- •Қазақстан Республикасы білім және ғылым министрлігі л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті
- •«Экономикалық теория» кафедрасы
- •Астана 2012
- •Мазмұны
- •1. «Экономикалық теория негіздері» пәні бойынша
- •Факультеттің барлық бакалавриаттарына арналған силлабус
- •4. Оқу пәндерінің деректемелері:
- •5. Оқу тәртібінің мінездемесі
- •5.3. Пәнді оқытудың міндеттері:
- •6. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі.
- •6.1 Негізгі әдебиеттер
- •6.2 Қосымша әдебиеттер
- •7. Оқуды бақылау мен оның нәтижелік бағасы
- •8. Оқу пәніне қойылатын талап
- •2. Глоссарий
- •3.Оқу пәнінің тақырыптары бойынша дәріс конспектісі және дәрісті оқыту бойынша әдістемелік нұсқаулар;
- •1. Кіріспе дәріс. Экономикалық теорияның пәні және әдісі
- •Экономикалық теорияның даму кезеңдері төмендегідей бөлінеді.
- •Қорытынды
- •2. Шолу дәрісі. Қоғамдық өндіріс және оның құрылымы
- •Қорытынды
- •3. Ақпараттық дәріс. Экономикалық институттар: меншік және кәсіпкерлік. Экономикалық жүйенің типтері және оның даму заңдылықтары
- •Қорытынды
- •4. Дәріс. Қоғамдық шаруашылықтың формалары. Тауарлық өндіріс. Ақша.
- •Қорытынды
- •5. Кеңестік дәріс. Нарық: түрлері, құрылымы, моделдері. Сұраныс және ұсыныс.
- •Нарықтық жүйенің негізгі белгілірі мыналар:
- •Артықшылығы
- •Кемшіліктері
- •Құрылымы жағынан нарықты мынадый критерилерге бөлуге болады:
- •Нарықтың құрылымдық түрлеріне байланысты. Тауарлар мен қызметтер нарығы
- •Қаржы нарығы
- •Қорытынды
- •Мәселелік дәріс. Бәсеке және монополия.
- •Қорытынды
- •Ақпараттық дәріс. Капитал (қорларының) айналымы және толық айналымы.
- •1. Инвестициялар былай бөлінеді:
- •Қорытынды
- •Қорытынды
- •9. Кеңестік дәріс. Өндіріс факторларының нарығы және факторлық табыстар.
- •Еңбек нарығы
- •Жер нарығы
- •Қоғамда табыстар біркелкі бөлінбейді, табыстың біркелкі бөлінбеуі деңгейі графикте Лоренц қисығымен көрсетіледі.
- •Қорытынды
- •10. Мәселелік дәріс. Ұлттық экономика жүйе ретінде.
- •Қорытынды
- •1. Ақпараттық дәріс. Экономикалық өсу және экономикалық тепе-теңдік
- •«Қазақстан –2030» стратегиясы»
- •Ұзақ мерзімді жеті басымдық:
- •Қорытынды
- •12. Аналитикалық дәріс. Экономикалық цикл. Жұмыссыздық және инфляция.
- •Тоқырау фазасының сипаттамасы:
- •Жандану фазасының сипаттамасы:
- •Өрлеу фазасының сипаттамасы:
- •Мемлекеттің дағдарысқа қарсы қолданылатын құралдары
- •Экономикалық циклдардың типтері
- •Қорытынды
- •13. Дәріс. Мемлекеттік реттеу: мәні, мақсаты, құралдары.
- •Қорытынды
- •14. Аналитикалық дәріс. Мемлекеттің әлеуметік және аймақтық саясаты
- •Қорытынды
- •15. Кеңестік дәріс. Халықаралық экономикалық қатынастар. Сыртқы экономикалық қызметті реттеу
- •Қорытынды
- •Оқу курсы мен тақырыпқа арналған міндетті және қосымша әдебиет пен дереккөздер тізімі
- •Әдістемелік нұсқаулар
- •1 «Экономикалық ресурс» категориясы деп ненi түсiнемiз:
- •1. Тест
- •2) Экономикалық жүйелердің негізгі элементтерін анықтап кестені толтырыңыз:
- •3) Айналым шеңберіндегі мемлекеттің ролін анықтаңыз:
- •2. Төмендегiлердiң қайсысы жетiлген бәсекеге тән емес?
- •1. Тұтынушылар өз қаржысын алдымен қай нарықта жұмсайды:
- •1. Аталған жауаптардың қайсысы «еңбек» санатын сипаттайды?
- •1. Экономикалық өсуді төменгі тұжырымдардың қайсысы көрсетеді:
- •2. Экономикалық өсудің негізгі факторларына қайсыларын жатқызуға болады:
- •3. Экономикалық өсудің экстесивті факторы:
- •4. Төмендегі құбылыстардың қайсысы экономикалық өсуге сай келмейді:
- •2.Инфляция түрлерi:
- •Бақылау сұрақтары
- •6. Білім алушының еңбек көлемі көрсетілген өзіндік жұмысы үшін тапсырмалар
- •Эканомикалық циклдардағы реттеудегі мемлекеттерді анықтау.
- •7. Семинарлық сабақ жоспары
- •Экономикалық теорияның орны мен ролі, пәні және әдіс- тәсілдері.
- •Дискуссия тақырыбы : «Экономикалық мектептер және қазіргі кездегі экономикалық теория»
- •Экономикалық институттар: меншік және кәсіпкерлік. Экономикалық жүйелер типтері мен олардың даму заңдылықтары.
- •Қоғамдық шаруашылықтың формалары. Тауарлық өндіріс. Ақша.
- •Бәсеке және монополия.
- •Экономикалық сөздік жасау қажет;
- •Капитал (қорларының) айналымы және толық айналымы.
- •Өндіріс факторларының нарығы және факторлық табыстар
- •Ұлттық экономика жүйе ретінде Сабақтың мақсаты
- •Экономикалық өсу және экономикалық цикл
- •Талдау сұрақтары
- •Жұмыссыздық пен инфляция экономикалық тұрақсыздықтың көрінісі ретінде
- •Талдау сұрақтары
- •Пәннің оқытылуы бойынша әдістемелік ұсынысы
- •Еңбек көлемі көрсетілген білім алушының өздік жұмысы үшін тапсырмалар және олардың орындалуы бойынша әдістемелік нұсқау
- •Ағымдық, аралық және қорытынды бақылауға арналған материалдар
- •Ағымдық, аралық және қорытынды бақылауға арналған материалдар және олардың орындалуы бойынша әдістемелік нұсқау;
- •8. Оқу материалын жақсы ұғыну мен қабылдауға арналған оқу пәні бойынша иллюстрациялық материал және олармен жұмыс істеу бойынша әдістемелік нұсқау
- •9.Пәнді оқуға қажетті қосымша материалдар жинағын көрсететін хрестоматия немесе қосымша
- •10.Оқу пәндерінің бағдарламалық және мультимедиялық материалдары
Әдістемелік нұсқаулар
Авторы, атауы, шыққан жылы |
Барлары (дана) | |
|
Кітапханада |
Кафедрада |
1. Байжолова Р.А, Абдраманова Г.К «Экономикалық теория негізерінен» семинар сабақтрын арналған әдістемелк нұсқау (1 бөлім), 1998ж 2. Абдраманова Г.К «Экономикалық теория негізерінен» семинар сабақтрын арналған әдістемелк нұсқау (2 бөлім), 1999ж 3. Абдраманова Г.Қ. «Кәсіпкерлік» пәнінен дәріс сабақтарына номативтік курс, 2004ж 4.Рахметулина Ж.Б. «Экономикалық теория негізерінен» әдістемелк нұсқау, 2010 ж. |
|
1
1
2 1 |
Білім алушының оқу материалын меңгеру деңгейін өздігінен анықтауына көмектесетін теориялық білімді бақылауға арналған сұрақтар және/немесе тапсырмалар, өзін-өзі бақылау мен өзін-өзі тексеруді ұйымдастыру бойынша әдістемелік нұсқау
1-тақырып. Экономикалық теорияның орны мен ролі, пәні және әдіс- тәсілдері.
Тестілік тапсырмалар: дұрыс жауабын таңдаңыз.
1.Экономика деген ұғымды тұңғыш рет қолданған ежелгі заман оқымыстылары кім?
П.Самуэльсон, Д.Хикс
А.Смит, Д.Рикардо
Ксенофонт, Аристотель
Менгер, Бем-Баверк
2. Меркантилизм саясаты кімдердің мүддесін білдіреді?
Діни адамдардың
Ұсақ қол өнершілердің
Сауда буржуазиясының
Ірі жер иеленушілердің
3.Физиократтар мектебінің ірі өкілдері кім?
К.Маркс
Т.Мэн
К.Тюрго
Ф.Энгельс.
4.Индукция әдісінің мағынасы неде.
Нақты фактілерден теорияға жылжу.
Теориядан фактілерге жылжу.
Бірнеше құрамдас бөлімдерге құрастыру.
әрбір құрамдас бөліктерді бөлу қажет.
5. Қандай экономикалық проблемаларды зерттеу үшін қолданылады?
Индукция және дедукция.
Анализ және синтез.
Ғылими-абстракциялық және диалектикалық
Барлық жауады дұрыс.
6. Экономикалық теория нені зерттейді?
Адамдардың шаруашылық жөніндегі қатынастары.
Адамдардың өндірістік қызметі.
Қоғамдағы адамдардың материалдық игіліктер мен қызметтер
жөніндегі қатынастары.
Адамдардың тауарлардың арасындағы қатынастары.
2-тақырып. Қоғамдық өндірісті ұйымдастырудың экономикалық негіздері
Тестілік тапсырмалар:
1 «Экономикалық ресурс» категориясы деп ненi түсiнемiз:
А) қалыпты ресурстар С) адамдармен жасалған өндiрiс құралдары
В) еңбек ресурстары Д) кәсiпкерлiк қабiлет Е) аталғандардың барлығы
2. Экономикалык игiлiктер – бұл: А) айырбасқа арналған материалды-заттық өнiмдер В) тұтынуы өндiрiспен сәйкес келетiн материалдық кызмет нәтижесi С) қажеттiлiктi қанағаттандыратын тауарлар мен қызметтер
Д) өндiрiс факторлары Е) өндiрiс ресурстары
3. Баламалы шығындар ненiң құны болып табылады:
А) жанұяның минималды тұтыну бюджетiнiң В) ақшаға шаққандағы тауарлар мен қызметтердiң С) тұтынушының жасырын шығындарының Д) кәсiпкердiң шектен тыс пайдасының Е) таңдаудағы колдауға ие болмаған тиiмдi айналымның
4. Бидай (у) мен ракета (х) арасындағы өндiрiстiк мүмкiншiлiк шекарасында орналасу ненi бiлдiредi:
А) зымыранды одан артық өндiруге болмайтындығын В) бидайды одан артық өндiруге болмайтындығын С) жиынтық тепе-теңдiктi Д) зымыранды одан әрi бидай көлемiн қысқартқанда ғана өндiруге болатындығын Е) егер қоғам бидай өнiмдiлiгiн арттыр-са, онда бидайды арттыра аламыз, бiрақ зымыран көлемi өзгермейдi
5. Өндірістің негізгі факторлары
А) еңбек пен капитал В) жер мен еңбек С) капитал мен жер Д) еңбек, жер және капитал, кәсіпкерлік қабілет Е) айырбасталмайтын факторлар
6. Негiзгi экономикалық тандау ненi шешедi:
А) не, қашан және қалай; В) қанша, қандай түсте және қандай көлемде; С) қашан, не және қалай; Д) не, қалай және кiмге; Е) кiмге, қайда және қанша.
7. Егер экономикадағы мәселелер экономикалық механизм арқылы және мемлекеттiң араласуы арқылы шешiлсе, онда бұл экономика:
А) дәстүрлi; В) әкiмшiлдiк-әмiршiлдiк; С) нарықтық; Д) аралас; Е) натуралдық;
8. Барлық экономикалық жүйелерде кездесетiн мәселе:
А) инвестиция; В) өндiрiс; С) тұтыну; Д) жинақтау; Е) сиректiлiк;
9. Тұтынушы тәуелсіздігі қандай экономикалық жүйеге тән:
А) тұтынушылар өндірушіге қарағанда үкіметке артығырақ ықпал ететін; В) ұлттық ресурсты тұтынушы бөлетін; С) өндірушілер тұтынушы талабына бейімделетін;
Д) тұтынушылар өндіруші талабына бейімделетін; Е) үкімет өндірушіні қорғайтын.
2. Кестедегі бос орынды берілген мәліметтермен толтырыңыз:
Керекті сөздер: материалдық игіліктер, ақыл-ой, еңбектің нәтижесі, рухани, физикалық, адамның өмір сүру деңгейі, жинақталған білім, адам дамуы.
3-тақырып: Меншік қатынастары және олардың экономикадағы орны
Тесттілік тапсырмалар.
1.Төмендегi пiкiрлердiң қайсысы экономикалық емес байлыққа жатады:
a) су асты қайығы; c) жел энергиясы;
b) демалыс және қыдыру; d) бiлiм
2.Төмендегi өндiрiс факторларының қай тiзiмi дұрыс:
a) жер, еңбек, капитал, жұмыс күшi, басқару; c) ресурстар, технология, кәсiпкерлiк.
b) жер, еңбек, капитал, кәсiпкерлiк, ақпарат; d) жер, еңбек, капитал, технология.
3.Өндiрiстiк мүмкiндiктер қисығының iшiнде орналысқан нүкте:
тиiмдi; b) тиiмсiз; c)бiр технология мен ресурстар көлемiнде мүмкiн емес;
d) тиiмдi, бiрақ оптималды емес.
4.Студенттер үшін институтта оқудың баламалы құны:
a) стипендия көлемі; b)мемлекеттің орташа санақтық маманға жұмсайтын шығын;
c) оқуды тастап ,басқа жерде максималды табыс; d) студентті оқытуға жұмсайтын ата-анасының шығыны.
5.Өндірістік мүмкіндіктер сызығында бір өнімді өндірудің өсуі төмендегімен сәйкес келеді:
a) басқа бір өнімді өндірудің төмендеуімен; b) басқа бір өнімді өндірудің өсуімен;
c) басқа бір өнімнің тұрақты көлемімен; d) айтылғандардың кез келгенімен.
Есептер:
1-есеп. Фирма 2 түрлi теннистiк доп өндiрiледi. Бiр дана доп өндiруге 3 доллар және 2 доллар шығын жұмсайды. Фирманың доп өндiруге 90 доллар шығын жұмсағандағы фирманың өндiрiстiк мүмкiндiгiнiң қисығын көрсетiнiз.
2-есеп.Қазақстанда бiр жұмысшы 1 тонна ет немесе 20 ц. бидай өндiредi. Қырғызстанда 2 тонна немесе 10 ц. бидай өндiрiледi. Қазақстанда барлығы 400 мың адам бидаймен ет өндiруге мамандырылған , ал Қырғызстанда 100 мың адам.
Екi елдiң ет пен бидай өндiрудегi өндiрiстiк мүмкiндiктерiн қисығы қандай болады.
4-тақырып. Қоғамдық шаруашылықтың формалары. Тауарлық өндіріс. Ақша.