Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:

Плотин. - Четвертая эннеада. - 2004

.pdf
Скачиваний:
75
Добавлен:
23.02.2015
Размер:
21.14 Mб
Скачать

120 Плотин. Эннеады. Трактат IV. 3 (27)

όργανον τη ψυχή [παρ]εϊναι. Ύών δε άπτικών οργάνων εν πρώτοις τοίς νεύροις όντων, α δη και προς την κίνησιν του ζφου την δύναμιν έχει, ενταύθα της τοιαύτης δούσης εαυτην, αρχομΑνων δε άπό εγκεφάλου των νεύρων, την της αίσθησεως και ορμής άρχην και όλως παντός του ζφου ενταΟ&α έδεσαν φέροντες, ου δηλονότι ai άρχαί των οργάνων, εκεί παρεΐναι το χρτησόμενον τιθέμενοι βελτιον δε λέγειν την άρχην της ενεργείας της δυνάμεως εκεΐ όθεν γάρ έμελλε κινεϊσθαι το όργανον, εκεΐ έδει οίον εναπερείδεσθαι την δύναμιν του τεχνίτου εκείνην την τφ όργάνφ πρόσφορον, μάλλον δε ου την δύναμιν πανταχού γάρ η δύναμις εκείδε της ενεργείας η άρχρη, ου η άρχρη του οργάνου. Έπεί ούν η του αίσθάνεσθαι δύναμις και η του ορμαν ψυχής ούσης αισθητικής και φανταστικής [φύσις] επάνω εαυτής είχε τον λόγον, ως αν γειτονοΰσα προς το κάτω ου αύτη επάνω, ταύτη ετέθη τοίς παλαιοίς εν τοΐς ακροις του ζφου παντός επί της κεφαλής, ως ούσα ούκ εν τφ εγκεφάλφ, άλλ" ως εν τούτφ τω αίσθητικφ, ο εν τω εγκεφάλφ εκείνως )δρυτο. Το μλν γάρ έδει σώματι διδόναι, και τφ σώματος μάλιστα της ενεργείας δεκτικω, το δε σώματι ούδαμοΰ κοινωνούν πάντως εκείνφ κοινωνειν έδει, ο ψυχής είδος ην και ψυχής δυνάμενης τάς παρά του λόγου αντιλήψεις ποιεΐσθαι. Αίσθητικόν γάρ κριτικόν πως, και φανταστικον οίον νοερόν, και ορμή και ορεξις, φαντασίφ και λόγφ επόμενα. Εκεί ούν το λογιζόμενον ούχ ώς εν τόπφ, άλλ" οτι το εκεί απολαύει αύτου. ΪΙώς δε το «εκεί» επί του αισθητικού, εϊρηται. Ύοΰ δε φυτικού αυ και αυξητικού και θρεπτικού μηδενός άπολειπομενου, τρεφοντος δε τω αϊματι, του δε αίματος του τρεφοντος εν

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΑΠΟΡΙΩΝ ΠΡΩΤΟΝ

121

φλεφιν οντος, αρχής δε και φλεβών και αίματος εν ηπατι, oîov εναπερειδομενης ταύτης της δυνάμεως ενταύθα η του επιΒνμ^ητικοΰ μοΊρα της φυχης οικείν άπεδό^η. Ό γαρ τοι και γεννφ και τρέφει και αύξει, τούτο και τούτων επ&υμειν ανάγκη. Ύοΰ δε λετττοΰ και κούφου και οξέος και καθα­ ρού αίματος, 3νμψ πρόσφορου οργάνου, η τούτου πηγή ενταύθα γαρ το τοιούτον αίμα αποκρίνεται τη του Βνμοΰ ζέσει καρδία πεποίηται οίκησις πρέπουσα. ["Εχουσαι δε το σώμα και το αντιλαμβάνεσαι τών σωματικών κολά­ σεων εχουσιν.]

24.'Αλλά που εξελ^ούσα του σώματος γενησεται;

Ήενταύθα μεν ουκ εσται, ου ουκ εστί το δεχόμενον όπωσούν, ούδε δύναται παραμένειν τω μνη πεφυκότι αύτην δεχεσ^αι, εί μ/η τι ϊχοι αυτού ο έλκει προς αυτό άφρονα ουσαν. 'Εστί δε εν εκείνω, ει άλλο έχει, κάκεΐ ακολουθεί, ου πεφυκε τούτο είναι και γίνεσ$αι. 'Οντος δε πολλού και εκάστου τόπου, και παρά της διαθέσεως ηκειν δεΐ το διάφορον, ηκειν δε και παρά της εν τοίς ούσι δίκης. Ού γάρ μ/η ποτέ τις εκφύγοι, οπα^είν επ" αδίκοις εργοις προσήκει* αναπόδραστος γάρ 6 $εΐος νόμος ομού έχων εν εαυτώ το ποιησαι το κρ&εν ηδη. Φέρεται δε και αυτός ο πάσχων άγνοών εφ" α παάειν προσήκει, άστάτω μεν τη φορφ πανταχού αιωρούμενος τοις πλάναις, τελευτών δε ώσπερ πολλά κομών οις άντετεινεν εις τον προσήκοντα αύτω τόπον ενεπεσεν, εκουσιω τη φορά το άκούσιον εις το πα$εΐν έχων. Εϊρηται δε εν τω νόμω και όσον και εφ" όσον δεΐ πα$εΐν, και πάλιν αύ ομού συνεδραμεν η άνεσις της κολάσεως και η δύναμις τού άναφυγείν εξ εκείνων τών τόπων, αρμονίας δυνάμει της κατεχούσης τά πάντα.

122 Плотин. Эннеады. Трактат IV. 3 (27)

"Εχουσαι

δέ σώμα και το αντιλαμβάνεσαι

των

σωματικών

κολάσεων εχουσιτοις δέ των

ψυχών

κα$αραΐς ουσαις και μηδέν μηδαμη εφελχομεναις του σώματος εξ ανάγκης {και} ούδαμου σώματος υπάρξει είναι. Ε/ ουν εισι [καί] μ/ηδαμου σώματος ουδέ γαρ εχουσι σώμα ου εστίν η ουσία και το ον και το $ειον εν τφ Э-εω έκτατα και μετά τούτων και εν τούτω η τοιαύτη φυχη εσται. Ει δ* ετι ζητείς που, ζητητεον σοι που εκείναζητών δε ζητεί μη τοις ομμασι μη& ώς ζητών σώματα.

25. Περί δε μνήμης, ει αύταΐς ταΐς ψυχαΐς τώνδε τών τόπων εξελ^ούσαις μνημονεύειν υπάρχει, η τοις μεν, ταΐς δ* ου, και πάντων η τίνων, кал ει μνημονεύουσιν άεί, η επί τίνα χρόνον τον εγγύς της άφόδου, ζητειν ομοίως άξι­ ον. 'Αλλ' ει μελλομεν όρ&ώς περί τούτων την ζητησιν ποιεΐσ$αι, ληπτεον τι ποτέ το μνημόνευαν εστί. Λέγω δε ου τι μνήμη εστίν, άλΧ εν τίνι συνίσταται πεφυκε τών όντων. Τ/ μεν γάρ εστί μνήμη, εϊρηται εν άλλοις και πολλάκις τε$ρύλληται, το δε μνημονεύειν πεφυκος ο τι ποτέ εστίν άκριβεστερον ληπτεον. Ει δε εστί το της μνή­ μης επίκτητου τίνος η μαθήματος η ποιήματος, ούτε τοίς άπα&εσι τών όντων ούτε τοίς <pwj> ενχρόνω εγγίνοιτο αν το μνημονεύειν. Μνήμην δη περί $εόν ουδέ περί το ον και νουν $ετεον ούδεν γάρ εις αυτούς ουδέ χρόνος, αλλ' αίών περί το ον, και ούτε το πρότερον ούτε το εφεξής, αλλ* εστίν άεί ώς έχει εν τω αύτω ού Βεχόμενον παράλλαξιν. Το δέ εν τω αύτω και όμοίω πώς αν εν μνήμη γένοιτο, ούκ έχον ούδ' ϊσχον αλλην κατάστασιν με& ην είχε πρότερον, η νόησιν αλλην μετ αλλην, Ίνα εν άλλη μένη, άλλης δέ μνημ/>νεύη ην είχε πρότερον, 'Αλλα τι κωλύει τάς άλλων

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΑΠΟΡΙΩΝ ΠΡΩΤΟΝ

123

μ^ταβολας ειδεναι ου μεταβάλλοντα αυτόν, οίον κόσμου τας περιόδους; οτι άλλο μεν πρότερον, άλλο δε ύστερον VOTJO^Î επακολουΒοΰν ταις του τρεπομενου μ^ταβολαις, τό τε μvfημovaύaιv παρά τό νοείν άλλο. Tic δε αυτοΰ νοήσεις ου μνημονεύειν λεκτεον ου γαρ ηλ$ον, /να κάτεχα μη άπελ&οιεν η ούτω γε την ούσίαν αυτοΰ φοβοίτο μνη άπελ&οι απ' αυτοΰ. Ου τοίνυν ουδέ φυχην φατεον μνημονεύειν τον αυτόν τρόπον οίον λεγομεν τό μνημονεύειν είναι ων έχει σύμφυτων, αλλ' επειδή ενταΰθά εστίν, εχειν και μ/η ενεργεΐν κατ αυτά,, και μάλιστα ενταΰδα ηκούση. Τό δε και ενεργείν ηδη ταΐς ενεργούσαις α εϊχον μνημιην και άνάμνησιν προστ&εναι εοίκασιν οι παλαιοί. "Ωοθτ} έτερον είδος μνημιης τοΰτο* διό και χρόνος ού πρόσεστι τη ούτω λεγομένη μνημιη. Αλλ' Ίσως ευχερώς περί τούτων εχομ&ν και ουκ εξεταστικώς. 'Ισως γαρ αν τις άπορησειε, μπρτοτε ού της φυχης η εκείνης η λεγομένη τοιαύτη άνάμνησις και μνημιη, άλλα άλλης αμυδρότερος, η τοΰ συναμφστερου τοΰ ζώου. Erre γό^ρ άλλης, πότε η πώς λαμβανούσης; Erre τοΰ ζώου, πότε η πώς; Διό ζη^τητεον τι εστί των εν ημιν τό την μνημ/ην ϊσχον, όπερ και εξ ό,ρχης εζητοΰμ^ν και ει μεν η φυ%η η μνημονεύουσα, τις δύναμις η τι μλρος, ει δε τό ζώον, ώσπερ και τό αισθανόμενον εδοξε τισι, τις ο τρόπος, και τι ποτέ δεΐ φάναι τό ζφον, και ετι ει τό αυτό των αισθημάτων δεΐτ&εσΒ'αι αντιλαμβάνεσαι και των νοημάτων, η άλλο τοΰ έτερου.

26. Ε/ μεν οΰν τό ζώον τό συναμφόττερόν εστίν εν τοις αισΒησεσι ταΐς κατ ενεργειαν, δεΐτό αισθάνεσθαι τοιοΰτον είναι διό και κοινόν λέγεται οίον τό τρυπάν και τό ύφαίνειν, Ίνα κατά μεν τον τεχνίτην η φυχη η εν τω αισ$άνεσ$αι,

124 Плотин. Эннеады. Трактат IV. 3 (27)

κατά δε το όργανον το σώμα, του μεν σώματος -πάσχοντος και υπηρετούντος, της δε ψυχής παραδεχόμενης την τύπωσιν την του σώματος, η την δια του σώματος, η την κρίσιν, ην εποιησατο εκ του παθήματος του σώματος9 ου δη η μεν αίσθησις ούτω κοινον έργον λεγοιτο αν, η δε μνήμ/η ουκ άνα/γκάζοιτο του κοινού είναι της ψυχής ήδη

παραδεξαμενης

τον τύπον και η φυλαξάσης η άπο-

βαλούσης αυτήν

ει μπ\ τις τεκμαίροιτο κοινον και το

μνημονεύειν είναι εκ του τοις κράσεσι των σωμάτων και μνημονικούς και επιλήσμονος ημάς γίγνεσθαι. 'Αλλά και ως κωλυτικον αν η ού κωλυτικον λεγοιτο το σώμα γίνεσθαι, της δε ψυχής το μνημονεύειν ούχ ήττον ειη.

Ύών δε δη μαδήσεων πώς το κοινον, αλλ" ούχ ή ψυχ?η ή μνημονεύουσα εσται; Ei δε το ζώον το συναμφότερον ούτως, ώς έτερον εζάμφοίν είναι, πρώτον μεν άτοπον μ/ητε σώμα μήτε φυχήν το ζώον λέγειν ού γάρ δή μεταβαλόντων αμφοτέρων έτερον τι εσται το ζώον ούδ" αύ κραθέντων, ώς δυνάμει τήν ψυχην εν τψ ζώω είναι* έπειτα και ούτως ούδεν ήττον της ψυχής το μνημονεύειν εσται, ώσπερ εν οινομελιτος κράσει ει τι γλυκάζει, παρά του μέλιτος τούτο εσται. Τ/ ούν, ει αυτή μεν μνημονεύοι, τω δε εν σώματι είναι τω μ/rç καθαρά είναι, αλλ* ώσπερ ποιωθείσα, άναμάττεσθαι δύναται τους τών αισθη­ τών τύπους και τφ οίον εδραν εν τω σώματι προς το

παραδεχεσθαι καϊ μή ώσπερ παραρρειν {εάν};

'Αλλα

πρώτον μεν οι τύποι ού μεγέθη, ούδ" ώσπερ

ai εν-

σφραγίσεις ούδ" άντερείσεις ή τυπώσεις, οτιμηδ* ώθισμάς, μνηδ* ώσπερ εν κηρφ, αλλ' 6 τρόπος οίον νόησις και επι τών αισθητών. Έπ/ δε τών νοήσεων τις ή άντερεισις

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΑΠΟΡΙΩΝ ΠΡΩΤΟΝ

125

λεγοιτο αν; Ή τι δει σώματος ή ποιότητος

σωματικής

μεθ* ης; 'Αλλά μην και των αυτής κινημάτων ανάγκη μνήμην αύτη γίγνεσθαι, οίον ών επεθύμησε και ών ουκ άπελαυσεν ούδε ήλθεν εις σώμα το επιθυμητόν. ΥΙώς γάρ αν εϊποι το σώμα περϊ ών ούκ ήλθεν εις αυτό; Ή πώς μετά σώματος μνημονεύσει, ο μη πεφυκε γι νώσκειν όλως το σώμα; 'Αλλά τά μεν λεκτεον εις φυχην λήγειν, οσα διά σώματος, τά δε φυχης είναι μόνης, ει δεΐ την φυχήν είναι τι και φύσιν τινά και έργον τι αυτής. Ε/ δε τούτο, και εφεσιν και μνήμην της εφέσεως άρα και της τεύξεως και της ού τεύξεως, επείπερ και ή φύσις αυτής ού τών ρεόντων. Εί γάρ μ/η τούτο, ούδε συναίσθησιν ούδε παρακολούθησιν δώσομεν ούδε τίνα σύνθεσιν και οίον σύνεσιν. Ού γάρ δη ούδεν έχουσα τούτων εν τή φύσει αυτής ταί/τα κομίζεται εν σώματι, άλΧ ενεργείας μεν τινας ϊσχει ών έργων δειται ή επιτελεσις οργάνων, τών δε τάς δυνοψ,εις ήκει φέρουσα,

τών δε και τάς ενέργειας. Το δε τής μνήμης

και το

σώμα

εμπόδιον έχειεπει και νυν προστιθέμενων

τινών λήθη, εν

δ" αφαιρέσει και καθάρσει ανακύπτει

πολλάκις ή

μνήμη.

Μονής δε ούσης αυτής ανάγκη

τήν

του σώματος

φύσιν

κινουμενην και ρέουσαν λήθης

αίτιον, αΧΚ

ού μνήμης

είναι* διό και ό τής

Αήθης ποταμός

ούτος αν ύπονοοίτο.

Φυχης μεν δή έστω

το πά,θημα

τούτο.

 

 

 

27. 'Αλλά τίνος φυχης, τής μεν λεγομένης

ύφ" ημών

θειοτερας, καθ* ην ημείς, τής

δε άλλης

τής

παρά του

όλου; Ή λεκτεον είναι μνημας

εκατερας,

τάς μεν ιδίας,

τας δε κοινάς* και όταν μλν συνώσιν, ομού πάσας,

χωρίς

δε γενομένων, εί άμφω εϊεν καίμΑνοιεν, εκατεραν επιπλέον τά εαυτής, επ ολίγον δε χρόνον τά τής ετέρας. Το γοΰν

126 Плотин. Эннеады. Трактат IV. 3 (27)

εϊδωλον εν "Αιδου Ίΐρακλεους τούτο γαρ кол το εϊδωλον, οΊμ/ы, χρη νομίζειν 'ημάς μνημονεύειν των πεπραγμένων πάντων κατά τον βίον, αυτού γαρ μάλιστα και ο βίος *ην. Αϊ δε άλλα/ το ονναμφότερον (γενόμεναι) [ούσαι] ούδεν πλέον όμως ειχον λέγειν <η α γε του βίου τούτου, και αύ­ ται [το συναμφότερον γενόμεναι] ταί/τα ηδεσαν *η ει τι δικαιοσύνης εχόμενον. Ό δε 'Ηρακλής αυτός 6 άνευ του ειδώλου τι ελεγεν, ουκ εϊρηται. Τ/ ουν αν είποι <η έτερα ψυχή άπαλλ(νγεισα μόνη; Ή γαρ εφελχομενη ο τι καν, πάντα, οσα επραξεν <η επα$εν 6 άνθρωποςχρόνου δε προϊόντος επί τφ $ανάτφ και άλλων μνημαι αν φανεΐεν εκ των πρόσ^εν βίων, ώστε τίνα τούτων και άτιμΑσασαν άφεΐναι. Σώματος γαρ χα$αρωτέρα γενομένη και α ενταύθα ουκ εΪχεν εν μνήμη) αναπολήσει9 ει δ' εν σώματι γενομένη αλλφ εξελ$οι, ερείμΑν τα του εξω βίου και ερεΐ <δέ) [είναι] ο άρτι άψηκεν [ερείδε] και πολλά των πρόσ$εν. Χρόνοις δε πολλών των επακτών αεί εσται εν λτ}$τ?· Ή δε δη μόνη γενομΑνη τι μνημονεύσει; Ή πρότερον σκεπτεον τίνι δέναμε/ φυχης το μνημονεύειν παραγίνεται.

28. τΑρά γε ω αισ$ανόμε$α και ψ μαν^άνομεν,

Ήκαι ψ επιΒνμωυμεν των επι$υμπττών, και των όργιστών τφ $νμοειδεΐ; Ου γαρ άλλο μεν απολαύσει, ψήσει τις, άλλο δε μνημονεύσει των εκείνου. Ύό γοΰν επι$νμπ]τικόν ων απελαυσε τούτοις κινείται πάλιν όφ^εντος του επιΒνμνητου δηλονότι τ$ μνήμη]. Έπε/ δ/α τι ούκ άλλου, <η ούχ ούτως; Τ/ ουν κωλύει και αϊσ^ησιν των τοιούτων δ/δόνα/ αύτφ και τφ αίσ&ητικφ τοίνυν επιΒνμίαν και πάντα πασιν ώστε κατά το επικρατούν εκαστονλεγεσ$αι;

Ήα)'σ$Ύ)σιν άλλως εκάστφοίον είδε μεν <η ορασις, ου το

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΑΠΟΡΙΩΝ ΠΡΩΤΟΝ

127

επιθυμούν, εκινη$η δε παρά της αισΒησεως το επιΒνμοΰν οίον διαδόσει, ούχ ώστε ειπείν την αίσδησιν οία, άλλ' ώοτε άπαρακολου$ητως πα$εΐν. Kai επί του Βνμοΰ είδε τον άδικησαντα, 6 δε 3νμός ανέστη, οίον ει ποιμενος ϊδόντος επί ποίμνη λύκον 6 σκύλαξ τη όδμη η τφ κτύπφ αυτός ουκ ιδών όμμασιν όρίνοιτο. Kai τοίνυν άπελαυσε μεν το επιθυμούν, και έχει 'ίχνος του γενομένου εντε$εν ούχ ως μνήμην, αΚΚ ως διάάεσιν και πά$ος· άλλο δε το εωρακος την άπόλαυσιν και παρ" αύτοΰ έχον την μνημ/ην του γεγενημενου. Ύεκμ/ηριον δε το μη ηδεϊαν είναι την μνήμην πολλάκις ων μετεσχε το επιθυμούν, καίτοι, ει εν αύτφ, ην αν.

29. τΑρ4 ουν τω αίσ^ητικφ φέροντες άναυησομ&ν την μνήμην, και το αύτο ημιν μνημονευτικον καϊ αισ$ητικον εσται; Αλλ' ει και το εϊδωλον μνημονεύσει, ως ελεγετο, διττον το αισ$ητικον εσται, και ει μη το αισ$ητικον δε το μνημονευτικόν, αΚΚ οτιοΰν άλλο, διττον το μνημονεΰον εσται. 'Ετι ει το αισ$ητικόν, και των μαΒημΑτων εσται καϊ των διανοημάτων το αισ^ητικόν. Ή άλλο γε δεΐεκατερων. τΑρ4 ουν κοινόν δεμένοι το άντιληπτικον τούτφ δώσομέν άμφόιν την μνημ/ην; 'Αλλ* ει μεν εν καϊ τούτο το άντιλαμβανόμενον αίσΒητών τε και νοητών, τάχα αν τι λεγοιτοει δε διαιρείται διχη, ούδεν ήττον δύο αν εϊη. Ε/ δε και εκατερφ τη φυχη δώσομεν αμφω, τετταρα αν γένοιτο. "Ολως δε τις ανάγκη, φ αισ$ανόμε$α, τούτω και μνημονεύειν, καϊ τη αύτη δυνάμει γίνεσ$αι αμφω, και ω διανοούμενα, τούτφ των διανοημάτων μνημονεύειν; Έπε/ ούδ" οι αυτοί διανοεΐσ$αι κράτιστοι και μνημονεύειν, και επίσης αισΒησει χρησάμενοι ούκ επίσης μνημονεύουσι,

128 Плотин. Эннеады. Трактат IV. 3 (27)

και εύαισθητως εχουσιν άλλοι, μνημονεύουσι δε άλλοι ούκ όξεως εν αισθησει γεγενημλνοι. 'Αλλά πάλιν αυ, ει άλλο εκάτερον δεήσει είναι, και άλλο μνημονεύσει ων η αίσθησις ησθετο πρότερον, κάκεΐνο δεί αίσθεσθαι ούπερ μελλησει μνημονεύσεις, Ή ούδεν κωλύσει τφ μνημονεύσοντι το αίσθημα, φάντασμα είναι, και τω φανταστικω αλλφ οντι την μνήμην και κατοχην ύπάρχειν τοΰτο γάρ εστίν, εις ο λήγει η αίσθησις, και μιηκετι ούσης τούτω πάρεστι το όραμα. Ε/ ουν παρά τούτω του απόντος ηδη η φαντασία, μνημονεύει ηδη, καν επ" ολίγον παρη. τΩι δη ει μεν επ" ολίγον παραμενοι, όλίγη η μνήμη, επί πολύ δε, μάλλον μνημονικοί της δυνάμεως ταύτης ούσης ίσχυροτερας, ως μη ρφδίως τρεπομενης εφεισθαι άποσεισθεΐσαν την μνημ/ην. Του φανταστικού 'άρα η μνημιη, και το μνημονεύειν των τοιούτων εσται. Διαφόρως δ" εχειν προς μνημο,ς φησομεν η τοις δυνάμεσιν αύτης διαφόρως εχούσαις η τοις προσεξεσιν η μη, η και σωμο,τικαΐς κράσεσιν ενούσαις και μη, και άλλοιούσαις και μη, και όϊον θορυβούσαις. Άλλα ταί/τα μεν ετερωθι.

30. Το δε των διανοήσεων τι; Άρά γε και τούτων το φανταστικόν; Αλλ' ει μεν πάση νοήσει παρακολουθεί φανταοΊα, τάχα αν ταύτης της φαντασίας, οίον εικόνος ούσης του διανοήματος, μενούσης ούτως αν είη του γνωσθέντος η μνήμη' ει δε μη, άλλο τι ζητητεον. Ίσως δ" αν είη του λόγου του τω νοηματι παρακολουθοΰντος η παραδοχή εις το φανταστικόν. Το μεν γάρ νόημα άμερες και ούπω οίον προεληλυθός εις το εξω ένδον ον λανθάνει, ο δε λόγος άναπτύξας και επάγων εκ του νοήματος εις το φανταστικόν έδειξε το νόημο, οίον εν κατόπτρω, και η

ΠΕΡΙ ΨΥΧΗΣ ΑΠΟΡΙΩΝ ΠΡΩΤΟΝ

129

άντίληφις αύτοΰ ούτω και ή μονή και ή μνήμιη. Δ/ό και αεί κινούμενης προς νόησιν της φυχής, όταν εν τούτφ γενηται, ήμίν ή άντϊληφις. "Αλλο γάρ ή νόησις, και άλλο ή της νοήσεως άντίληφις, και νοοΰμεν μεν αεί, αντιλαμ­ βανόμεθα δε ουκ αείτούτο δε, οτι το δεχόμενον ου μόνον δέχεται νοήσεις, αλλά και αισθήσεις κατά θάτερα.

31.'Αλλ' ει του φανταστικού ή μνήμιη, εκατερα δε ή φυχη μνημονεύειν εϊρητται, δύο τα φανταστικά. Χωρίς μεν ουν ουσαι εχετωσαν εκατερα, εν δε τφ αύτφ παρ* ήμίν πώς τα δύο και τίνι αυτών εγγίνεται; Ε/ μεν γαρ άμφοτεροις, διτται αεί ai φαντασιαι· ού γαρ δη το μεν της ετέρας τών νοητών, το δε τών αισθητών* ούτω γαρ αν παντάπασι δύο ζφα ούδεν έχοντα κοινον προς άλληλα εσται. Ε/ ουν άμφοτεραις, τις ή διαφορά,; Είτα πώς ού γινώσκομεν; όταν μεν σύμφωνη ή έτερα τη ετερφ, ούκ όντων ούδε χωρίς τών φανταστικών, κρατούντος τε του της κρείτ­ τονος, εν το <ράιπ-ασ*μα γίνεται, οίον παρακολουθούσης σκιάς τφ ετερφ, και ύποτρεχοντος όϊον σμικρού φωτός μείζονιόταν δε μάχη ή και διαφωνία, εκφανής εφ αυτής και ή έτερα γίνεται, λανθάνει δε <ο τι} εν ετερφ. [οτι] Και όλως το διττον τών φυχών λανθάνει. Εις εν γαρ ηλθον αψ/ρω και εποχειται ή έτερα. Έώρα ουν ή έτερα πάντα και τά μεν έχει εξελθοΰσα, τά δ* άφίησι τών τής ετέρας* οίον εταίρων ομιλίας φαυλότερων λαβόντες ποτέ άλλους αλλαξάμενοι ολίγα τών εκείνων μεμνήμεθα, χρηστό­ τερων δε γεγενημενων πλείω.

32.Τ/ δε δή φίλων και παίδων και γυναικός*, ΥΙατρίδος δε καΐ τών ων αν και αστείος ούκ άτοπος μνημονεύων;

Ήτο μεν μετά πάθους εκάστου, ο δε άπαθώς αν τάς