еңбек қатынастарының жалпы сипаттамасы
- •§2 Халықаралық жеке құқықтағы еңбек қатынастардағы коллизиялық байламдар
- •§3 Халықаралық жеке құқықтағы еңбек қатынастарын халықаралық шарттарда және Қазақстан Республикасы заңнамаларында құқықтық реттеу тәсілдері
- •12 Тарау Халықаралық жеке құқықтағы деликт мәселесі
- •§1 Деликт түсінігі
- •§2 Зиян келтіруден туындайтын міндеттемелердің коллизиялық құқықтық мәселесі
- •§3 Қазақстан Республикасындағы деликт мәселесі
- •§3 Шетелдегі деликт мәселесі
- •§1 Авторлық құқықты халықаралық
- •А) «Берн» одағы.
- •1896 Жылғы Париж конференциясы.
- •1908 Жылғы Берлин конференциясы.
- •1914 Жылғы Қосымша Берн хаттамасы.
- •1928 Жылғы Рим конференциясы.
- •1948 Жылғы Брюссель конференциясы.
- •1967 Жылғы Стокгольм конференциясы.
- •Ә) «Американаралық конвенциялар»
- •Б) «Авторлық құқықты қорғау туралы Дүниежүзілік конвенция»
- •§2. Қазақстан Республикасының авторлық құқықты қорғау жүйесінің дамуы.
- •А) Қазақстан Республикасының авторлық құқығындағы жалпы ережелер. Авторлық құқық нормаларының әрекет етуі.
- •Авторлық құқық объектілері.
- •Авторлыққа байланысты негізгі ережелер.
- •Б) Қазақстан Республикасының авторлық құқық заңдылығындағы қиыншылықтар туғызатын мәселелер.
- •Патенттiк құҚыҚ жӘне ҚазаҚстан Республикасынан тыс жерде тауар таҢбаларын ҚорҒау
- •§ 1. Патент құқығының түсiнiгi мен мазмұны
- •§ 2. Патент берiлетiн интеллектуалдық меншiктiң негiзгi объектiлерi
- •§ 3. Қазақстан Республикасының аумағында интеллектуалдық меншiк бойынша әрекет ететiн халықаралық конвенциялар
- •§ 4. Патент жүйесiн қалыптастыратын халықаралық құқық органдары
- •§ 5. Қазақстан Республикасында патент қатынастарын реттейтiн ұлттық заңнама
- •§ 6. Қазақстан Республикасында патент қатынастарын жүзеге асыратын органдар
- •ХалыҚаралыҚ жеке құҚыҚтаҒы отбасы құҚыҒы
- •§ 1. Отбасы құқығы саласындағы коллизиялық мәселе
- •§ 2. Некеге отыру және некенi тоқтату
- •§ 3. Ерлi-зайыптылар арасындағы және ата-ана мен
- •§ 4. Халықаралық жеке құқықтағы бала асырап алу, қамқоршылық пен қорғаншылық институттары
- •§ 6. Шетелдік асырап алу қатынастарына байланысты балаларды қорғау және ынтымақтастық туралы Конвенция аясында реттеу (29.05.1993ж)
- •1.Халықаралық жеке құқықтағы мұрагерліктің түсінігі және жалпы сипаттамасы.
- •2.Өсиеттің негізі.
- •3.Өсиет нысаны.
- •4.Шетел мемлекеттерінің заңнамалары.
- •5.Мүліктің иесіз қалғандығының ұғымы және тану жағдайлары
- •6. Иесіз қалған мүліктің мемлекетке өтуі және заңи негізгі өтуі.
- •1.Халықаралық коммерциялық арбитраждың түсінігі мен түрлері
- •1) Реттеу пәні бойынша:
- •2) Әрекет ету мерзімі бойынша:
- •3) Құзырет шеңберінде:
- •Пайдаланған әдебиттер: Негізгі әдебиеттер
- •Қосымша әдебиеттер
- •Мазмұны
Б) «Авторлық құқықты қорғау туралы Дүниежүзілік конвенция»
Берн конвенциясы Брюссельде енгізілген өзгерістерінен кейін де Батыс Еуропа капиталистік мемлекеттерінде, Азия мен Американың кейбір дамыған мемлекеттерінде әлі де авторлық құқық қорғау саласындағы құқықтың негізі болып қала берді. Оның ең негізгі кемшілігі – ірі кітап шығарушылар пікірінше, АҚШ-тың жоқ болуы. АҚШ-тың Берн одағына кірмеуінің басты себебі – Конвенция бойынша авторлық құқықты қорғау деңгейі ұлттық заңына қарағанда күрт жоғары болды. Американың кітап нарығы капиталистік мемлекеттер арасында ең ірі болған. 50 жылдардың басында АҚШ-та бұл салада істейтін жұмыскерлер саны (6 млрд. доллар көлеміндегі жылдық табыспен) 470 мың адамнан асты. Бұл банкілік, электр, газ және көмір өндіру, сияқты өнеркәсіп салаларының көлем көрсеткіштерінен жоғары болды. Бірақ, шет мемлекеттерге өзінің баспа өнімдерін экспорттағанда кітап өндірушілер мен саудагерлер елеулі зардап шеккен. Оған себеп, АҚШ-та тұңғыш жарияланған туындылар, оның шегінен тыс жерде қорғалынуға жатпады, нақ осы мәселе АҚШ-тың авторлық құқықты халықаралық қорғау жүйесіне кіруге ұмтылысына себеп болды.
Осылайша, авторлық құқықты қорғау туралы Дүниежүзілік конвенцияны қабылдау себептері жөнінде айта келгенде, біріншіден бұған АҚШ-тың ұмтылысын ескеру керек, екіншіден, басқа да көптеген мемлекеттердің формальдылық пен императивтік шарттары неғұрлым аз мөлшерде болатын халықаралық конвенцияны құру мүдделерінің болғаны да сөзсіз.
Жаңа конвенцияны құру жұмыстары 1948 жылы басталып, 3 жыл жүргізілді. 1951 жылдың қарсаңында конвенция жобасы дайын болды.
Авторлық құқық туралы Дүниежүзілік конвенция Женева қаласында 1952 жылдың қыркүйегінде 50 мемлекеттің қатысуымен үкіметаралық конференцияда ЮНЕСКО қолдауымен қабылданды. Конвенция 1955 жылдың қыркүйегінде күшіне енді.
Конвенция нормативтік емес сипаттағы ережелерден тұратын преамбуладан басталады. Бұл конвенция халықаралық өзара түсіністіктің неғұрлым жағымды болуы мақсатында интеллектуалдық шығармашылық туындыларының еркін таралуына және бұл ереженің мүмкіндігінше барлық мемлекеттерге ыңғайлы болуына бағытталған жалпы декларацияның бар болуымен ерекшеленеді.
Конвенцияның преамбуласында Берн мен Американаралық конвенцияларына негізделген халықаралық келісімдер негізінде құрылғандығы нақты белгіленген және бұл ережелерге таралмайды.
Бар көпжақты және екіжақты келісімдер мен конвенцияның ара қатынасын реттеу мәселесіне конвенцияның 17, 18, 19 баптары мен 17-баптың қосымша Декларациясы арналған.
Мұнда екі мәселе реттеледі:
1) Берн одағынан шығып Дүниежүзілік конвенцияға қосылған мемлекеттерге санкция қолдану арқылы Дүниежүзілік конвенцияның бәсекелесу әсерінен Берн одағын қорғау;
2) Берн одағының мемлекеттеріне Дүниежүзілік конвенцияны қолдану тәртібін орнату. Дүниежүзілік конвенция Берн конвенциясы ережелеріне және одақ мүшелігіне ешқандай әсер тигізу ниеті жоқ деп 17-бапта нақты белгіленген.
Берн мен Дүниежүзілік конвенциялар арасындағы құқықтық байланысты 17-бапта негізделген Декларация орнатты. Декларацияға сәйкес Берн одағы мүшелерінің аумағының бірінде де 1951 жылдың 1 қаңтарынан кейін шығарылған туындылар Дүниежүзілік конвенцияның қорғауына жатпайды.
Берн одағын нығайту мақсатына Декларацияның тағы да бір ережесі арналған. Оған сәйкес, Дүниежүзілік конвенция Берн одағы мүшелерінің арасындағы қатынастарына араласпауы тиіс. Мысалы: Итальяндық туынды Францияда қорғануды қажет етсе, (2 мемлекетте Берн, Дүниежүзілік конвенцияларының қатысушылары болып табылады), тек Берн конвенциясының ережелерін ғана қолдануға болады.
Авторлық құқық иелерінің мүдделерін қорғауының негізгі ережесі ретінде ұлттық режим қағидасын басшылыққа ала отырып, Дүниежүзілік Конвенцияның қатысушы мемлекеттерінде авторлық құқықтық қорғауының минимумын қамтамасыз ететін материалдық құқықтық нормаларынан тұрады. Мұндай нормалар қатарына: аудару құқығын бекіту мен 25 жылдың минималды қорғау мерзімін орнату ережелері жатқызылады.
Аудару құқығын шектеу кезінде, Конвенция бұрын халықаралық тәжірибеде болмаған бұл құқықты шектеу әдісі «мәжбүрлі лицензия» беруді арқылы жүзеге асырды. ұлттық режимді шектеудің тағы бір жағдайын айтып кетуге болады. Кейбір мемлекеттерде мүдделі тұлғаның қорғалынатын туындысына авторлық құқығы танылуы үшін формальдылықтарды1 орындауы тиіс.
Авторлық құқық туралы Дүниежүзілік конвенцияның негізгі ережелерін қарастыруды бітіре келе, оның тағы да үш жағдайын ескеру керек:
Конвенцияға ескертпе жасауға болмайды. Осыған сәйкес, конвенцияға қосылатын мемлекеттер конвенцияның барлық ережелерін түгелімен қабылдауы тиіс.
Қатысушы мемлекеттердің арасында дамуындағы жағдайда, ол халықаралық соттың қарауына жатқызылуы тиіс.
Конвенцияға мүше болғысы келетін әрбір мемлекеттің өзінің ішкі заңдылығы конвенция ережелеріне бейім болуы тиіс.