Қорытынды

Жылжымайтын мүлік объектілерін бағалаудың жоғарыда көрсетілген бағыттары (шығындық, табыстық, нарықтық) бір жылжымайтын мүлік нарығында жиналған ақпаратқа негізделген, бірақ олардың әрқайсысы осы нарықтың әр жағымен жұмыс істейді, сондықтан олар бір бірінен ерекшеленуі мүмкін. Соған байланысты соңғы шешім нәтижелердің қосындысынан шығады, олар өзара жақын болып келуі тиіс. Ал арасындағы аса өзгешелік бағалауда кеткен қателерді, немесе жылжымайтын мүлік нарығының балансталмағанын көрсетеді.

Осылай, жылжымайтын мүліктің әр типінің құнын бағалауғы жүйелік бағыт өзіне негізгі үш бағытты (нарықтық, шығындық, табыстық) кіріктіреді, олардың әрбіреуінің бағалау принциптері мен әдістері болады.

Ұсынылатын әдебиеттер

1. Марченко А.В. Экономика и управление недвижимостью: учебное пособие – Ростов н/Д: Феникс, 2006, 352 с.

2. Матаев А. Недвижимость и цены //Exclusive, 2005, № 12 С.12.

3. Матаев А. 2006 год станет переломным //Exclusive, 2005, № 12 С.14

4. Матвеева А. Покупателя режут вдоль и поперек //Эксперт, 2005, № 29-30, С.30.

5. Симионова Н.Е., Симионов Р.Ю. Оценка стоимости предприятия (бизнеса). – Ростов н/Д, 2004, 464с.

6. Сергеев И.В., Веретенникова И.И., Яновский В.В. Организация и финансирование инвестиций: учебное пособие. – М.: Финансы, 2003, 400 с.

Өзінді тексеру үшін сұрақтар

1. Жылжымайтын мүлікті бағалауда шығындық бағыттың мәні неде?

2. Жылжымайтын мүлікті бағалауда табыстық бағыттың мәні неде?

3. Табыстық бағыттың әдістерін атаңдар және оларды сипаттаңдар.

4. Жылжымайтын мүлікті бағалауда нарықтық бағыттың мәні неде?

5. Түзетулер енгізудің негізгі әдістерін атаңдар және оларға толық сипаттама беріңдер.

6. Жылжымайтын мүлікті бағалау технологиясының негізгі кезеңдерін атаңдар.

Студенттердің білімін тексеру үшін бақылау тесті

1. Мүлікке салықтар, сақтандыру салымдары неге жатады:

A) орнын басу резервтеріне

B) тура шығындарға

C) жанама шығындарға

D) шартты-тұрақты шығындарға

E) шартты-өзгермелі шағандарға

2. Жылжымайтын мүліктің әбден мүмкін болатын, еңбек шығындары мен капитал шығындары арқылы анықталатын, осы объектіні салуға бағытталған ақша эквиваленті – бұл:

A) ұсыныс

B) сұраныс

C) баға

D) құны

E) кондоминиум

3. Қай шығындар шартты-тұрақты шығындарға жатады?

A) коммуналдық қызметтерге, жинауға, қоқыс шығаруға төлемдер

B) құрылыс материалдарына төлемдер

C) құрылысщылардың еңбекақысы

D) мүлікке салынатын салықтар, сақтандыру салымдары

E) төбесін ауыстыруға, сантехникаға, лифттік құрылғыларға кеткен шығындар

4. Жылжымайтын мүлік құнының қай түрі ең көп таралған?

A) мемлекеттік құны

B) дара, меншік құны

C) жеке құны

D) нарықтық құны

E) көтерме құны

5. Тозу есепке алынған жылжымайтын мүлік объектісінің құны қайсыған жатады:

A) жойылу құны

B) бастапқы құн

C) қалпына келтіру құны

D) қалдық құны

E) кепілдікті құн

6. Жылжымайтын мүлік объектісін пайдалануға байланысты емесе шығында қайсы?

A) орнын басу резервтері

B) тікелей

C) жанама

D) шартты-өзгермелі

E) шартты-тұрақты

7. Жылжымайтын мүлік объектісінің жеке элементтерінің, әсіресе, ең тозуға бейімділерінің экономикалық өмірі ішінде орнын басу шығындары келесі шығындарға жатады:

A) орнын басу резервтері

B) тікелей

C) жанама

D) шартты-тұрақты

E) шартты-өзгермелі

8. Жылжымайтын мүлікті бағалаудың негізгі бағыттары:

A) сұраныс деңгейін анықтау үшін бағалау

B) ұсыныс деңгейін анықтау үшін бағалау

C) сұраныс пен ұсынысты тұрақтандыру үшін бағалау

D) мемлекеттік ұйымдарға сату үшін бағалау

E) мемлекеттік ұйымдарға сату үшін бағалау

9. Қандай шығындар жылжымайтын мүлік объектісін қолдануына және салуына байланысты өзгереді?

A) орнын басу резервтері

B) тікелей

C) жанама

D) шартты-өзгермелі

E) шартты-тұрақты

10. Толық бір бірлік ретінде бизнес құны мен оның активтерінің нарықтық құнының айырмасы – бұл?

A) ағымдық табыс

B) рентабельділік

C) гудвилл

D) дисконтталған ақша ағымы

E) капитал салымының құны

11. Жылжымайтын мүлік объектілерін бағалауға қандай бағыттар қолданылады?

A) шығындық, салыстырмалы, баламалы

B) шығындық, тиімді, баламалы

C) құндық, шығындық, нарықтық

D) шығындық, табыстық, нарықтық

E) табыстық, нұсқалық, салыстырмалы