Плотин. - Пятая эннеада. - 2004

100 Плотин. Эннеады. Трактат V. 3

фразу δύναμις πάντων (см.: Епп. III. 8. 10. 1; V. 4. 1. 36; VI. 7.32.31).

28.Снова «платоновские категории»; см.: Платон. Со­ фист, 254е5 - 255а1.

29.См., например: Епп. П. 9. 3; IV. 8. 6. О Едином как δύναμις см. выше прим. 27.

30.Если мы будем придерживаться здесь чтения και, то эта фраза демонстрирует отступление от доктрины о запредельном Уму Едином, с которым Плотин был пре­ красно знаком (так считал, например, его товарищ по уче­ бе у Аммония Саккаса платоник Ориген). Вероятно, так считали многие платоники (и конечно, все перипатетики) его времени, как это случилось позднее и с христианскими богословами.

31.Внезапность, неожиданность завершающего оза­ рения является весьма важной особенностью Плотинова описания: это не то, что можно спланировать и осущест­ вить, когда пожелаешь. См.: Епп. VI. 7. 36. 18-19. Это имеет свою предысторию у Платона. См.: Пир, 210е4-5 и

Письма,УЦ 341c7-dl.

ЕсЭБЭЕсЗ EcJ Eel Eel Eel Е й ΕΈ1ΕΈ1 EcJ

ГЗСП [ДСП ГД F| ГДС1 ГДСП ГЗСП ГЗСП РД С] f J G] [Д Gl ГД Gil

ΕΈ1ΕΊ3ΕΤ3 Е"Э ΕΈΕΈΕΊΞ] Ξ"Ξ Ε~ΞΞΊΕ1ΕΈ]

[ДСП [Д G] ГД G] ГДGl ГДСП ГД СП ГД G] ГД Gl |Д СП ГДС1ГД G]

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΝΩΡΕΉΚΩΝ ΥΠΟΣΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΕΙΊΕΚΕΙΝΑ

1. 'Αρα το νοούν εαυτό ποικίλον δεί είναι, Ίνα εν'ι τινι των εν αυτω τα άλλα θεωρούν ούτω δη λεγηται νοειν εαυτό, ως του απλού παντάπασιν οντος ου δυνάμενου εις εαυτό επιστρεφειν και την αυτού κατανόησιν, Ή οϊόν τε και μη σύν^ετον ον νόησιν ϊσχειν εαυτού; Ύο μεν γαρ διότι σύναετον λεγόμενον νοειν εαυτό, οτι δη ενι των εν αύτω τα άλλα νοεί, ώσπερ αν ει τη αισ^ησει καταλαμβάνοιμεν αυτών την μορφην και την άλλην του σώματος φύσιν, ουκ αν εχοι το ώς αληθώς νοειν αυτό' ου γαρ το παν 'εσται εν τω τοιούτω εγνωσμενον, μη κάκείνου του νοησαντος τα άλλα τα συν αυτω και εαυτό νενοηκότος, εσται τε ου το ζητούμενον το αυτό εαυτό, αλλ" άλλο άλλο. Δείτοίνυν $εσ$αι και απλού κατανόησιν εαυτού και τούτο πώς, σκοπειν, ει δυνατόν, η άποστατέον της δόξης της του αυτό εαυτό νοειν τι όντως. Άποστήναι μεν ουν της δόξης ταύτης

ού πάνυ οϊόν τε πολλών	τών άτοπων συμβαινόντων	και
γαρ ει щ φυχβ δοίημεν	τούτο ώς πάνυ άτοπον ον,	άλλα

μ/ηδε νου τη φύσει διδόναι παντάπασιν άτοπον, ει τών μεν άλλων γνώσιν έχει, εαυτού δε μ/rç εν γνώσει και επιστημ/jfj καταστησεται. Κα/ γαρ τών μεν έξω η αίσ&ησις, άλλ ού νους άντιληφεται, και, ει βούλει, διάνοια και δόξα' ό δε

102 Плотин. Эннеады. Трактат V. 3

νους, (ει) τούτων γνώσιν έχει ή μη, σκεψασθαι προσήκειοσα èè νστμά, νους δηλονότι γνώσεται. τΑρ* ουν αυτά μόνον η και εαυτόν, ος ταΟτα γνώσεται; Και άρα ούτω γνώσεται εαυτόν, οτι γινώσκει ταύτα μόνον, τις δε ων ου γνώσεται, αλλ' α μεν αύτοΰ γνώσεται οτι γιγνώσκει, τις δε ων γινώσκει ούκετι; Ή και τα εαυτού και εαυτόν; Και τις 6 τρόπος και μέχρι τίνος σκεπτεον.

2. Τίρότερον δε περί ψυχής ζητγτεον, ει δοτεον αυτή γνώσιν εαυτής, και τι το γινώσκον εν αυτή και όπως. Ύό μεν ουν αίσΒνητικον αυτής αύτόθεν αν φαΐμεν του εζω είναι μόνον* και γαρ ει των ένδον εν τω σώματι γινομένων συναίσθησις εί% άλλα των εξω εαυτού και ενταύθα ή αντίληψις· των γαρ εν τω σώματι παθημάτων ύφ" εαυτού αισθάνεται. Ύο δ" εν αυτή λογιζόμενον παρά των εκ τής αίσθήσεως φαντασμάτων παρακείμενων τήν επίκρισιν ποιούμενον και συνάγον και διαιρούν ή και επί των εκ του νου ιόντων εφορφ οίον τους τύπους, και έχει και περί τούτους τήν αυτήν δύναμιν. Κα/ σύνεσιν ετι προσλαμβάνει ώσπερ επιγινώσκον και εφαρμόζον τοΐς εν αύτω εκ παλαιού τύποις τους νέους και άρτι ήκοντας* ο δή και αναμνήσεις φαίμεν αν τής ψυχής είναι. Καί νους ό τής ψυχής μέχρι τούδε Ιστάμενος τή δυνοψ,ει ή και εις εαυτόν στρέφεται και γιγνώσκει εαυτόν, Ή επί τον νουν άνενεκτεον τούτο. Γνώσιν μεν γάρ εαυτού τούτω τω μέρει δίδοντες νουν γαρ αυτόν φήσομεν και οπγ διοίσει του επάνω ζηττήσομεν, μ/rç δε δίδοντες επ" εκείνον ήξομεν τω λόγω βαδίζοντες, και το «αυτό εαυτό» ο τι ποτ" εστί σκεψόμεθα. Ει δε και εν­ ταύθα εν τω κάτω δώσομεν, τις ή διαφορά του νοεϊν εαυτό σκεψόμεθα* ει γάρ μηδεμία, ήδη τούτο νους ο άκρατος.

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΝΩΡΙΣΉΚΩΝ ΥΠΟΣΤΑΣΕΩΝ... 103

Ύοΰτο τοίνυν το διανοητικον της ψυχής άρα επιστρέφει εφ* εαυτό και αυτό; Ή ου' άλλα ων δέχεται τύπων εφ* εκάτερα την σύνεσιν Ίσχει. Kai πως την σύνεσιν Ίσχει, πρώτον ζη^τητεον.

3. Ή μεν γαρ αίσθησις εϊδεν άνθρωπον και έδωκε τον τύπον τη διανοίφ- η δε τι φησιν; Ή ουπω ούδεν ερεΐ, αλλ' εγνω μόνον και εστηει μη άρα προς εαυτην διαλογίζοιτο «τίς ούτος», ει πρότερον ενετυχε τούτω, και λ&γοι προσχρωμενη τη μνημηι, ότι Σωκράτης. Ε/ δε και εξελίττοι την μορφην, μερίζει α η φαντασία εδωκεν ει δε, ει άγαμος, λίγοι, εξ ων μεν εγνω διά της αισ$ησεως εί^ηκεν, ο δε εϊρηκεν επη αύτόις, ηδη παρ" αύτης αν εχοι κανόνα έχουσα του άγαμου παρτ) αύτη. Το άγα&όν πώς έχει παρ" αύτη; Ή άγαθοειδης εστί, και επερρώσΒη δε εις την αίσ&ησιν του τοιούτου επιλάμποντος αύτη νοΰ' το γάρ κα&αρόν της ψυχής τούτο και νου δέχεται επικείμενα Ίχνη. Δ/α τι δε ού τούτο νους, τά δε άλλα ψυχή άπο του αισθητικού άρξάμενα; Ή ότι ψυχην δει εν λογισμοίς είναι· ταί/τα δε πάντα λογιζόμενης δυνάμεως έργα. Αλλά διά τί ού τούτω τψ μέρει δόντες το νοειν εαυτό άπαλλαξομε^α; Ή ότι εδομεν αύτψ τά εξω σκοπείσθαι και πολυπρουγμονείν, νώ δε άξιοΰμεν ύπάρχειν τά αύτου και τά εν αύτω σκοπεΐσθαι. Αλλ' είτις φησει «τί ούν κωλύει τούτο άλλη

δυνάμει σκοπείσθαι τά αύτου» ; ού το διανοητικόν ούδε το λογιστικόν επιζητεί, άλλα νουν κα^αρόν λαμβάνει. Τ/ ούν κωλύει εν ψυχή νουν καθαρόν εΐναι; Ούδεν, φησομεν αλλ' ετι δείλέγειν ψυχής τοΰτο; 'Αλλ' ού ψυχής μεν φησομεν, ημετερον δε νουν φησομεν, άλλον μεν όντα του διανοου­ μένου και επάνω βεβηκότα, όμως δε ημετερον, και ει μη

104 Плотин. Эннеады. Трактат V. 3

συναρ&μοΐμεν τοΐς μερεσι της ψυχής. Ή ήμετερον και ούχ ήμετερον διό και προσχρώμελα αύτω και ου προσχρώμελα διανοίφ δε αεί και ήμετερον μεν χρωμενων, ου προσχρωμενων δε ούχ ήμετερον. Το δή προσχρησλαι τι εστίν; τΑρα αυτούς εκείνο γινόμενους, και φλεγόμενους ώς εκείνος; Ή κατ" εκείνον ού γαρ νους ήμεΐςκατ" εκείνο ούν τω λογιστικω πρώτω δεχομενω. Και γαρ αίσ^ανόμελα δι" αίσ&ησεως και "ημείς {ούχ} οι αισ$ανόμενοΓ άρ" ούν και διανοούμενα ούτως [και δια νου μεν ούτως;] Ή αυτοί μεν οι λογιζόμενοι και νοοΰμεν τα εν τή διανοίφ νοήματα αυτοί9 τούτο γαρ ημείς. Ύά δε του νου ενεργήματα άνωθεν ούτως, ώς τα εκ της αίσλήσεως κάτωθεν, τούτο οντες το κύριον της ψυχής, μέσον δυνάμεως διττής, χείρονος και βελτίονος, χείρονος μεν τής αίσΰήσεως, βελτίονος δε του νου. 'Αλλ' αίσλησις μεν αίεί ήμετερον δοκει συγκεχωρημενον αεί γαρ α/σ^ανόμεδ-α νους δε αμφισβητείται, και οτι μη αύτω αεί και οτι χωριστός' χωριστός δε τω μ/rç ττροσνεύειν αυτόν, αλλ" ημάς μάλλον προς αυτόν εις το ανω βλέποντας. Κίσλησις δε ήμίν άγγελος, βασιλεύς δε προς ήμας εκείνος.

4. Βασιλεύομεν δε και ημείς, όταν κατ" εκείνον κατ" εκείνον δε δίχως, ή τοις οίον γράμμασιν ώσπερ νόμοις εν ήμίν γραφείσιν, ή οίον πληρω&εντες αυτού ή και δύνηΜέντες ίδεΐν και αίσ^άνεσ^αι παρόντος. Και γινώσκομεν δε αυτούς <τω> τφ τοιούτω όρατω τα άλλα μαάείν [τω τοιούτω] [ή] κατά την δύναμιν την γινώσκουσαν το τοιούτον μα%ντες αυτή τή δυνάμει ή και εκείνο γινόμενοι, ώς τον γινώσκοντα εαυτόν διττόν είναι, το μεν γινώσκοντα τής διανοίας τής ψυχικής φύσιν, τον δε υπεράνω τούτου,

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΝΩΡΙΣΉΚΩΝ ΥΠΟΣΤΑΣΕΩΝ... 105

τον γινωσκοντα εαυτόν κατά τον νουν εκείνον γινομενον κάκείνω εαυτόν νοειν ου ούχ ώς άν^ρωπον ετι, άλλα παντελώς άλλον γενόμενον και συνα^πάσαντα εαυτόν εις το άνω μόνον εφελκοντα το της φυχης άμεινον, ο και δύναται μόνον πτερούσ^αι προς νόησιν, \να τις εκεί παρακατα^οΐτο α είδε. Ύο δη διανοητικόν οτι διανοητικόν άρα ουκ οϊδε, και οτι σύνεσιν των εξω λαμβάνει, και οτι κρίνει α κρίνει, και οτι τοις εν εαυτω κανόσιν, ους παρά του νου έχει, και ώς"εστίτι βελτιον αύτοΰ, <ο> ου ζητεί, αλλ" έχει πάντως δηπου; 'Αλλ' άρα τι εστίν αυτό [ο] ουκ οϊδεν επιστάμενον οϊόν εστί και οία τά έργα αυτού; Ε/ ούν λεγοι, οτι άπό νου εστί και δεύτερον μετά νουν και εικών νου, έχον εν εαυτω τά πάντα οίον γεγραμμενα, ώς εκεί ό γράφων και ό γράφος, άρ ούν στησεται μέχρι τούτων ό ούτως εαυτόν εγνωκώς, ημείς δε άλλη δυνάμει προσχρησάμενοι νουν αύ γινώσκοντα εαυτόν κατοφόμεΒ'α η εκείνον μεταλαβόντες, επείπερ κάκεΐνος ημέτερος και ημείς εκείνου, ούτω νουν και αυτούς γνωσόμε^α; Ή άνουγκαΐον ούτως, είπερ γνωσόμε^α, ο τι ποτ εστί το εν νω «αυτό εαυτό». "Εστ/ δη νους τις αυτός γεγονώς, οτε τά άλλα άφεις εαυτού τούτω και τούτον βλέπει, αύτω δε εαυτόν. *(1ς δη ούν νους εαυτόν όρφ.

5. τΑρχ ούν αλλω μέρει εαυτού άλλο μέρος αύτοΰ κα$ο- ρφ; Αλλ' ούτω το μεν εσται ορών, το δε όρώμενον τούτο δε ούκ «αυτό εαυτό». Ύί ούν, ει πάν τοιούτον οίον όμοιομερες είναι, ώστε το ορών μνηδεν διαφερειν του όρωμενου; Ούτω γαρ ΐδών εκείνο το μέρος αύτοΰ ον ταύτόν αύτω εϊδεν εαυτόν διαφέρει γάρ ούδεν το ορών προς το όρώμενον.

Ή πρώτον μεν άτοπος ό μερισμός εαυτού· πώς γαρ και

106 Плотин. Эннеады. Трактат V. 3

μεριεΐ; ου γαρ δη κατά τύχην και ο μερίζων δέ τίς; 6 εν τω $ε(ΰρεΐν τάττων εαυτόν η 6 εν τφ $εωρεΐσ$αι; Erra πώς εαυτόν γνώσεται ο θεωρών εν τφ $εωρουμενφ τάξας εαυτόν κατά το Β-εωρεΐν; ου γαρ ην εν τφ $εωρουμενφ το $εωρεΐν. Ή γνους εαυτόν ούτω $εωρούμενον, αλλ" ου $εωροΰντα, νοήσει* ώστε ου πάντα ουδέ όλον γνώσεται εαυτόν ον γαρ ε?δε, $εωρούμενον, αλλ" ου $εωρουντα ε?δε· και ούτως έσται άλλον, αλλ* ούχ εαυτόν έωρακώς. Ή προσ$ησει παρ αυτού και τον τε$εωρηκότα, "ίνα τέλεον αυτόν η νενοηκώς. 'Αλλ' ει και τον τεΒ-εωρηκότα, ομού και τα έωραμένα. Ει ουν εν τη $εωρίφ υπάρχει τα τε^εωρημένα, ει μεν τύποι αυτών, ουκ αυτά έχειει δχ αυτά έχει, ουκ ιδών αυτά εκ του μερίσαι αυτόν έχει, όλλ" ην πριν μερίσαι εαυτόν και θεωρών και έχων. Ε/ τούτο, δε? την $εωρίαν ταύτόν είναι τω £εωρητω, και τον νουν ταύτόν είναι τω νοητφκαΐ γαρ, ει μ/rç ταύτόν, ούκ αλιεία έσταν τύπον γαρ εζει ό έχων τα οντά έτερον τών όντων, όπερ ούκ έστιν άλη&εια. Την 'άρα άλη&ειαν ούχ έτερου είναι δε?, άλλ' ο λέγει, τούτο και είναι. "Εν άρα ούτω νους και το νοητόν και το ον και πρώτον ον τούτο και δη και πρώτος νους τα όντα έχων, μάλλον δε ό αυτός τοΐς ούσιν. Αλλ' ει η νόησις και το νοητόν εν, πώς δία τούτο το νοούν νοήσει εαυτό\ Ή μεν γάρ νόησις οίον περιεξει το νοητόν, η ταύτόν τω νοητφ έσται, ουπω δε ο νους δήλος εαυτόν νοών. 'Αλλ' ει η νόησις και το νοητόν ταύτόν ενέργεια γάρ τις το νοητόν ού γάρ δη Βύναμις ουδέ γ" άνόητον ουδέ ζωής χωρίς ούδ' αύ επακτόν το ζην ουδέ το ^οεΓι^ αλλω όντι, οίον λ&φ η άφύχφ τινί και ουσία η πρώτη το νοητόν ει ουν ενέργεια και η πρώτη ενέργεια και καλλίστη δη, νόησις

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΝΩΡΙΣΉΚΩΝ ΥΠΟΣΤΑΣΕΩΝ... 107

αν εϊη και ουσιώδης νόησιςκαι γαρ αληθέστατη' νόησις δη τοιαύτη και πρώτη ούσα και πρώτως νους αν είη 6 πρώτοςούδε γαρ 6 νους ούτος δυνάμει ούδ" έτερος μεν αυτό η δε νόησις άλλο* ούτω γαρ αν πάλιν το ουσιώδες αυτού δυνάμει. Ε/ ουν ενέργεια και η ουσία αυτού ενέργεια, εν και ταυτον τη ενεργείς αν είη* εν δε τη ενεργείφ το ον και το νοητόν εν άμα πάντα εσται, νους, νόησις, το νοητόν. Ε/ ουν η νοησις αυτού το νοητόν, το δε νοητόν αυτός, αυτός άρα εαυτόν νοήσεινοήσει γαρ τη νοήσει, όπερ ην αυτός, και νοήσει το νοητόν, όπερ ην αυτός. КаУ εκάτερον άρα εαυτόν νοήσει, καθότι και η νόησις αυτός ην, και καθότι το νοητόν αυτός, όπερ ενόει τη νοήσει, ο ην αυτός.

6. Ό μεν δη λόγος άπεδειξεν είναι τι το αυτό εαυτό κυρίως νοεϊν. Νοεί ουν άλλως μεν επί φυχης ον, επί δε του νου κυριώτερον. Ή μεν γαρ φυχη ενόει εαυτην οτι άλλου, ο δε νους οτι αυτός και οίος αυτός και όστις και εκ της εαυτού φύσεως και επιστρέφων εις αυτόν. Ύά γαρ οντά ορών εαυτόν εώρα και ορών ενεργείφ ην και η ενέργεια αυτόςνους γαρ και νόησις ενκαι όλος ολω, ου μέρει άλλο μέρος. τΑρ' ουν τοιούτον ό λόγος εδειζεν, οίον και ενεργειαν πιστικην εχειν; Ή ανάγκην μεν ούτως, πειθώ δε ούκ εχεικαί γαρ η μεν ανάγκη εν νώ, η δε πειθώ εν φυχή). Ζητουμεν δη, ώς εοικεν, ημείς πεισθηναι μάλλον η νώ καθαρώ θεάσθαι το αληθές. Και γάρ και εως ημεν άνω εν νου φύ­ σει, ηρκούμεθα και ενοουμεν και εις εν πάντα συνάγοντες εωρώμεν νους γάρ ην ό νοών και περί αύτοΰ λέγων, η δε φυχη ησυχίαν ηγε συγχωρούσα τω ενεργηματι του νου. Έπεί δε ενταύθα γεγενημεθα πάλιν αυ καί εν φυχη, πειθώ τίνα γενέσθαι ζητουμεν, οίον εν είκόνι το ό^ρχετυπον θεω-

108 Плотин. Эннеады. Трактат V. 3

ρείν εθελοντές. 'Ισως ουνχρη την φυχην ημών διδαξαι, πώς ποτέ ο νους θεωρείεαυτόν, διδαξαι δε τούτο της ψυχής, ο νοερόν πως, διανοητικόν αυτό τιθέμενοι και τη όνομασίφ ύποσημαίνοντες νουν τίνα αυτό είναι η δια νου την δύνοψ,ιν και παρά νου αυτό ϊσχειν. Τούτω τοινυν γιγνώσκειν προσήκει, ως και αύτω οσα όρφ γινώσκει και οίδεν α λέγει. Κα/ ει αυτό είη α λέγει, γινώσκοι αν εαυτό ούτω. 'Οντων δε η ανω&εν αύτω γινομένων εκείθεν, ο$εν περ και αυτό, συμβαίνοι αν και τούτω λόγω οντι και συγγενή λαμβάνοντι και τοις εν αύτω Ίχνεσιν εφαρμόττοντι ούτω τοι γινώσκειν εαυτό. Μεταθέτω τοινυν και επϊ τον άλη$η νουν την εικόνα, ος ην ο αυτός τοις νοουμενοις άλη^εσι και όντως ούσι και πρώτοις, και οτι μή οϊόν τε τούτον τον τοιούτον εκτός εαυτού είναι ώστε είπερ εν εαυτώ εστί και σύν εαυτώ και τούτο, όπερ εστί, νους εστίν (ανόητος δε νους ούκ αν ποτέ είη) ανάγκη συνειναι αύτω την γνώσιν εαυτού και οτι εν αύτω ούτος, και ούκ άλλο αύτω το έργον και η ουσία η το νώ μόνον είναι. Ού γαρ δη πρακτικός γε ούτος* ως προς το εξω βλεποντι τω πρακτικώ και μη εν αύτω μενοντι είη αν τών μλν εξω τις γνώσις, ανάγκη δε ούκ ενεστιν, είπερ το παν πρακτικός είη, γινώσκειν εαυτόν.

TCli δε μ/rç πραζις ούδε γαρ ορεζις τω χα^αρω νώ απόντος τούτω η επιστροφή προς αυτόν ούσα ού μόνον ευλογον ύποδείκνυσιν [την εαυτού], αλλά και άνα/γκαίαν [αυτού] την {εαυτού} γνώσιν τις γαρ αν και η ζωη αυτού είη πράξεως άπηλλαγμ,ενω και εν νώ οντι;

7. 'Αλλα τον $εόν θεωρεί, είποιμεν αν. 'Αλλ' ει τον Β-εόν γινώσκειν αυτόν τις ομολογήσει, και ταύτη συγχωρεΐν αναγκασ$ησεται και εαυτόν γινώσκειν. Καί γαρ οσα έχει

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΝΩΡΙΣΤΙΚΩΝ ΥΠΟΣΤΑΣΕΩΝ... 109

παρ' εκείνου γνώσεται, και α έδωκε, και α δύναται εκείνος. Ταί/τα δε μοδών χα/ γνούς και ταύτη? εαυτόν γνώσεται* και γαρ εν τι των δοθέντων αυτός, μάλλον δε πάντα τα δοθέντα αυτός. Ε/ μεν ουν κάκεΐνο γνώσεται κατά τάς δυνόψ^εις αύτοΰ μοδών, και εαυτόν γνώσεται εκείθεν γενό­ μενος και α δύναται κομισάμ&νος* ει δε άδυνατησει ιδεΐν σαφώς εκείνον, επειδή το ιδεΐν Ίσως αυτό εστί το όρώμενον, ταύτη μάλιστα λείποιτ* αν αύτω ιδεΐν εαυτόν και εϊδεναι, ει το ιδεΐν τοΰτό εστί το αυτό είναι το όρώμενον. Τ/ γαρ αν και δο'ΐΎΐμεν αύτω άλλο; Ήσυχίαν, νη Δ/α. Αλλα νω ησυχία ού νου εστίν εκστασις, αλλ* εστίν ησυχία του νου σχολην άγουσα από των άλλων ενέργεια* έπε/ και τοις άλλοις, οϊς εστίν ησυχία έτερων, καταλείπεται η αυτών οικεία ενέργεια και μάλιστα, οϊς το είναι ού δυνάμει εστίν, αλλά ενεργείφ. Το ε/Va/ ουν ενέργεια, και ούδεν, προς ο η ενέργεια* προς αύτω άρα. Εαυτόν άρα νοών ούτω προς αύτω και εις εαυτόν την ενεργειαν ϊσχει. Kai γάρ ει τι εξ αύτοΰ, τω εις αυτόν εν εαυτώ. 'Εδει γάρ πρώτον εν εαυτώ, είτα και εις άλλο, η άλλο τι ηκειν απ' αύτοΰ όμοιούμενον αύτω, ohv και πυρί εν αύτω πρότερον οντι πυρι και την ενεργειαν εχοντι πυρός ούτω τοι και ίχνος αύτοΰ δυνη&ψαι ποιησαι εν άλλω. Κα/ γάρ αύ και εστίν ό μεν νους εν αύτω ενέργεια, η δε φυχη το μεν όσον προς νουν αύτης ohv είσω, το δ* εξω νοΰ προς το εξω. Κατά Πάτερα μεν γαρ ώμοίωται ο$εν ηκει, κατά Πάτερα δε καίτοι άνομοιω&εΐσα όμως ώμοίωται και έντα^α, είτε πράττοι, είτε ποιοΐ' και γαρ και πράττουσα όμως 3εωρεΓ και ποιούσα είδη ποιεί, οίον νοήσεις άπηρτισμενας, ώστε πάντα είναι ίχνη νοήσεως και νοΰ κατά το ό^ρχετυπον προϊόντων και μιμούμενων τών