- •Мазмұны
- •1 Мемлекеттік стандарттау жүйесі және оның мәні
- •1.1 Стандарттаудың пайда болуы мен дамуы
- •1 Тарауға түсніктемелер
- •2 Стандарттаудың негізгі әдістемелері
- •2 Тарауға түсініктемелер
- •3.. Өзара ауыстырымдылықтың анықтамалары
- •3.1 Қондырулар және дәлдік шектер жөніндегі негізгі ұғымдар
- •3.-Сурет. Қапсырылатын және қапсыратын беттер мысалы
- •3.- Сурет. Бөлшектер біріктірмелерін графикалық бейнелеу:
- •3.4. Сызбада мөлшерлердің шектік ауытқуларын жүргізу
- •3.4-Сурет. Шектік ауытқуларды сызбада белгілеу
- •3.5-Сурет.Құрастырма сызбада шектік ауытқуларды белгілеу
- •3 Тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •IV тарау. Машина бөлшектерін қайта қалпына келтіргенде және жасап шығарғандағы өңдеу дәлдігі
- •Пайда болу себептері
- •Шашыраудың статистикалық параметрлері
- •Шыдамдылығына және сенімділігіне тигізетін ықпалы
- •IV тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары ретінде
- •V тарау. Техникалық өлшеулер жөніндегі негізгі ұғымдар
- •Және бақылауға алу
- •Көрсеткіштері
- •Есепке алу
- •V тарауға түсініктеме және бақылау сұрақтары
- •VI тарау. Әмбебапты өлшеу құралдары
- •6.6. Пневматикалық аспаптар
- •6.7 Электрленген аспаптар, сызықтық мөлшерлерді бақылауға және өлшеуге арналған
- •6.31 – Индуктивті дифференциалды датчиктің сұлбасы
- •6.8 Автоматты бақылау құралдары
- •6.9 Белсенді активного бақылау құралдары
- •6.10. Өлшеудегі формалар ауытқуларының және беттерінің орналасу құралдары және әдістері
- •6.42-Сурет. Параллельдіктен ауытқу
- •6.43- Сурет. Беттердің орналасуын бақылауға арналған калибрлер
- •6.11. Бет бүдірін өлшейтін құрал
- •6.45–Сурет. Блокты конструкциялы профилограф-профилометр
- •VI тарауға түсініктеме және бақылау сұрақтары
- •VII тарау. Тегісжылтыр цилиндрлік
- •It171it116
- •It11it1
- •It11it1
- •It1it16
- •VII тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •VIII тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Іх тарау. Жырашық шлицалық және шпонкалы біріктірмелерді бақылау
- •Құралдары және әдістері
- •Ауыстырымдылығы
- •3Н7/g6мест 6.
- •Құралдары және әдістері
- •IX тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Х тарау. Мөлшерлер тізбегін есептеу
- •Қол жеткізу әдістері
- •Төменгіге есептеу әдісі
- •Талдау жасауды қолдану
- •X тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Хі тарау. Бұрыштық өлшемдерге дәлдік шектер тегіс жылтыр конустық қосылыстар өзара ауыстырымдылықтары
- •11.1. Бұрыштық өлшемдер және оларға
- •Арналған дәлдік шектер
- •11.1- Сурет. Бұрыштың өлшемдердің дәлдік шектері
- •11.2. Тегіс жылтыр конустық қосылыстардың өзара ауыстырымдылығы
- •11.- Сурет. Конустардың қосылыстардың параметрлері
- •11.- Сурет. Конустардың дәлдік шектер өрістерінің орналасуы
- •11.3. Конустар және бұрыштардың бақылау құралдары әрі әдістері
- •11.Сурет. Бұрыштық плиткалараүшбұрышты,бтөртбұрышты
- •11.Сурет. Үшбұрышты сызғыштай өлшенетін
- •11.. Бұрыштық шаблондар
- •11.- Сурет. Бұрыш өлшеуішажәне бұрыштарды бұрыш
- •11.- Сурет. Синустық сызғыштар
- •11.Сурет. Конустық калиблер
- •Xі тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Хіі тарау. Оймалы қосылыстардың өзара ауыстырымдылығы, бақылау құралдары және әдістері
- •12.1. Ойма қосылыстарының негізгі өлшемдері
- •1.1- Сурет. Метрикалық оймалар параметрлері және кескіндері
- •1.- Сурет. Метрикалық оймалар параметрлерінің аралық байланыстары:
- •1.. Ойма дәлдіктер дәрежелері
- •12.3. Қондырулар саңылаумен
- •1.- Сурет. Ойма дәлдік шектер өрісінің саңылаумен орналасуы
- •12.4. Ауыспалы қондырулар
- •1.- Сурет. Ойма дәлдік шектер өрісінің өтпелі қондырулармен орналасуы
- •12.5. Қондырулар кернеумен
- •1.- Сурет. Ойма дәлдік шектер өрісінің керумен орналасуы
- •1.- Сурет. Оймаларды топтары бойынша сорттау.1-сорттаусыз; 2-қондыру сорттаумен екі топқа; 3-қоңдыру үш топқа сорттаумен
- •12.6. Оймаларды бақылау құралдары және әдістері
- •1. Сурет. Оймалар калиблері
- •1.- Сурет. Оймалар шаблондары
- •1.Сурет. Оймалы микрометр
- •1.1- Сурет. Оймалардың орташа диаметрлерін үш сым әдісімен анықтау
- •1.11- Сурет. Индикаторлы ойма өлшегіш
- •Xіі тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
- •Әдебиеттер тізімі
- •Мазмұны
VIII тарауға түсініктемелер және бақылау сұрақтары
-
1. Теңселу ішпектеріне қондырулар таңдау және есептеу
расчет и выбор посадок подшипников качения
. Шырайналмалы күшсалмақта
при циркуляционном нагружении
. Тұрақты күшсалмақта
при местном нагружении
. Тербелмелі күшсалмақта
при колебательном нагружении
. Күшсалмақтар қарқындылығы
интенсивность нагрузки
6. Түйіндесу беттері
сопрягаемые поверхности
Теңселу ішпектері жасалулары бойынша неше класқа бөлінеді және машина жасаудың қандай класстары қолданылады?
. Қосуға арналған ішпектер дәлдік шектері қандай квалитеттерге және беттердің бет бүдіріне ие болады?
. Ішкі сақинаға және сыртқы сақинаға дәлдік шектер қандай жүйелерде беріледі?
. Шырайналмалы күшсалмақта сақиналар күшсалмақты қалай қабылдайды?
. Тұрақты күшсалмақта қалай?
6. Тербелмелі күшсалмақта қалай?
7. Ішпектерде ішкі және сыртқы сақиналар қандай жүйелерде белгіленуі керек?
. Түйіндесу беттерінің диаметрлері -ге дейін және -нен жоғары болған жағдайда Ra бойынша қандай бет бүдірлеріне ие болулары керек?
Іх тарау. Жырашық шлицалық және шпонкалы біріктірмелерді бақылау
ҚҰРАЛДАРЫ ЖӘНЕ ӘДІСТЕРІ, ӨЗАРА АУЫСТЫРЫМДЫЛЫҚ
.. Шпонкалы біріктірменің өзара ауыстырымдылығы
Шпонка айналатын бөлшектермен шкивтар, жұлдызшалар, тісті дөңгелектер және білік немесе кіндікті қосатын үзбе міндетін атқарады. Шпонкалы біріктірмелердің негізгі міндеттері айналмалы момент берілісін беру. А.ш. машина құрылысында кеңінен таралған призмалық және сегментті шпонкалар.
МЕСТ белгіленген призмалық шпонкалардың мөлшерлері бар .. сурет, а.
.- сурет. Шпонкалы біріктірмелердің мөлшерлерін белгілеу:
апризмалық шпонкамен бсегментті шпонкамен
Шпонкалы біріктірмелердің атқаратын міндетіне және жұмыс жағдайына байланысты, dн нақтылы мөлшері бойынша -кесте біліктөлке біріктірмесінде дәлдік шегі шеттері белгіленген.
Біріктірме сипаттамасына байланысты: тығыз, бірқалыпты нормальный, босаңдау свободный ”шпонкабілік ойығы” және ”шпонкатөлке ойығы” сабақтаспалары үшін МЕСТ , кестеде дәлдік шегі шеттері, ал .- суретте өзара орналасулары келтірілген.
bдан басқалары шпонка біріктірмедегі мөлшерлер .. сурет, а, қондыруға арналмаған мөлшерлер болып саналады, әрі оларға келесідей төменгідей дәлдік шек шеттері белгіленген:
һ cынаның биіктігі һ11мен
l cынаның ұзындығы һпен
lбіл біліктегі ойық ұзындығы Нпен
lт төлкедегі ойық ұзындығы Нпен
tбілік ойығының фрезеленетін атқарушы тереңдігі Нмен
tтөлке ойығының фрезеленетін атқарушы тереңдігі Нмен.
.- сурет. Шпонка біріктірмелеріне ұсынылатын дәлдік шек шеттерінің орналасуы
-кесте Біліктөлке біріктірмелеріне ұсынылатын дәлдік шегі
шеттері
Атқаратын жұмыс жағдайлары |
Ұсынылған дәлдік шегі шеттері |
Қондыру лар | |
|
тесік |
білік |
|
Өте дәл дәлдендіруде |
Н |
Js6k6m6n6 |
Өтпелі |
Үлкен динамикалық күшсалмақтылықта |
Н. Н |
s. xus |
Керумен |
Төлкенің білік бойымен өстік жылжуы |
Н6 Н. |
=6 =. |
Cаңылау мен |
- кесте Шпонкабілік ойығы төлке сабақтаспаларына ұсынылатын дәлдік шегі шеттері
Біріктірмелер түрлері |
(сынылатын дәлдік шегі шеттері | ||
және өндіріс сипаттамалары |
шпонкалар ендері |
біліктің ойық ені |
төлкенің ойық ені |
Өте дәл дәлденгендегі тығыз біріктірме жекедара өндірісте |
һ |
Р |
Р |
Бір қалыпты біріктірмеде көпшілік өндірісте |
һ |
N |
Js |
Босаңдау біріктірмеде бағыт беруші шпонкаларға |
һ |
Н |
D |
Сегментті шпонкалар мөлшерлері МЕСТ белгіленген, .. сурет, б. Ойық енінің шектік ауытқуларын біріктірмелер сипаттамасына байланысты қарай белгілейдіі. Олар бір қалыпты нормальн. біріктірмелерде төмендегідей болулары керек: білік ойығы N төлке ойығы Js тығыз біріктірмелерде білік ойығы және төлке ойығы Р.
Ені үшін шпонкаға шектік ауытқулар белгіленген b h, биіктігі һһ11 бойынша диаметрі dһ мен.
.. Шпонкалы біріктірмелер бөлшектерін бақылау