- •Педагогика ғылымының пәні және міндеттері. Педагогиканың негізгі категориялары
- •Тұлға дамуының қозғаушы күштері және негізгі заңдылықтары
- •Тәрбие ұстанымдары және заңдылықтары
- •1. Тәрбиенің мақсаттылығы;
- •2. Тәрбиенің өмірмен, еңбекпен, қоғамдық құрылыс практикасымен байланыстылығы;
- •3. Жеке тұлғаға талап қоюшылық пен құрметтей білудің бірлігі;
- •4. Балалардың жас және дара ерекшеліктерін есепке алу;
- •5. Тәрбиенің жүйелілігі, бірізділігі және үздіксіздігін қамтамасыз ету;
- •6. Жеке тұлғаны ұжымда және ұжым арқылы тәрбиелеу;
- •Тұлға қалыптасуында адамның биологиялық және әлеуметтік дамуы
- •Тұлға дамуына әсер ететін негізгі факторлар
- •Тәрбие мақсаты және оның әлеуметтік ортамен шарттастығы
- •Педагогиканың философиялық негіздері
- •Ұжым теориясының қалыптасуы
- •Педагогикалық зерттеудің әдістері
- •Тұлғаның зерделік дамуы
- •Тәрбие әлеуметтік және педагогикалық құбылыс ретінде
- •Тәрбие әдістері және оларды топтастыру
- •Тәрбие формалары және құралдар жүйесі
- •Оқушылардың дүниеге көзқарасын қалыптастыру – қазіргі мектеп тәрбиесінің маңызды міндеті
- •Біртұтас педагогикалық үдерістің мәні
- •Адамгершілік тәрбиесінің мақсаты мен міндеттері. Адамгершілікке тәрбиелеу – қазіргі мектептің маңызды міндеті
- •Оқушыларға экологиялық тәрбие берудің мәні мен мазмұны
- •Еңбектің мәні, қызметі және оқушыларды еңбекке тәрбиелеу
- •Оқушыларға құқықтық тәрбие берудің мазмұны
- •Оқушыларға азаматтық тәрбие берудің жалпыадамзаттық аспектілері
- •Тұлға тәрбиесі мен дамуында балалар ұжымының орны
- •Оқушыларға экономикалық тәрбие берудің мәні мен мазмұны
- •Оқушылар ұжымы дамуының кезеңдері
- •Отбасы тәрбиесінң мақсаты және міндеттері, құралдары, формалары, балалар мен ересектер өмірінде іс-әрекетті ұйымдастырудың әдістері
- •Әлеуметтенудің мәні және оның кезеңдері
- •Тұлға қалыптасу үдерісі құрылымындағы өзін-өзі тәрбиелеу
- •Дидактика туралы түсінік және оның негізгі категориялары. Дидактиканың дамуы және қалыптасуы
- •Оқытудың ұстанымдары және заңдылықтары
- •Сабақ – оқыту үдерісін ұйымдастырудың негізгі формасы ретінде
- •Оқыту үрдісінің мәні және мазмұны
- •35.Оқытудың қазіргі педагогикалық технологиялары.
- •43.Оқыту құралдары және оларды топтастыру
- •59.Қазақстан Республикасының «Білім туралы» заңы.
Оқушыларға азаматтық тәрбие берудің жалпыадамзаттық аспектілері
Азаматтық тәрбие - азаматтықты адамға өзін-өзі заңды, әлеуметтік, ізгі және саяси әрекетке қабілетті сезіну мүмкіндігін беретін тұлғалық интегративтік қасиет ретінде қалыптастыру. Азаматтықтың негізгі элементтеріне мыналар жатады: ар-намыс сезімінде, тұлғалық ішкі еркіндікте, тәртіптілікте, басқа адамдарға және мемлекеттік билікке құрмет және сенім білдіруде, өзінің міндеттерін орындау, патриоттық, ұлттық және ұлтаралық сезімдерін үйлесімді қиюластыру қабілетінде керінетін адамгершілік, құқықтық және саясимәдениет. Азаматтық тәрбие негізгі мақсаты - адамда қоғамдық ізгі мұраттарды, отансүйгіштік сезімінбейбітшілікке ұмтылысын, қоғам игілігіне еңбек ету қажеттілігін тәрбиелеу.
Тұлға тәрбиесі мен дамуында балалар ұжымының орны
А.В. Луначарский жаңа адамды қалыптастырудың негізгі жағдайы ұжым болады деді. Оның айтуынша, адамды тәрбиелеу, демек, ол, адам біздің заманымызда ұжымшыл, қоғамдық мүддені жеке басының мүддесінен жоғары санайтын болуы тиіс. Тұлға ұжым негізінде ғана дамиды.
Н.К.Крупская тұлғаның дамуы мен қалыптасу ортасы ұжым деп атады. Мектептегі қоғамдық ұйымдарға, олардағы балалардың қарым – қатынастарына үлкен мән берді. Балаларды ұжымда өмір сүре және жұмыс істей алатындай етіп тәрбиелеудің қажет екенін ескертті. Ол балалар қозғалысына байланысты бірсыпыра мәселелерді атап көрсетті. Олар: балалардың ұжымдық іс - әрекетінің формалары мен әдістері, өзін - өзі басқару және оны ұйымдастырудың әдістері т.б.
А.С.Макаренко ұжымда жеке адамды тәрбиелеудің бір ізді педагогикалық теориясын жасады. Оның идеялары осы уақытқа дейін құндылығын сақтауда және іс - әрекеті, қарым – қатынас, дәстүр сияқты тәрбие проблемалары ұжым өмірінде шығармашылық дамудың негізі болды.
А.С.Макаренко ұжымда жеке адам тәрбиесінің қоғамдық бағыттылығын ерекше атады. Ұжымда тек жай ғана мейірімді адам болу жеткіліксіз, ол ұжым мүддесімен өмір сүре білу қажет. А.С.Макренко жеке адам тәрбиесінің қоғамдық бағыттылығы тұрғысынан ұжымның кейбір сапасын, яғни белгілерін көрсетті.
1. Ұжым тәрбиенің мақсаты және объектісі, жеке адам ұжымнан тыс дамымайды.
2. Ұжым адамдарды жалпы мақсатқа, еңбекке және еңбекті ұйымдастыруға біріктіреді.
3. Ұжым барлық ұжымдармен табиғи байланысты қоғамның бөлігі.
4. Ұжымның өзін - өзі басқару органдары және өкілдері- ұйымастырушылары болады.
Әрбір ұжым – бұл топ, бірақ әрбір топ ұжым бола алмайды. Ұжым контактылы және негізгі болып екіге бөлінеді. Контактылы ұжым – бұл ұжым белгілері бар бастауыш топ. Негізгі ұжым – бұл контактылы ұжымдардың бірлестігі. Мысалы, контактылы ұжым – бұл студенттер тобы, негізгі ұжым – факультет т.б.
В.А.Сухомлинский пікірі бойынша әрбір бала тәрбиесі ұжымда негізгі тәрбие құралы болды. Балалар мен тәрбиешілер арасындағы рухани қарым-қатынас ұжымдық қатынастың даму процесі, В.А.Сухомлинскийдің қарым-қатынас жайындағы идеясы жаңашыл мұғалімдердің идеяларымен ұштасып жатыр. Демек, ынтымақтастық балалармен қарым-қатынас жасаудың нәтижесінде туды. Ынтымақтастық идеялары жаңашыл мұғалімдердің еңбектерінде ғылыми-әдістемелік тұрғыдан қарастырылған.