Плотин. - Пятая эннеада. - 2004

250 Плотин. Эннеады. Трактат V. 8

και πόδες. Αείττεται τοίνυν είναι μεν πάντα εν άλλω, ούδενός δε μεταξμ οντος τη εν τω οντι προς άλλο γειτονείφ οίον εξαίφνης άναφανηναι 'ίνδαλμα και εικόνα εκείνου είτε αυτοθεν είτε ψυχής διακονησοψΑνης διαφέρει γαρ ούδεν εν τω παρόντι

ηψυχής τίνος. 'Αλλ' οΰν εκείθεν ην σύμπαντα ταντα, και καλλιόνως εκεί* τα γαρ τηδε και μεμικται, και ουκ εκείνα μεμικται. 'Αλλ' ουν είδεσι κατεσχψαι εξ άρχης εις τέλος, πρώτον μεν η υλη τοις των στοιχείων είδεσιν, εΐτ επί είδεσιν είδη άλλα, είτα πάλιν έτερα* όθεν και χαλεπόν ευρειν την υλην υπό πολλοίς είδεσι κρυφθεισαν. Έπεί δε και αυτή είδος τι εσχατον, πάν είδος* το δε και πάντα είδη* το γάρ παράδειγμα είδος ην εποιεϊτο δε άψοφη^τί, οτι πάν το ποίησα και ουσία και είδος* διό και άπονος [καϊ ούτως] η δημιουργία. Καϊ παντός δε ην, ώς αν πάν. Ου τοίνυν ην το εμπόδιζαν, και νυν δε επικρατεί καίτοι άλλων άλλοις εμποδίων γινομένων αλλ" ουκ αύτη ούδε νυν* μένει γάρ ώς πάν. Έδόκει δε μοι, οτι και, ει ημείς αρχέτυπα και ουσία και είδη άμα και το είδος το ποιούν ενταύθα ην ημών ουσία, εκράτησεν αν άνευ πόνων

ηημέτερα δημιουργία. Καίτοι και άνθρωπος δημιουργείείδος αύτοΰ άλλο ο εστί γενόμενος* άπεστη γαρ του είναι το πάν νυν άνθρωπος γενόμενος* παυσάμενος δε του άνθρωπος είναι μετεωροπορεΐ φησι και πάντα τον κόσμον διοικεί* γενόμενος

γαρ του όλου το όλον ποιεί. 'Αλλ' ου χάριν ό λόγος, οτι έχεις μεν συ αιτιαν ειπείν διχ ην εν μέσω η γη και διά τι στρογγυλή και ό λοξός διότι ώδί* εκείδε ου, διότι ούτως εχρην, διά τούτ

ούτω βεβούλευται, αλλ οτι ούτως έχει ώς εστί, διά τούτο και ταύτα έχει καλώς* οίον ει προ του συλλογισμού της αιτίας το συμπέρασμα, ου παρά τών προτάσεων ου γάρ εξ ακολουθίας ουδ" εξ επινοίας, αλλά προ ακολουθίας καϊ προ

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΗΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

251

επινοίας* υστέρα γαρ πάντα ταί/τα, και λόγος και άπόδειξις και πίστις. Έπε/ γαρ αρχή, αύτο&εν πάντα ταυτζα και ώδε* καί το μ/η ζητεΐν αιτίας αρχής ούτω καλώς λέγεται, καί της τοιαύτης αρχής της τελε/ας, ητγτις ταύτόν τω τελεί' Ύ[τις δ* αρχή και τέλος, αυτή το παν ομοΰ και ανελλιπής.

8. Καλόν ουν πρώτως, καί όλον δε και πανταχού όλον, Ъа μτφε μλρτη απολεϋνψαι τω καλώ ελλείττειν, τις ουν ου ψήσει καλόν] Ου γαρ δη ο μη όλον αυτό, αλΧ ο μέρος έχον rj

μ^τοε τ/ αι/του ε%ον. Η ε/ μτη εκείνο καλόν, τί αν αΛΛο; Ιο γαρ προ αύτοΰ ούδε καλόν έθελε/ ε?να/· το γαρ πρώτως ε/ς £εαν παρελθόν τω είδος είναι και θέαμα νου τούτο και άγαστόν όφ^ηναι. Δίο και Πλάτων, τούτο (τημίηναι $ελων εις τι των ένεργεστερων ως προς "ημάς, αποδεξμμενον ποιεί

τον δημ,ιουργόν το αποτέλεσαν,	δια τούτου ενδείξασ^αι θελων
το του παραδείγματος και της	ιδέας κάλλος ώς άγαστόν.

Παν γαρ το χατά άλλο ποιτβεν όταν τις $αυμάσγ) επ εκείνο εχμι τοθαύμα, κο№ ο εστί πεπονημλνον. Ει δΧ άγνοείοπάσχει, $αυμα ουδέν επει και οι ερώντες και όλως οι το τηδε κάλλος τε&αυμακότες ά/γνοοΰσιν στι ЬС εκείνο* δι" εκείνο γαρ. "Οπ δε ειςτο παράδειγμα άνάηει το «τ^γάοθη» δηλον ποιείεπίτηδες το έξης της λέξεως λαβών είπε γαρ9 ττγάοθη τε και ετι μάλλον προς το παράδειγμα αύτο εβουλτβιη άφομ,οιώσαι, το κάλλος του παραδείγματος οϊόν εστίν ενδεικνύμ,ενος δια το εκ τούτου το γενόμενον καλόν και αυτό ώς εικόνα εκείνου ειπείν επεικαι ειμ/rç εκείνο ψ το ύπερκαλονκάλλει άμ/ηχάνω, τι αν τούτου του όρωμλνου ην κάλλιον; "Οθεν ουκ όρΒ'ώς οι μεμφόμενοι τούτω, ει μ/η άρα καθόσον μή εκείνο εστί.

9.Τοί/τοντο/^τονχάτμον, εκάστου τώνμερώνμένοντος

οεστί καί μ/η συγχεομενου, λάβωμεν τη διανοίρ, εις εν όμ/)ΰ

252 Плотин. Эннеады. Трактат V. 8

πάντα, ώς οίον τε, ώστε ενός οτουουν προφαινομενου, οίον της εξω σφαίρας ούσης, άκολουΒείν εύΒύς кал την «ηλ/συ και 6μ/)ΰ των άλλων άστρων την φαντασίαν, και γην και θάλασσαν кал πάντα τα ζφα όρασ&αί, οίον επί σφαίρας διάφανους кал εργφ αν γένοιτο πάντα ένορασθα/. "Εστω ουν εν τη φυχη φωτεινή τις φαντασία σφαίρας έχουσα πάντα εν οώτη, είτε κινούμενα είτε εστηκότα, *η τά μλν κινούμενα, τα δ* εστηκότα. Φυλάττων δε ταύτην αλλην παρά σαυτω αφελών τον ογκονλάβε· άφελε δε και τους τόπους και το της ύλης εν σοί φάντασμα, και μη πειρώ αυτής αλλην σμικροτεραν λαβείν τφ ογκω, ^εον δε καλεσας τον ττεποιηκότα ης εχμις το φάντασμα ευξαι έλ&εΓν. Ό δε ηκοι τον αύτου κόσμων φέρων μετά πάντων των εν ούτω θεών εις ων και πάντες, και εκα/ττος πάντες συνόντες εις εν, кал ταΐς μλν δυνάμεσιν άλλοι, τη δε μιφ εκείνη τη πολλή πάντες εΐς· μάλλον δε ό εΊς πάντεςού γάρ επλείπει αυτός, ην πάντες εκείνοι γενωνταν όμοΰ δε είσι και έκαστοςχωρίς αΖ εν στα/τει αυδιαστάτω ού μορφην αίσΒη^Ψ ούδεμίαν"έχωνηδη γάρ αν όμΑνάλλο^,οδεπουάλλαχό^ην,καίεκα^στοςδεούπαςεν ούτω ουδέ μέρη άλλα έχων άλλοις η ούτω, ούδε εκαστον oîov δύναμις κερματισ$εΐσα και τοσαύτη ούσα, όσα τά μέρη

μετρούμενα. Ύό δε εστί [το πάν] δύναμΛς πάσα, εις άπειρον μλν ίουσα, εις άπειρον δε δυνάμενηκαι ούτως εστίν εκείνος μέγας, ώς кал τά μέρη αύτου άπειρα γεγονεναι. Που γάρ τι εστίν ειπείν, οπού μ/η φ&άνει; Μέγαςμεν ουν και οδε ο ουρανό кал ai εν αύτω πάσαι δυνάμεις όμοΰ, αλλά μείζων αν ην και όπόσος ούδ" αν ην ειπείν, ει μτη τις αύτω συνην σώματος δύναμις μικρά. Καίτοι μεγάλος αν τις φησειε πυρός кал των άλλων σωμάτων τάς δυνάμεις* αλλά ηδη άπειρίφ δυνόψεως

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΗΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

253

αληθινής φαντάζονται καίουσαι кал φ&είρρυσοΛ και Βλίβουσ και -προς γενεσιν των ζώων ύττουργοΰσαι. 'Αλλα тш/та μεν φθείρει, οτι кал φθείρεται, кал σχ/γγεννφ, im кал αυτά γίνεται' η δε δύναμις η εκεί μόνον το είναι έχει кал μόνον το καλόν είναι. Υίου γαρ αν είη το καλόν άποστερφεν του είναι; Пои δχ αν η ουσία του καλόν είναι εστερημενη; Έν τω γαρ άτωλειφοηναι του κάλου ελλείπει και τη ουσίφ. Δ/ό кал το είναι πόΒεινόν εστίν, im τούτον τω καλώ, και το καλόν εράσμιον, im το είναι. ΥΙότερον δε ποτέρου αίτιον τίχρη ζηρτείν ούσης της φύσεως μια?; "Ηδε μλν γαρ η ψευδής ουσία δείται επακτου ειδώλου κάλου, 'ίνα και καλόν φαλνψαι και όλως η, кал κατά τοσούτον εστί, καθόσον μετεϊληφε κάλλους του κατά το είδος, και λαβουσα, οσω αν λάβη, μάλλον τελειότερα' μ/ϊλλον γαρ ουσία η καλή.

10. Δια τούτο καί 6 Ζευς καίπερ ων πρεσβύτατος των άλλων θεών, ων αυτός ηγείται, ττρωτος πορεύεται επί την τούτου θεαν, οι δε έπονται θεοί άλλοι кал δαίμονες кал φυχαί, αϊ ταλπα όραν δύνανται. Ό δε εκφαίνεται αύτοίς εκ τίνος αοράτου τόπου και ανατεϊλυς υφου εττη αυτών κατελαμφε μεν πάντα καί επλησεν αυγής кал εξέπληξε μεν τους κάτω, καί εστράφησαν ίδείν ου δεδυνημενοι οία ηλιον. Οι μεν αρ% ашои ανέχονται τε καί βλεπουσιν, οι δε ταράττονται, οσφ αν αφεστηκωσιν αυτού. Ορωντες δε οι δυντβεντες ίδείν εις αυτόν μεν πάντες βλεπουσι καί εις το αώτου' ου τούτον δε έκαστος αεί θέαμα κομίζεται, αλλ' ό μεν άτενες ίδών εκλάμπουσαν είδε την του δικαίου πηγην καί φύσιν, άλλος δε της σωφροσύνης επλησ$η του θεάματος, ουχ οίαν άνθρωποι παρ" αύτοίς, όταν ϊχωσν μιμείται γαρ αϋτη άμ/ηγεπη εκείνην η δε επί πασι περί παν το οίον μεγε%ς

254 Плотин. Эннеады. Трактат V. 8

αυτού επιθεουσα τελευταία όραται, οΊς πολλά TJ'&J ώφθη εναργή θεάματα, οι θεοί χαθ* ενα και πας ομού, ai φυχαί αϊ πάντα εκεί όρώσαι και εκ των πάντων γενόμεναι, ώστε πάντα περιεχειν κα\ αύται εξ άρχης εις τέλος9 και εισιν εκεί καθόσον αν αυτών πεφύκγ είναι εκεί, πολλάκις Βε αυτών και το παν εκεί, όταν μ/η ώσι διελγμμεναι. Ύαΰτα ουν ορών 6 Ζευς, και ει τις ημών αύτω συνεραστης, το τελευταΐον όρφ μενον επί πασιν όλον το κάλλος, και κάλλους μετάσχων του εκεί9 άποστίλβει γαρ πάντα και πληροΐτούς εκείγενομένους, ώς κάλους και αυτούς γενέσθαι, οποίοι πολλάκις άνθρωποι εις ύφηλούς άναβαίνοντες τόπους το ξανθόν χρώμα εχούσης της γης της εκειεπλησθησαν εκείνης τηςχρόας όμοιωθεντες τη εφ" <ης εβεβτηκεσαν. Εκεί δε χρόα η επανθοΰσα κάλλος εστί, μάλλον δε παν χρόα και κάλλος εκ βάθους' ού γαρ άλλο το καλόν ώς επανθοΰν. Άλλα τοις μ/η όλον όρώσιν γ προσβολή μόνη ενομίσθη, τοις Ы ha παντός οίον οίνωθεισι και πληρωθεΐσι του νεκταρος, ατε δι* όλης της φυχης του κάλλους ελθ'όντος, ού θεαταΓς μόνον υπάρχει γενέσθαι. Ού γάρ ετι το μεν έξω, το fî αύ το θεώμ^νον εξω, αλλ έχει το όξβως ορών εν αύτω το όρώμενον, και έχων τά πολλά αγνοεί οτι έχει και ώς εξω ον βλέπει, οτι ώς όρώμενον βλέπει και οτι θελε/ βλεπειν. Uàv δε ο τις ώς θεατόν βλέπει εξω βλέπει. Αλλά χρή εις αυτόν rjbrj μεταφερειν και βλεπειν ώς εν και βλεπειν ώς αυτόν, ώσπερ εί τις ύπό θεού κατασχεθείς φοιβόλητττος *η ύπό τίνος Μούσης εν αύτω αν ποιοΐτο του θεού την θεαν, ει δύναμιν εχοι εν αύτω θεόν βλεπειν.

11. Ε/ Ы τις ημών αδυνατών εαυτόν όραν, ύπ" εκείνου του θεού επάν καταληφθείς εις το ίδειν προφεργ) το θέαμα, εαυτόν προφέρει καί εικόνα αύτοΰ καλλωπισθεΐσαν βλέπει,

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΗΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

255

αφεις δε την εικόνα καίπερ καλην οΰσαν εις εν αύτφ ελθών και μ/ηκετι σχίσας εν ομού πάντα εστί μετ εκείνου του θεοΰ άφοφΎμί παρόντος, και εστί μετ αυτοΰ όσον δύναται και θέλει, ει δ" επιστραφείς εις δύο, καθαρός μένων εφεξής εστίν αύτω, ώστε αύτω παρείναι εκείνως πάλιν, ει πάλιν επ αυτόν στρεφοι, εν δε τη επιστροφή κέρδος τοΰτ έχειαρχόμενος αισθάνεται αυτοΰ, εως έτερος εστί' δρα-μών δε εις το είσω έχει παν, και άφεις την αίσθησιν εις τούπίσω του έτερος είναι φόβω εΐς εστίν εκεί* καν επιθυψπμηη ώς έτερον ον ιδείν, εζω αυτόν ποιεί. ΔεΓδέ κατα-μανθάνοντα μεν εν τινι τύπω αυτοΰ μένοντα μετά τοΰ ζητείν γνωματεύειν αυτόν, εις οίον δε είσεισιν, ούτω μαθ-όντα κατά π'ιστιν, ώς επί χρήμα μακαριστόν είσεισιν, ή'δτ? αυτόν δοΰναι εις το είσω και γενέσθαι άντϊ όρωντος ήδη θέαμα έτερου θεωμενου, όίοις εκείθεν <ηκει εκ-λάμποντα τοίς νοημασΊ. Γίώς ουν εσται τις εν καλώ μ/η ορών αυτό; Ή ορών αυτό ώς έτερον ούδεπω εν καλώ, γενόμενος δε αυτό ούτω μάλιστα εν καλώ. Ει ουν ορασις τοΰ έξω, ορασιν μεν ου δεί είναι ή ούτως, ώς ταύτόν τω όρατφτοΰτο δε οίον σΰνεσις και συναίσθΎ)σις αυτοΰ εύλαβουμενου μ/η τω μάλλον αισθάνεσθαι θελειν εαυτοΰ άποστηναι. Αεί δε κάχείνο ενθυμείσθαι, ώς τών μεν κακών ai αισθήσεις το^ς πληγου; εχουσι μείζους, γττους δε τάς γνώσεις τη πληγή εκκρουομενα^ς- νόσος γαρ μάλλον εκπληξιν, ύγίεια δε ήρεμα συνοΰσα μάλλον αν σύνεσιν δοίη αυτήςπροσίζει γαρ ατε οικείον και ενοΰταν ή δ' εστίν άλλότριον και ουκ οικείον, και ταύτη διάαηλος τω σφόδρα έτερον ήμ/ον είναι δοκείν. Τα δε ημών και ημείς αναίσθητοιούτω δ' οντες μάλιστα πάντων εσμεν αύτοίς σννετοι την επιστημιην ημών καϊ ήμας εν ττεποιηκότες. Κακεί

256 Плотин. Эннеады. Трактат V. 8

τοίνυν, ατε μάλιστα Υσμεν κατά νουν, αγνοείν δοκουμεν, της αίσ$*ησεως αναμενοντες το πό£ος, η φησι μ/η εωρακεναιου γαρ είδεν ούδ* αν τα τοιαύτα ποτέ )Thi. Το οΰν απιστουν *η αΑσ^ησίς εσττν, 6 δε άλλος εστίν 6 /δών % ει ^στοΊκακεΤνος, ούδ* αν αυτόν πιστεύσειεν είναι- ουδέ γαρ ούδ* αυτός Βύναται εξω Э-είς εαυτόν ώς αισ&ητον οντά όφ^αλμοίς τοις του σώματος βλεττειν.

12. 'Αλλα ειρηται, πώς ώς έτερος δύναται τοΰτο ποιειν, και πώς ώς αυτός. Ίδών δη, είτε ώς έτερος, είτε ώς μείνας αυτός, τί απάγγελλε/; Ή Βεόν εωρακεναι τοκον ώδ/Wro καλόν και πάντα δη εν αύτώ γεγεννηκοτα кал αλυπον έχοντα την ώ&ΐνα εν αύτώ* ήσ^είς γαρ οϊς εγεννα και άγαοθε/ç τών τόκων κατεσχε πάντα παρ" αύτώ την αύτου και την αυτών άγλα/αν α/τμ&νίσας- о δέ καλών όντων και καλλιόνων τών εις το είσω μεμενηκότων μόνος εκ τών άλλων [Ζευς] παις εξεφανη εις το εξω. Άφ' ου και ύστατου πα/δος οντος εστίν ίΰειν οίον εξ εικόνος τινός αύτου, όσος ο πατήρ εκείνος και οι μείναντες παρ* αύτώ αδελφοί. Ό δέ ου φησι μάτην έλ&ε/ν παρά του πατρόςείναι γαρ δε? αύτου άλλον κόσμον γεγονότα καλών, ώς εικόνα κάλου* μ/ηδε γαρ είναι Βεμιτόν εικόνα καληνμ^) είναι μ/η^τε κάλου μ/τρε ουσίας Μιμείται δηтоαρχετυπον παντα/χηκαι γαρ ζωψ έχει και το της ουσίας, ώςμίμημα, και το κάλλος είναι, ώς εκείθεν έχει δε και то αεί αύτου, ώς είκών- <η ποτέ μλν εξει εικόνα, ποτέ δε ου, ού τέχνη γενομένης της εικόνος. Πάσα δε φύσει είκών εστίν, όσον αν το ό^ρχετυπον μένη. Δ/ό ούκ ορθώς, οι φ^είρουσι του νοφου μένοντος кал γεννώσιν ούτως, ώς ποτέ βουλευσαμΑνου του ποιοΰντος ποιείν. 'Όστις γαρ τρόπος πονησεως τοιαύτης ούκ ε&ελουσι συνιεναι ούδ% Ίσασιν, от,

ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΗΤΟΥ ΚΑΛΛΟΥΣ

257

όσον εκείνο ελλάμπε/, ου μιψιστε τα άλλα ελλ&ίπη, αλλ' εξ ου εστί και ταύτα εστίν ην δ* αεί και εσται. Χρηστίον γαρ τούτοις τοις ονόμασι τη του σημαίνειν ε^ελειν ανάγκη.

13. Ό ουν $εος ο εις το μλνειν ωσαύτως δεδεμενος και συγχώρησα^ τω παιδί τούδε του παντός αρχειν ου γαρ ην αύτω προς τρόπου την εκεί άρχην άφεντι νεωτεραν αύτοΰ και ύστερον με$επειν κόρον εχοντι των καλών ταυτ άφείς έστησε τε τον αύτοΰ πάτερα εις εαυτόν, και μλχρις αυτού προς το ανω%"έστησεδ" αύ και τα εις Πάτερα από του παιδός άρξάμ&να είναι μετ αυτόν, ώστε μεταξύ άμφοίν γενέσθαι τη τε ετερότητι της προς το ανω άποτομ/ης και τω άνεχοντι από του μ&τ αυτόν προς το κάτω δεσμ/ο, μεταξύ ων πατρός τε άμεινονος καϊ <ψτονος υιεος. 'Αλλ' επειδή ό πατήρ αύτω μείζων η κατά, κάλλος ην, πρώτως αυτός έμεινε καλός, καίτοι καλής και της φυχης ούσης* αλλ' εστί καλλίων και ταύτης, οτι 'ίχνος αύτη αύτοΰ, και τούτω εστί καλή μλν την φύσιν, καλλίων δε, όταν εκείβλεπη. Εί ουν η φυχη η τοΰ παντός, Ίνα γνωριμώτερον λεγωμεν, καϊ η Αφροδίτη αύτη καλή, τις εκείνος', Εί μλν γαρ παρ' αύτης, πόσον αν ειη εκείνο; Εί δε παρ" άλλου, παρά τίνος ψυχή καϊ το επακτόν καϊ το συμφυές τη ούσίφ αύτης κόλλας έχει; Έπε/ και, όταν και αυτοί καλοί, τω αυτών είναι, αισχροί δε επ αλλην μεταβαίνοντες φύσιν και γινώσκοντες μλν εαυτούς καλοί, αισχροί δε άγνοοΰντες. Έκεΐ ουν κάκεΐ$εν το καλόν. ΤΑρ' ουν άρκείτά είρημενα εις εναργή σύνεσιν άγατγειν τοΰ νσψοΰ τόπου, η κατ αλλην όδόν πάλιν αύ δεΐεπελ$εΐν ώδε;

I д а Sel ЕПЗ Б Э Ecu EcJ ΞΊ3 Bel EcJ EÊJEEJ

ГДЕ7| [ДСП г д е ] [Д ЕЛ |ДС1 ГД ^Ί ГДЕ] [ДСП [Д c i ГД СП |Д СП

ЕГЭЕПЭ Ε~Ξ LacJ ΕΈ1ΕΈ1ΞΤ3 La cJ ΕΊ3ΞΊ3 Ε"Ξ

[Д СП [Д С] [Д [7| [Д С] [Д С| |ДС] [Д С] [ДСП [ДСП [Д 1Т| [Д Е||

V . 9 ( 5 ) . ΠΕΡΙ ΤΟΥ ΝΟΥ ΚΑΙ ΤΩΝ ΙΔΕΩΝ ΚΑΙ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ

ОБ УМЕ, ИДЕЯХ И СУЩЕМ

Краткое введение

Этот ранний трактат (№ 5 в Порфириевой хроноло­ гии) — первый из посвященных «восхождению» от ма­ териального мира к Уму у Плотина; Единое, или Благо, упоминается здесь лишь вскользь, и проблема Его отно­ шения к Уму оставлена для более поздних исследова­ ний. Цель трактата — выявить истинную природу Ума, продемонстрировать зависимость от него Души и ма­ териального мира, в котором находятся наши души, и таким образом научить нас жить в Уме как в своем ис­ тинном доме. В этом Плотин весьма близок к унаследо­ ванному им традиционному школьному платонизму, но здесь уже ясно прослеживается оригинальность разви­ тия этой традиции, особенно когда он настаивает — на протяжении всего трактата — на живом единстве мыс­ ли и идей в Уме, который есть также Сущее, или когда он ясно указывает (в гл. 13) на то, что души и их доб­ родетели здесь, внизу, — продолжают принадлежать

Об Уме, идеях и сущем

259

высшему миру Ума, который везде, а не отделен про­ странственно и не оторван от низшего мира. При чте­ нии трактата складывается впечатление, что Плотин писал его в спешке: обращение к содержаниям мира Ума в последних главах весьма сжато, а заключитель­ ная глава мало чем отличается от серии заметок для дальнейшего обсуждения.

Синопсис

Три рода философов: эпикуреец, стоик и платоник; только платоник способен к созерцанию и восхожде­ нию в мир Ума (гл. 1). Умное восхождение платоников от производной красоты низшего мира к подлинной выс­ шей Красоте: следует ли остановиться на уровне Ума? (гл. 2) Природа Ума и эйдосы в Уме; необходимость их существования доказывается произведениями боже­ ственного и человеческого искусств здесь, внизу (гл. 3). Превосходство Ума над Душой и зависимость Души от Ума (гл. 4). Единство мысли и эйдосов в живой реаль­ ности Ума (гл. 5-8). Содержания мира Ума: это истин­ ный умопостигаемый космос, содержащий все вещи, которые существуют как эйдосы в чувственном мире (а следовательно, не ущербные или злые) (гл. 9-10). Искусства, рассмотренные и разграниченные в соответ­ ствии со степенью их причастности к умопостигаемому миру (гл. 11 ). Если идея человека и порожденных Умом искусств суть в умопостигаемом, тогда там должны