- •Мазмұны
- •1 Мемлекеттік стандарттау жүйесі және оның мәні
- •1.1 Стандарттаудың пайда болуы мен дамуы
- •1 Тарауға түсніктемелер
- •2 Стандарттаудың негізгі әдістемелері
- •2 Тарауға түсініктемелер
- •3.. Өзара ауыстырымдылықтың анықтамалары
- •3.1 Қондырулар және дәлдік шектер жөніндегі негізгі ұғымдар
- •3.-Сурет. Қапсырылатын және қапсыратын беттер мысалы
- •3.- Сурет. Бөлшектер біріктірмелерін графикалық бейнелеу:
- •3.4. Сызбада мөлшерлердің шектік ауытқуларын жүргізу
- •3.4-Сурет. Шектік ауытқуларды сызбада белгілеу
- •3.5-Сурет.Құрастырма сызбада шектік ауытқуларды белгілеу
- •3 Тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •IV тарау. Машина бөлшектерін қайта қалпына келтіргенде және жасап шығарғандағы өңдеу дәлдігі
- •Пайда болу себептері
- •Шашыраудың статистикалық параметрлері
- •Шыдамдылығына және сенімділігіне тигізетін ықпалы
- •IV тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары ретінде
- •V тарау. Техникалық өлшеулер жөніндегі негізгі ұғымдар
- •Және бақылауға алу
- •Көрсеткіштері
- •Есепке алу
- •V тарауға түсініктеме және бақылау сұрақтары
- •VI тарау. Әмбебапты өлшеу құралдары
- •6.6. Пневматикалық аспаптар
- •6.7 Электрленген аспаптар, сызықтық мөлшерлерді бақылауға және өлшеуге арналған
- •6.31 – Индуктивті дифференциалды датчиктің сұлбасы
- •6.8 Автоматты бақылау құралдары
- •6.9 Белсенді активного бақылау құралдары
- •6.10. Өлшеудегі формалар ауытқуларының және беттерінің орналасу құралдары және әдістері
- •6.42-Сурет. Параллельдіктен ауытқу
- •6.43- Сурет. Беттердің орналасуын бақылауға арналған калибрлер
- •6.11. Бет бүдірін өлшейтін құрал
- •6.45–Сурет. Блокты конструкциялы профилограф-профилометр
- •VI тарауға түсініктеме және бақылау сұрақтары
- •VII тарау. Тегісжылтыр цилиндрлік
- •It171it116
- •It11it1
- •It11it1
- •It1it16
- •VII тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •VIII тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Іх тарау. Жырашық шлицалық және шпонкалы біріктірмелерді бақылау
- •Құралдары және әдістері
- •Ауыстырымдылығы
- •3Н7/g6мест 6.
- •Құралдары және әдістері
- •IX тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Х тарау. Мөлшерлер тізбегін есептеу
- •Қол жеткізу әдістері
- •Төменгіге есептеу әдісі
- •Талдау жасауды қолдану
- •X тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Хі тарау. Бұрыштық өлшемдерге дәлдік шектер тегіс жылтыр конустық қосылыстар өзара ауыстырымдылықтары
- •11.1. Бұрыштық өлшемдер және оларға
- •Арналған дәлдік шектер
- •11.1- Сурет. Бұрыштың өлшемдердің дәлдік шектері
- •11.2. Тегіс жылтыр конустық қосылыстардың өзара ауыстырымдылығы
- •11.- Сурет. Конустардың қосылыстардың параметрлері
- •11.- Сурет. Конустардың дәлдік шектер өрістерінің орналасуы
- •11.3. Конустар және бұрыштардың бақылау құралдары әрі әдістері
- •11.Сурет. Бұрыштық плиткалараүшбұрышты,бтөртбұрышты
- •11.Сурет. Үшбұрышты сызғыштай өлшенетін
- •11.. Бұрыштық шаблондар
- •11.- Сурет. Бұрыш өлшеуішажәне бұрыштарды бұрыш
- •11.- Сурет. Синустық сызғыштар
- •11.Сурет. Конустық калиблер
- •Xі тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Хіі тарау. Оймалы қосылыстардың өзара ауыстырымдылығы, бақылау құралдары және әдістері
- •12.1. Ойма қосылыстарының негізгі өлшемдері
- •1.1- Сурет. Метрикалық оймалар параметрлері және кескіндері
- •1.- Сурет. Метрикалық оймалар параметрлерінің аралық байланыстары:
- •1.. Ойма дәлдіктер дәрежелері
- •12.3. Қондырулар саңылаумен
- •1.- Сурет. Ойма дәлдік шектер өрісінің саңылаумен орналасуы
- •12.4. Ауыспалы қондырулар
- •1.- Сурет. Ойма дәлдік шектер өрісінің өтпелі қондырулармен орналасуы
- •12.5. Қондырулар кернеумен
- •1.- Сурет. Ойма дәлдік шектер өрісінің керумен орналасуы
- •1.- Сурет. Оймаларды топтары бойынша сорттау.1-сорттаусыз; 2-қондыру сорттаумен екі топқа; 3-қоңдыру үш топқа сорттаумен
- •12.6. Оймаларды бақылау құралдары және әдістері
- •1. Сурет. Оймалар калиблері
- •1.- Сурет. Оймалар шаблондары
- •1.Сурет. Оймалы микрометр
- •1.1- Сурет. Оймалардың орташа диаметрлерін үш сым әдісімен анықтау
- •1.11- Сурет. Индикаторлы ойма өлшегіш
- •Xіі тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер тізімі
- •Мазмұны
IV тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары ретінде
-
1.Өңдеудегі дәлдік
точность обработки
. Өңдеудегі қателіктер
погрешности обработки
. Станок дәлсіздігі
неточность станка
. Тетік дәлсіздігі
неточность приспособления
. Бөлшектердің дәлсіздігі
неточности детали
6. Бөлшектердің ыдырауы
деформация детали
7. Температуралық ыдырату
температурные деформации
.Құралсайманды аспақты Өлшемге қоюдағы дәлсіздіктер
неточность установки инструмента прибора на размер
.Мөлшерді өлшеудегі дәлсіздіктер
неточность измерения размера
1. Мөлшер дәлдігі
точность размера
11. Жүйелі қателіктер
систематические погрешности
1. Кездейсоқ қателіктер
случайные погрешности
1.Шашыраудың статистикалық параметрлері
статистические параметры рассеяния
1. Орташа арифметикалық мөлшер
средний арифметический размер
1. Мөлшерлердің шашырау ауқымы
диапазон рассеяния размеров
16. Орташа квадратты ауытқу
среднее квадратическое отклонение
17. Жарамсыздықтың ықтималдық пайызын анықтау
определение вероятного процента брака
1. Беттердің орналасу және формалар дәлдіктері
точность формы и расположения поверхностей
1. Ақиқат бет
реальная поверхность
. Нақтылы бет
номинальная поверхность
1. Жанама бет
прилегающая поверхность
. Сопақтық
овальность
. Көп қырлылық
огранка
.Конустәрізділік
конусообразность
. Бөшкетәрізділік
бочкообразность
6. Ертоқымтәрізділік
седлообразность
7.Кіндіктің түзу сызықтылықтан ауытқуы
отклонение от прямолинейности оси
. Жазықтылықтан ауытқуы
отклонение от плоскостности
. Имектік
выгнутость
. Дөңестік
выпуклость
1. Түзу сызықтылықтан ауытқу
отклонение от прямолинейности
. Орналасудың ауытқулары
отклонение расположения
. Беттердің бүдірі және толқын тәрізділігі
шероховатость и волнистость поверхности
. Толқындылық биіктігі Wz
высота волнистости
. Толқындылықтың орташа адымы Sw
средний шаг волнистости
6. Беттер бүдірі
шероховатость поверхности
7. Бет қырының орта сызығы m
средней линией профиля m
. Бет қыры орта арифмет. ауытқуы Ra
среднее арифметическое отклонение профиля
. Бет қыры орта квадратты ауытқуы Ry
среднее квадратичное отклонение профиля
. Бет қыры ойқырлылық биіктігі Rz
высота неровностей профиля
1. Бет қыры ойқырлылығының ең жоғарғы биіктігі Rmax
наибольшая высота неровностей профиля
. Ой мен қырлылықтың орта адымы Sm
средний шаг неровностей
. Ой мен қырлылықтың орта адымы, шыңдары бойынша S
средний шаг неровностей по вершинам
. Бет қырының салыстырмалы тіреу ұзындығы tp %
относительная опорная длина профиля
. Дөңестік және ойпаңдық радиус оралымы %
уровень сечения профиля от линии выступов
6. Бет бүдірін сызбада белгілеу
обозначение шероховатости поверхности на чертеже
7. Бет бүдірінің және толқындылығының машина өміршеңділігіне және сенімділігіне тигізетін ықпалы
влияние волнистости и шероховатости на надежность и долговечность машин
Өңдеудегі дәлдік дегеніміз не?
. Өңдеудегі қателіктер дегеніміз не?
. Станоктың, тетіктің, кескіштің және бөлшектердің дәлсіздіктері дегеніміз не?
. Станоктың, тетіктің, құралдың және бөлшектер деформациялары деген не?
. Жүйелі және кездейсоқ қателіктер.
. Мөлшерлер шашырауының параметрлері.
. Ақиқат, нақты және жанасатын беттер дегенімізді қалай түсінесіз?
. Көп қырлылық, сонақтың конус тәрізділік, бөшке тәрізділік майысқақтық және ертоқтитәрізділікті қалай түсінесіз?
. Жазық беттер формаларының ауытқуы?
1. Беттердің орналасуының және пішіндер дәлдік шектерінің шартты белгіленуі?
11. Толқындылық биіктігі және оның орташа адымын қалай түсінесіз?
1. Бет бүдірі бет қырының орта сызығымен басқа да параметрлерін атаңыз?
1. Бет бүдірін сызбада қалай белгілейдіі?
1. Бет бүдірінің және толқындылығының машина шыдамдылығына және сенімділігіне тигізетін ықпалын атаңыз?