24. Кастрычніцкая рэвалюцыя і устанаўленне Сав.Улады ў Бел.

Адна з прычын рэвал: эканаміч.становішча, праблема экан.развіцця. Перш.сусв.вайны прывяла да харчовай праблемы. Былі ўведзены карткі, часовы ўрад увёў харчраскладку (дзярж.манаполія на куплю і продаж зерня, устанаўлівалася колькасць зерня і крупы, якія мог пакінуць землеўладальнік для сябе і сялян.фонду, зверх гэтага забіралася дзяржавай па цвёрдым цэнам). Расла напружанасць у войску і сярод сялянства. Нявырашанасць нац.пытання.Бальшав.выступ з праграмай: Зямлю-сялянам, фабрыкі-рабочым, мір-народам.25 кастрычніка 1917г у Петраградзе адбылося ўзброен.паўстанне, арганізаван.бальшав.партыяй. Быў звергнуты часовы ўрад і ўлада перайшла ў рукі Саветаў рабоч.і салд.дэпутатаў. 25 кастр.-2 усерас.з’езд, на ім былі дэлегаты і з Беларусі. Аб перамозе паўст.у Петрагр.у Мінску стала вядома 26 кастрычніка. Выдаў загад аб спыненні мясцовых органаў улады, якія падпарад.Часоваму ўраду, і абвясціў сябе ўладай у Мінску. Згодна рашэнню Савета з турмы былі вызвалены палітзняволеныя. З іх быў утвораны 1 рэвалюцыйны полк імя Мінскага Савета. Падтрым.уладу і чыгуначнікі. Быў створаны Ваенна-рэвалюцыйны камітэт Зах.фронту (Ландар, Мяснікоў). 26 кастрычніка 1917г супраць бальшав.выступілі незадаволен.эсэры, бундаўцы, меньшавікі. Яны абапіраліся на ўзброен.фарміраванні каўказскай дывізіі. 27 кастрычніка яны ствар.Камітэт выратавання рэвалюцыі (КВР) на чале з Калатухіным. Адстойваў ул.Часовага ўраду, за скліканне ўстаноўчага сходу, адмаўляў радыкальн.бальшав.уладу. КВР запатрабаваў вярнуць яму уладу. Умовы: на значныя дзярж.аб’екты павінны быць пастаўлены прадстаўнікі каўказск.дывізіі. А мінскі савет передаць КВР. Але Мінскі савет не згаджаўся, але, да прыбыцця войскаў, пайшоў на перамовы. Вынік: КВР абавязаўся не накіроўваць сілы на падаўленне паўстання у Маскве і Петраградзе, а Мінскі савет перадаваўся КВР. У гэты час бальшав.пасылаюць за дапамогай на Зах.фронт і 2-ая армія з Нясвіжу накір.у Мінск. 30 кастрычніка уладу Саветаў прызналі прафсаюзы і перайшлі да іх. У ноч з 1 на 2 лістапада ў Мінск увайшлі браніраваны поезд (Пралыгін) і вайсков.часці. 2 лістап.-бальшавікі вярнулі ўладу. КВР было распушчана.5 лістап.1917 ВРК вызнач.стр-ру і як форма часов.рэвалюц.улады Зах.вобл і фронту. Выш.орган-пленум ВРК, выканаўч.улада-Бюро ВРК. Улада ВРК выбіралася і дзейніч.пад кантролем Саветаў, але кантроля па сутн.не было, і дзейніч.самастойна. Вострая барацьба праходзіла в у Віцебску. Супрціўленне аказала ваен.бюро (створан.у мае 1917) пры Віц.савете. Віц.губернскі камітэт РСДРП (б) 27 кастр.выдаў пастанову аб стварэнні у Віц.ВРК і ён аб’явіў аб пераходзе ўлады Саветам. Але бюро не згаджаецца і спрабуе перацягнуць на свой бок чыгуначнікоў, але не атрымоўваецца. ВРК ліквідуе ваен.бюро. У Гарадку 26 кастрычніка 1917г нарад прадстаўнікоў мясцовага Савета і частка гарнізону заяўл.аб перах.ул.да Саветаў. 8 лістап.сфарміраваны Савет і прызнае сав.уладу. Ствар.ВРК для кіравання горадам. 28 кастрычніка 1917г.сав улада у Оршы. Тут дзейнічаў КВР, але 28 лістап.ліквідаваны. У магілёве знах.стаўка вярхоўнага галоўнакамандуючага (Духонін) рас.арміі. Тут былі прадстаўнікі часовага ўрада. Мяцовы губернскі савет не прызнаў уладу саветаў. У магілёве лідэры эсэраў пад прыкрыццём стаўкі хацелі сфарміраваць новы буржуазны ўрад. Сюды прыяздж.эсэры-Чарноў, скобелеў. Планавалася правесці з’езд сялян з расіі. Але нічно не зрабілі, бо большасць сялян падтрым.сав.уладу і не накір.дэлегатаў на з’езд. У магіл б.накіраваны узброеныя сілы (прапаршч.Крыленка) і 18 лістап.1917 яны падышлі да магіл і магіл савет 18 лістап вымушаны быў прызнаць сав.уладу. Б.створаны ВРК. 18-20 лістап. 1917 магіл.устан.сав.улада. Духонін быў арыштаваны, а Крыленка галоўнакамандуючы. Арм.камітэты заявілі аб падтрымцы сав.улады. 26 18-21 лістап.1917 у мінску 1 з’езд. З’езд абраў выканаўчы камітэт з’езда. 20 лістап.-2 з’езд у мін. Першы з’езд, на якім выпрацоўвалася сістэма улады на Бел.у Зах.вобл, у губернях, паветах, воласцях. Павінны быць створаны Саветы рабочых, сялянскіх. Салдацкіх дэпутатаў і пры іх галіновыя аддзелы па кіраванню гаспадаркі. 27 лістапада 1917 Ствар.абласны выканаўчы камітэт Зах.вобл і фронту (Рагазінскі). Потым б.створаны Савет нар.камісараў Зах.вобл і фронту. Узначаліў Ландар. Аблвыкамзах-выш.законадат.улада, СНК-распараджальная улада. Студзень 1918 Аблвыкамзах – Мяснікоў.