74)Қаржы саясаты, оның типтері, мақсаттары мен міндеттері

Қаржылық саясат-мемлекет пен басқа экономикалық агенттердің қаржы саласында өзінің функциялары мен міндеттерін жүзеге асыру үшін жүргізілетін іс шаралардың жиынтығы;қаржылық ресурстарды жұмылдыру және оларды бөлудің нысандары мен әдістерінің жүйесінде,қаржылық заңнамада,мемлекеттің табыстары мен шығыстарының құрылымында көрініп білінеді.Қаржылық саясаттың мақсаты іс-шаралар әзірлеу және оларды индустриалдық-инновациялық дамудың,ұлттық шаруашылықтың құрылымын қайта құрудың,елдің экономикасын әлемдік шаруашылыққа ұтымды біріктіру жолымен сыртқы экономикалық қызметті жандандырудың негізінде экономикалық өсуді қамтамсыз ету б.т.Қаржылық саясаттың көмегімен шешілетін басты міндетердің қатарына мыналарды жатқызуға болады:1)елдің дамуының әрбір нақты кезеңінің ерекшеліктері негізінде қаржылық ресурстардың неғұрлым мүмкін болатын көлемін жасаудың жағдайларын қамтамасыз ету;2)қаржылық ресурстарды қоғамдық өндірістің сфералары арасында,ұлттық шаруашылықтың секторлары арасында ұтымды бөлу және пайдалану,ресурстарды белгілі бір мақсаттарға бағыттау;3)экономикалық дамудың белгіленген бағыттарын орындау үшін тиісті қаржылық механизмді жасап,оны үнемі жетілдіріп отыру. қаржы саясатына талдау жүргізе отырып, олардың 4 негізгі типтерін атап көрсетуге болады: классикалық, реттеушілік, жоспарлы –директивті және қәзіргі саясат. Реттеушілік қаржы саясаты жағдайында салықтар түбегейлі өзгеріп отырады.  Басты реттеуші механизм ретінде прогрессивті салық мөлшерлемелерінде пайдаланылатын   табыс салығы жиі қолданылады.Жоспарлы – директивті қаржы саясаты экономиканы жоспарлы басқару жүйесін қолданатын мемлекеттерде жүзеге асырылады. Өндіріс қаражаттарының мемлекеттік меншікке негізделуі экономиканы, қаржыны және әлеуметтік саланы тиімді басқаруға мүмкіндік береді. Бұл жағдайдағы қаржы саясатының мақсаты – мемлекеттік жоспарды жүзеге асыра отырып, мемлекеттің   қаржы ресурстарын максималы түрде шоғырландыруға бағытталған  (ең бірінші билік пен басқару органдарында ). Қәзіргі қаржы саясаты – бұл кәсіпкерлік қызметтің көп түрлерінің дамуымен, мемлекеттік меншіктің жекешеленуімен, шаруашылық жүргізудің әр түрлі формаларының қалыптасуымен және аралас экономиканың жүзеге асырылуымен сипатталады. Осының негізінде қағидалы қаржы механизмі қалыптасады. Мемлекет кәсіпорыннның ішкі шаруашылық қатынастарына араласпайды.

75)Қаржылық активтерді бағалаудың базалық үлгісі. Облигацияларды, қарапайым және артықшылықты акцияларды бағалау

Бағалы қағаздар портфелінің тәуекелі (табыстылығы) берілген портфельге кіретін жеке бағалы қағаздардың күтілетін табыстылығы көрсеткіштерінің ішінен өлшенген орташасын көрсетеді.

,

Мұндағы - портфельдегі j- активінің үлесі;

- j-активінен күтілетін табыстылық;

n - портфельдегі активтер саны.

Инвестициялық портфельді басқару үрдісінде менеджер қаржылық активтерді таңдап алу және оларды портфель құрамына енгізу мәселесімен кездеседі.

5. Ең танымал үлгі атағына портфельдің табыстылығы мен жүйелік тәуекелді біріктіретін қаржылық активтердің табыстылығын бағалау үлгісі (САРМ) ие болды. Бұл үлгі 60 жылдары Уильям Шарп, Дж.Линтнер, Дж.Моссинимен жасалынды.

САРМ үлгісі Дженсенмен қорытылып, 1972 жылы жарияланған түрлі алғышарттармен сипатталады

Тәуекел көрсеткішімен сипатталады.

Орташа бағалы қағазға және табыстылығы сәйкес келеді.

Табыстылығы және болатын тәуекелсіз бағалы қағаздар бар.

Көрсеткіш өз капиталын тәуекелсіз бағалы қағаздарға емес, тәуекелді бағалы қағаздарға салу тәуекелі үшін нарықтық (орташа) сыйақыны сипаттайды.Ал көрсеткіші капиталды берілген нақты компанияның бағалы қағаздарына салу тәуекелі үшін сыйақыны бейнелейді.

САРМ үлгісінің мәні келесіде: берілген компанияның бағалы қағаздарына салу тәуекелі үшін сыйақы тәуекел үшін берілетін нарықтық сыйақыға тура пропорционалды болып келетіндігінде.

АРТ тұжырымдамасы Стивен Росспен жасалынды. САРМ үлгісі инвесторлардың тиімді портфельдерді қалыптастырудан басталады. Ал баға қалыптастырудың арбитраждық теориясы портфельдердің қайсысы тиімді екенін сұрамайды. Мұнда келесідей тұжырым жасалады: акциялардың талап етілетін табыстылығы, САРМ үлгісінде тәрізді, бір фактордан емес, тәуекелдің көптеген факторларына байланысты. Үлгінің негізінде әрбір акцияның фактілік табыстылығы екі бөліктен – қалыпты табыстылық пен тәуекелді (белгісіз) табыстылықтан құралатындығында.

Опциондардың баға қалыптастыру теориясы мен белгісіздік шартындағы преференция жағдайларының теориясы жеткілікті дәрежеде дамымаған және қалыптасу кезеңінде болып келеді.