- •1. Прадмет і задачы гістарычнай навукі. Месца гісторыі Беларусі ў еўрапейскай і сусветнай гісторыі.
- •2. Асноўныя крыніцы па гісторыі Беларусі. Этапы развіцця айчыннай гістарыяграфіі.
- •3. Фармацыйны і цывілізацыйны падыходы да вывучэння гісторыі. Перыядызацыя гісторыі Беларусі.
- •Першабытнае грамадства на тэрыторыі Беларусі ў каменным веку.
- •Першабытнае грамадства на тэрыторыі Беларусі ў бронзавым і раннім жалезным веках.
- •6. Славянізацыя тэрыторыі Беларусі. Станаўленне ўсходнеславянскай дзяржаўнасці. Кіеўская Русь.
- •7. Дзяржавы-княствы на тэрыторыи Беларууси (IX- 1пал. XIII).
- •8. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель у IX – першай палове XIII ст.
- •9. Усталяванне хрысціянства на беларускіх землях. Развіццё культуры ў іх – першай палове хііі ст.
- •10. Утварэнне Вялікага княства Літоўскага: перадумовы і канцэпцыі.
- •12. Эвалюцыя палітычнай сістэмы Вялікага княства Літоўскага (другая палова хііі – першая палова XVI ст.). Прававая сістэма вкл.
- •13. Знешняя палітыка Вялікага княства Літоўскага (другая палова хііі – першая палова XVI ст.).
- •14. Сацыяльна-эканамічнае развіццё беларускіх зямель ў складзе Вялікага княства Літоўскага (другая палова хііі – першая палова XVI ст.). Магдэбургскае права.
- •15. Культура Беларусі другой паловы хііі – першай паловы XVI ст. Уплыў ідэй Адраджэння на яе развіццё.
- •16. Фарміраванне беларускай народнасці. Паходжанне назвы “Белая Русь”.
- •17. Лівонская вайна. Утварэнне Рэчы Паспалітай і статус Вялікага княства Літоўскага у яе складзе.
- •18. Грамадска-палітычнае жыццё Вялікага княства Літоўскага у складзе Рэчы Паспалітай (другая палова хvi – XVII ст.). Казацка-сялянская вайна сярэдзіны XVII ст. На тэрыторыі Беларусі.
- •19. Рэлігійнае жыццё Вялікага княства Літоўскага (другая палова хvi – XVII ст.). Рэфармацыя і Контррэфармацыя. Утварэнне ўніяцкай царквы.
- •20. Войны на тэрыторыі Беларусі ў другой палове хvii – пачатку xviіi ст.
- •21. Сацыяльна-эканамічнае становішча Беларусі ў складзе Рэчы Паспалітай (другая палова хvi – xviiі ст.). Сацыяльныя канфлікты 40-х – 50-х гг. Xviiі ст.
- •22. Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай у XVIII ст. Першы падзел Рэчы Паспалітай.
- •23. Грамадска-палітычнае жыццё Рэчы Паспалітай у апошняй чвэрці XVIII ст. Ліквідацыя Рэчы Паспалітай.
- •24. Культура беларускіх зямель у складзе Рэчы Паспалітай (другая палова хvi – xviiі ст.). Уплыў ідэй Асветніцтва на яе развіццё.
- •25. Змены ў становішчы Беларусі пасля далучэння яе да Расійскай імперыі (канец XVIII – пачатак XIX ст.).
- •26. Беларусь у вайне 1812 г.
- •27. Грамадска-палітычны рух у Беларусі ў першай палове XIX ст. Паўстанне 1831 г. І яго наступствы.
- •28. Асаблівасці сацыяльна-эканамічнага развіцця беларускіх зямель ва ўмовах крызісу феадалізму (першая палова хіх ст.). Рэформы п. Кісялёва.
- •29. Культурнае жыццё Беларусі ў складзе Расійскай імперыі (першая палова хіх ст.).
- •30. Адмена прыгоннага права. Буржуазныя рэформы 1860-х гг. – 1870 гг. І асаблівасці іх правядзення ў Беларусі.
- •31. Развіццё капіталістычных адносін у эканоміцы Беларусі ў 60-я гг. Хіх – пачатку хх ст. Сталыпінская аграрная рэформа.
- •32. Паўстанне 1863 – 1864 гг. На тэрыторыі Беларусі і яго вынікі.
- •33. Культура Беларусі ў 60 – 90-я гг. Хіх ст. Фарміраванне беларускай нацыі.
- •34. Першыя палітычныя арганізацыі ў Беларусі (канец хіх – пачатак хх ст.).
- •35. Рэвалюцыя 1905-1907 гг. У Беларусі і яе вынікі.
- •36. Становішча Беларусі ў гады Першай сусветнай вайны (1914 – люты 1917 г.).
- •37. Лютаўская буржуазна-дэмакратычная рэвалюцыя і Беларусь. Беларускі нацыянальны рух (вясна – восень 1917 г.).
- •38. Культура Беларусі ў пачатку хх ст. “Нашаніўскі” перыяд у развіцці культуры.
- •39. Кастрычніцкая рэвалюцыя 1917 г. І ўстанаўленне Савецкай улады ў Беларусі. Брэсцкі мір.
- •40. Беларускі нацыянальны рух пасля Кастрычніцкай рэвалюцыі. Абвяшчэнне бнр.
- •41. Стварэнне беларускай савецкай дзяржаўнасці (1918 – 1920 гг.).
- •42. Савецка-польская вайна 1919-1920гг. І яе вынікі
- •43. Сацыяльна-эканамічныя пераўтварэнні на савецкай тэрыторыі Беларусі ў
- •44. Утварэнне ссср і ўваходжанне бсср у яе склад. Узбуйненне тэрыторыі бсср.
- •45. Фарміраванне камандна-адміністрацыйнай сістэмы ў 1920 – 1930-я гг. Палітычныя рэпрэсіі ў бсср.
- •Індустрыялізацыя і калектывізацыя бсср (2 пал 1920-х – 1930-я гг.).
- •47. Палітыка беларусізацыі. Дасягненні і супярэчнасці развіцця культуры ў бсср
- •48. Грамадска-палітычнае і культурнае жыццё Заходняй Беларусі ў складзе
- •49. Сацыяльна-эканамічнае развіццё Заходняй Беларусі ў 1921 – 1939 гг.
- •50. Абвастрэнне супярэчнасцей паміж вядучымі краінамі свету і пачатак Другой
- •51. Пачатак Вялікай Айчыннай вайны. Абарончыя баі на тэрыторыі Беларусі ўлетку 1941 г.
- •52. Нямецка-фашысцкі акупацыйны рэжым на тэрыторыі Беларусі.
- •53. Партызанскі і падпольны рух на тэрыторыі Беларусі ў гады Вялікай Айчыннай вайны.
- •54. Вызваленне тэрыторыі Беларусі ад нямецка-фашысцкіх захопнікаў.
- •55. Уклад беларускага народа ў Перамогу ў Вялікай Айчыннай вайне. Страты бсср у Другой сусветнай вайне.
- •56. Беларусь на міжнароднай арэне ў другой палове 1940-х – 1980-я гг.
- •57. Асноўныя тэндэнцыі развіцця эканомікі бсср у 1946 – 1985 гг.
- •58. Грамадска-паліт. Жыццё беларусаў (1945-1985гг.)
- •59. Культура бсср ў другой палове 1940-х – 1980-я гг.: дасягненні і супярэчнасці
- •60. Бсср у перыяд перабудовы (1985 – 1991-ы гг.).
- •61. Распад ссср. Абвяшчэнне суверэннай Рэспублікі Беларусь. Грамадска-
- •Сацыяльна-эканамічнае развіццё Беларусі ва ўмовах правядзення рыначных рэформ (1991 – 2007 гг.): праблемы, шляхі іх вырашэння, вынікі.
- •63. Знешняя палітыка Беларусі на сучасным этапе (1991-ы г. – пачатак ххі ст.).
- •64. Змены ў духоўным і культурным жыцці Рэспублікі Беларусь на сучасным этапе (1991-ы г. – пачатак ххі ст.).
22. Палітычны крызіс Рэчы Паспалітай у XVIII ст. Першы падзел Рэчы Паспалітай.
Прычыны падзелаў РП заключаліся перш за ўсё ва ўнутрыпалітычным становішчы дхяржавы. Яно харвктарызавалася як палітычны крызіс, або бязладзе. Гэты стан быў выклікам злоўжывання шляхецкімі вольнасцямі.
Унутрыпалітычна становішча ўскладнялася знешнепалітычнымі абставінамі, звязанымі ў пачатку XVIII ст з баявымі дзеяннямі ў гады Паўночнай вайны. РП стала “заездным дваром і карчмой” для іншаземных войскаў. Такое становішча дазваляла суседнім дзяржавам ўмешвацца ва ўнутраныя справы РП.
З другой паловы XIX ст. быў здейснены цэлы шэраг рэформаў, накіраваных на ўзмацненне РП. У эканамічнай галіне пэўны поспех мелі рэформы А.Тызенгаўза, дзякуючы якім пачала замацоўвацца такая форма прамысловай вытворчасці як мануфактура. У галіне асветы пачаткам рэформы стала дзейнасць Адукацыйнай камісіі, арганізаванай у 1773 г.,па адрыцці школ сярэдняй ступені. У палітычнай галіне права ”ліберум вета” было часткова абмежавана (канчаткова аменена толкі ў 1791 г.).
У 1772 г. у Пецярбургу быў падпісаны дакумент аб першым падзеле РП паміж Расіяй, Аўстрыяй і Прусіяй. Да Расіі адышла Усходняя Беларусь.
Спробай выратаваць дзяржаву ад распаду стала абвяшчэнне соймам 3 мая 1791 г. Канстытуцыі РП (другой у свеце пасля Канстытуцыі ЗША 1787 г.
У 1793 адбыўся другі падзел РП. Спробай захаваць суверэннасць РП у межах 1772 г. стала паўстанне 1794г. Паўстанне адбывалася пад лозунгам “Вольнасць, цылыснасць, незалежнасць” , як нагадваў лозунг Францускай рэвалюцыі “Вольнасць, роўнасць, братэрства”. Заклік Касцюшкі да аднаўлення РП у межах 1772г. знайшоў водгук сярод магнатаў і шляхты ВКЛ.
У 1795г. было падпісана пагпдненне аб трэцім падзеле РП паміж Расіяй, Аўстрыяй і Прусіяй. Пасля гэтага некалі наймагутная дзяржава скончыла сваё існаванне.
23. Грамадска-палітычнае жыццё Рэчы Паспалітай у апошняй чвэрці XVIII ст. Ліквідацыя Рэчы Паспалітай.
Убачыўшы пагрозу дзяржаўнаму iснаванню, сейм 1791 г. прыняў канстытуцыю. Яна адмяняла выбарнасць караля, адмяняла вольнасцi шляхты, рашэннi сейма прымалiся большасцю галасоў, забаранялася назва ВКЛ, абвяшчалася свабода веравызнання i iншыя рашэннi, накiраваныя на цэнтралiзацыю i ўмацаванне дзяржавы. Знайшлiся сiлы, якiя былi незадаволены прыняццем Канстытуцыi. Яны ўзялiся за барацьбу за расiйскiя парадкi кiравання. Зноў пачалася грамадзянская вайна. Гэта скарысталi суседзi. Адбыўся другi падзел РП. Да расii адышла цастка полацкага ваяводства, рэшткi Вiцебскага i Мсцiслаўскага, Мiнская i ўсходняя часткi Навагрудскага i Брэсцкага ваяводстваў. У адказ на раздзел краiны ў сакавiку 1794 г. пачалося паўстанне Т.Касцюшкi. Яго галоўная мэта – незалежнасць нацыi, РП у межах 1772 г. Паўстанне Т.Касцюшкi пачалося ў Кракаве, затым у Лiтве. Пацярпела паражэнне. У Варшаву ўвайшлi прускiя, рускiя, ааўстрыйскiя войскi.
У 1795 г. адбыўся трэцi падле РП. Да Расii адышла Заходняя Беларусь i ўсходняя Лiтва, а таксама ўкраiна да Зах. Буга. РП перастала iснаваць як самастойная дзяржава: не абмежаваныя шляхецкiя вольнасцi, нацыянальны прыгнет,рэлiгiйны фанатызм, падзенне нораваў шляхецкага саслоўя, адсутнасць моцнай улады ў краiне, анархiя, раскол грамадства паводле этнiчных i iдэалагiчных прыкмет, няспынныя войны i iнш. – усе гэта аслабляла дзяржавы знутры, рабiла легкай здабычай суседзяў.