- •Информатика кафедрасы
- •Зертханалық сабақтарды жоспарлау
- •6. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі:
- •7. Оқыту нәтижесін бақылау және бағалау:
- •8. Оқу пәнінің саясаты:
- •2. Оқу пәні бойынша глоссарий
- •Дәріс материалдары
- •Информатиканың құрылымы
- •Информатиканың ғылымдар жүйесіндегі орны
- •Информатика
- •Информатика ғылым мен технологияның бірлігі ретінде
- •Дәріс 2. Информатиканың арифметикалық негіздері.
- •Дәріс 3. Дискретті математиканың негізі
- •4) Логикалық формула.
- •Ақиқаттық кестелерді құру және мәнін анықтау
- •Графтар және ағаштар: ағаштар, бағытталмаған графтар, бағытталған графтар.
- •2 Сурет
- •Дәріс 4. Дербес компьютердің архитектурасы.
- •Эем даму буындары
- •Дәріс 5. Операциялық жүйелер. Бағдарламалық жабдықтаудың даму тенденциялары мен қазіргі жағдайы.
- •4.Сурет. Қолданбалы пқ құрылымдық сұлбасы
- •Дәріс 6. Windows операциялық жүйесі.
- •Дәріс 7. Сервистік бағдарламалық жабдықтау.
- •Дәріс 8. Мәтіндік процессорлар
- •Miсrоsоft Word жұмыс терезесi
- •1.3. Құжаттардың бейнеленуiнiң режiмдерi
- •1.4. Меню жолының командаларымен жұмыс әдiстерi
- •2.1. Құжатты қалыптастыру
- •2.2. Мәтiндi енгiзу және редакциялау
- •2.3. Құжатты сақтау
- •2.4. Құжатты ашу
- •Мәтiндi енгiзудiң арнайы құралдары
- •2.5.3. Тезаурусты қолдану.
- •2.6. Құжат бойынша орын ауыстыру
- •2.7. Мәтiндi ерекшелеу
- •2.8. Мәтiндi жою, орнын ауыстыру және көшiрмесiн алу
- •2.9. «Апару және түсiру» технологиясы
- •2.10. Регистрдi өзгерту
- •2.11. Грамматиканы және емленi тексеру
- •3. Құжатты форматтау (пішімдеу)
- •3.1. Символды форматтау
- •3.2. Абзацты форматтау
- •3.2.1. Формат Абзац командасы арқылы.
- •3.2.2. Көлденең сызғыштың көмегiмен
- •3.2.3. Контексті меню көмегiмен.
- •3.3. Беттердi форматтау
- •3.3.1. Бағандар
- •3.3.2. Колонтитулдар
- •3.3.3. Беттердiң нөмiрлерi
- •3.3.4. Нұсқамалар
- •Мәтiндi енгiзудi автоматтандыру
- •4.1. Автомәтiн
- •4.2. Автоалмастыру.
- •Автоалмастырудың құралын баптауға арналған диалогтік терезесi
- •4.3. Автоформат
- •4.4. Стильдер мен шаблондар
- •Стильдердi өзгертуге арналған диалогтік терезесі
- •4.5. Тiзiмдер
- •4.6. Тақырып
- •4.7. Мазмұндар және нұсқағыштар
- •1. Объектілердi енгiзу
- •1.1. Суреттер
- •Бiрнеше суреттердi топтау
- •1.2. Бейнелер
- •1.3. Орнатудың әдiстерiн таңдау.
- •1.4. Бейненiң мәтiнмен байланысы.
- •2. Кестелер
- •3. Сiлтемелер
- •4. Формулаларды енгiзу
- •5. Мәнерлi мәтiн
- •7. Құжаттарды баспаға басып шығару
- •8. Мәтiнге пiкiр беру. Мәтiннiң версияларын (нұсқаларын) қалыптастыру
- •9. Word-ты баптау
- •Дәріс 9. Кестелік процессор.
- •Дәріс 11. Мәліметтер қорын басқару жүйесі (мқбж).
- •Дәріс 11. Қазіргі заманғы компьютерлік көрсетілім. .
- •2.Автомазмұн шебері көмегімен презентация құру
- •Автомазмұн шебері презентация құру үшін сатылы түрде мынадай сұрақтарға жауап беруді талап етеді:
- •3.2Бос презентация құру
- •4.Слайдқа мәтін, сурет, графикалық объектілер енгізу
- •5.Power Point программасында слайдпен жұмыс істеу режимдері
- •Құрылымдық режимде жұмыс істеу ерекшеліктері
- •Дәріс 12. Информатиканың алгоритмдік негіздері. Бағдарламалау жүйелер.
- •2. «Дейiн» қайталау.
- •Дәріс 14. Компьютерлік желілер.
- •Дәріс 14. Компьютерлік графика негіздері.
- •Дәріс 15. Интеллектуалдық және сараптау жүйесі. Ақпараттық қауіпсіздік.
- •Жасанды интеллектуалды жүйе туралы түсiнiк
- •4. Негізгі және қосымша әдебиеттер тізімі:
- •4.1. Негізгі әдебиеттер:
- •4.2.Қосымша әдебиеттер:
- •5. Зертханалық сабақтарды жоспары зертханалық жұмыс № 1 Тақырыбы: «Windows операциялық жүйесі. Негізгі объектілер. Сілтеуіш (Проводник) программасы »
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Зертханалық жұмыс № 2 Тақырыбы: «Дискілерге қызмет көрсету. Файлдарды архивтеу. Антивирустық программалар.»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №3 Тақырыбы: «Word текстік процессоры. Текстік құжаттарды құру, редакциялау және форматтау»
- •243100, Клинцы қаласы,
- •Құрметті демалушылар!
- •Біз сіздерді күтеміз!
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №4 Тақырыбы: «Word текстік процессоры . Құжатқа суреттер, графиктік объектілер орнату»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №5 Тақырыбы: «Word текстік процессоры . Формулалар редакторы.
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №6 Тақырыбы: «Word текстік процессоры. Макростар құру»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №7 Тақырыбы: «Кестелік процессор ms Excel. Мәліметтерді енгізу және редакциялау. Ұяшықтың адресі»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №8 Тақырыбы: «Функцияның мәндерін есептеу. Функция шебері.
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс № 9 Тақырыбы: «Логикалық функциялар. Екі және үш шартқа тәуелді функциялардың графигін тұрғызу»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №10 Тақырыбы: «Беттер (поверхность) тұрғызу. “Подбор параметра” командасын пайдаланып теңдеулерді шешу»
- •Excel программасында кеңістікте орналасқан беттерді тұрғызу кестеда мәндері берілетін екі айнымалыға (мысалы, х, у ) тәуелді функцияның (мысалы, z) мәндерін есептеу формуласы арқылы орындалады.
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №11 Тақырыбы: «Excel программасы. Мәліметтерді сұрыптау және фильтрациялау»
- •Кеңейтілген фильтр (Расширенный фильтр).
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №12 Тақырыбы: «Матрица. Матрицамен жұмыс істеуге арналған функциялар »
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс № 13 Тақырыбы: «Excel кестелік процессоры. Күрделі өрнектерді есептеу. Крамер әдісі»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №14 Тақырыбы: «Excel програмасының экономикалық есептеулерге (кредит және займ) арналған финанстық функциялары»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •14 .1, 14 .2, 14 .3, 14 .4, 14 .5 -Кестелерден алынады)
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс №15 Тақырыбы: «Периодты төлемақыны есептеу. Амортизацияны есептеу »
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •15.4, 15.5, 15.6, 15.7, 15.8 -Кестелерден алынады)
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс № 16 Тақырыбы: «Қорытынды кестелер (Сводная таблица). Мәліметтер консолидациясы»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Бақылау сұрақтары:
- •Зертханалық жұмыс № 17 Тақырыбы: «Microsoft Access деректер базасын басқару жүйесі. Бірнеше кестелерден деректер базасын жасау»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Зертханалық жұмыс №18 Тақырыбы: «Microsoft Access деректер қорын басқару жүйесі. Формаларды жасау»
- •1. Пішін шебері көмегімен Пәндер пішінін жасау.
- •3. Автопішін көмегімен пішін режимінде Студенттер кестесін толтыру керек.
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Зертханалық жұмыс №19 Тақырыбы: «Сұратуларды жасау»
- •Сұратулардағы есептеулер
- •Өздік жұмыс үшін тапсырмалар:
- •Зертханалық жұмыс №20 Тақырыбы: «Есеп беруді жасау»
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Зертханалық жұмыс №21 Тақырыбы: «Гипертекстік құжаттарды жасау тілі – html. Тексті пішімдеу тегтері. Суретттер кірістіру, гиперсілтеме жасау. Тізімдер. Кестелер»
- •Төмендегі программаның тексін Блокнот текстік редакторында теріп, құжатты Задание 5.Html деген атпен сақтаңыз. Кестені жасауда қолданылатын барлық тегтерді меңгеріңіз.
- •Өздік жұмыс тапсырмалары:
- •Студенттердің өзіндік жұмысының тақырыптары ( 45 сағат)
- •Ms Excel бағдарламасын қалай іске қосамыз?
- •Сөж тапсыру кестесі
- •1 Килобайтта ... Бар.
- •27 Санды ондық санау жүйсінен екілік санау жүйесіне ауыстырыныз:
- •11 Оқу сабақтарының бағдарламалық және мультимедиялық материалдары
Бақылау сұрақтары:
Текстік процессордың қызметі қандай?
Құжатты форматтау мен редакциялаудың айырмашылығы қандай?
Форматтау тәсілдерін атаңыз?
Колонтитул деген не?
Гиперссылка не үшін қажет?
Зертханалық жұмыс №4 Тақырыбы: «Word текстік процессоры . Құжатқа суреттер, графиктік объектілер орнату»
Мақсаты: Текстік құжаттарға суреттер, графиктік және т.б. объектілерқоюды үйрету.
Негізгі түсініктер:
Word құжатында суреттер салу. Word текстік процессорында қарапайым схемаларды, чертеждер мен суреттерді Вид->Панели инструментов->Рисование командасы арқылы іске қосылатын орнатылған графиктік редактор көмегімен салуға болады.
Графиктік объектілерді біріктіру. Түрлі бөліктерден құралған чертежді немесе схеманы біртұтас сурет ретінде қарастыру үшін ол бөліктерді Shift батырмасын баса отырып белгілейді де сол жерде контекстік мәзірден Действия->Группировать командасын орындайды. Объектілерді біріктіруді алып тастау үшін сол контекстік мәзірдегі Действия -> Разгруппировать командасы қолданылады.
Word процессорындағы графикамен жасалатын жұмыстарды үш бағытқа сәйкес қарастырады:
Басқа қосымшаларда (мысалы, Paint, Ms Drawing, Paintbrush, Excel және т. б.) салынған графиктік объектілерді құжатқа кірістіру;
Құжаттың өзінде Рисование панелінің құралдарын пайдаланып сурет салу;
Тексті көркемдеуде Clipart коллекциясының дайын суреттерін пайдалану.
Графиктік объектінің текстегі орналасуы.
Настройка изображения панелін іске қосыңыз. Ол үшін Вид -> Панели инструментов -> Настройка изображения командасы орындалады.
Пайда болған панелден Обтекание текстом батырмасына шертіледі. Пайда болған мәзірден өзіңізге қажет команда таңдалынып, сол командаға шертіледі. Егер По контуру командасы таңдалса терілген текст графиктік объект контурын жағалай орналасады.
OLE технология.Құжатта әртүрлі типке жататын объектілерді біріктіру үшін, айталық графиктік, музыкалық объектілер, электрондық кестелар секілді, Windowsжүйесінде OLE технологиясы қолданылады.OLE технология– объектілерді кірістіру және байланыстыру.Осыған байланысты текстке енгізілетін объектілерді екі топқа бөлуге болады:
Құжатқа кірістірілген объект құжаттың бөлігі ретінде есептеледі де бастапқы оригинал объектідегі өзгерістер құжаттағы объектіге берілмейді;
Құжаттағы байланысқан объектілер оригиналдары өзгерген жағдайда қоса өзгеріп отырады.
OLE технологиясының терминдері:
Клиент –объектіні қабылдайтын қосымша немесе программа;
Сервер –объектінің өзі жасалатын қосымша немесе программа.
Құжатқа кірістірілген немесе байланысқан объектілерді сервер-қосымша көмегімен редакциялау үшін сол объектіде екі рет шертіледі.
OLE технологиясы екі түрлі әдіспен орындалады:
Алмастыру буфері, яғни қосымша мәзірінің Правка -> Специальная_вставка командасын пайдалануға болады. Бұл әдіс фрагмент үшін де, тұтас құжат үшін де орындалады.
Қосымша мәзірінің Вставка -> Объект командасын пайдалануға болады. Бұл әдіс тұтас құжат үшін ғана орындалады.
Жаттығу жұмыстары.
1 -жаттығу. Төменде берілген үлгіге сәйкес схема құрып ондағы барлық объектілерді біріктіріңіз.
ABB1A1 тіктөртбұрышын салыңыз;
A1D1 көлбеу сызығын жүргізіңіз;
A1D1 көшіріп алып үш рет ВС, B1C1 және AD үшін қайталап қойып шығыңыз;
CC1, DD1, DC және D1C1 сызықтарын жүргізіңіз;
қажет кесінділерді белгілеп алып сызықтың типін өзгертіңіз, Тип штриха – пунктир;
Линия құралын және Линия со стрелкой стилін пайдалана отырып координата осьтерін салыңыз. Автофигура стилін таңдау үшін сол объектінің контекстік мәзіріндегі Формат автофигуры командасы орындалады.
Әріптік белгілеулерді жазу үшін Рисование панеліндегі Надпись батырмасына шертіп, пайда болған рамканы қажет өлшемге дейін тышқан көмегімен созады;
Цвет линии батырмасына шертіліп (рамка белгіленген болуы керек ), пайда болған палитрадан Нет Линии, сол сияқты Цвет заливки палитрасынан Нет заливки таңдалынады , рамка түссіз болып шығады. Әрі қарай қажет әріпті рамкаға орналастыруға болады.
9. Өз рамкаңызды белгілеп, көшіріп алыңыз да он әріп үшін он рет қойып шығыңыз (буферге көшірілген рамканы жаңа жерге қоймас бұрын бастапқы рамкадағы белгілеуді алып тастаңыз). Новая рамка может, после вставки, поместиться поверх предыдущей. Рамкалар бірінің үстіне бірі орналасқан жағдайда үстіңгі рамканы жылжытып отырыңыз. Төменгі индекс Формат -> Шрифт командасы орындалғанда пайда болатын терезенің Шрифт жапсырмасындағы Нижний индекс бөлімін қосқаннан кейін қойылады.
10. Бұл сызықтардың барлығын біріктіріп тұтас бір графиктік объект жасау үшін Выбор объектов , батырмасына шертіледі де пайда болған пунктирлі рамка барлық объектілерді қамтығанша ұлғайтылады, Действия мәзірінен Группировать пункті орындалады.
2-жаттығу: Құжатқа графиктік объектіні (суретті) кірістіру.
С:\Мои документы\Ваша папка\Интеграция.doc құжатын құрыңыз;
Paint қосымшасын пайдаланып салған суретіңізді Рисунок.bmp файл түрінде сақтаңыз;
Суретті буферге көшіріп алыңыз яғни, суретті белгілеп алып Правка -> Копировать командасы орындалады;
Құжатқа объектіні кірістіру үшін :
MiсrosoftWord программасында Интеграция.doc құжатының терезесін аашу керек;
Курсорды сурет қойылатын орынға апарады , тақырып та жазуға болады;
Объектіні кірістіру үшін Правка -> Специальная вставкакомандасы орындалады;
Вставить таңдалынады ;
Рисунок форматы таңдалынып, диалогтық терезедегі В виде значка белгіленіп ОК басылады;
Кірістірілген объектілерді редакциялау.
Суреттің белгісіне тышқанмен екі рет шертеді;
Сурет өзгертіледі;
Интеграция. doc құжатына қайтып ораласыз;
Құжаттағы белгіге шертесіз.Пайда болған мәзірден Связанный объект рисунок -> Преобразовать командасын орындайсыз.Диалогтық терезедегі В виде значка белгісін алып тастап ОК басылады.
Бастапқы суретті редакцияланған суретпен салыстырыңыз.
Рисунок.bmpқұжатындағы бастапқы суретпен Интеграция.doc құжатындағы редакцияланған суретті салыстырыңыз.
3-жаттығу. Текстік құжат үшін байланысқан объект құру.
Құжатқа байланысқан объект қойыңыз (байланысқан объект ретінде
3-ЗЕРТХАНАЛЫҚ жұмыста құрған Справка.txt файлын алыңыз).
Интеграция.doc құжатына көшіңіз ;
Курсорды сурет қойылатын орынға апарады , тақырып та жазуға болады;
Байланысқан объектіні қою үшін Вставка->Объект->Создание из файла->Обзор->Выделить-> Справку.txt->установите флажок в виде значка; связь с файлом командалары орындалады.
Бастапқы оригинал объектіні өзгертіңіз де өзгерген объектіні сақтаңыз;
Интеграция.doc құжатын жабыңыз.
Интеграция.doc құжатын қайта ашыңыз.
Интеграция.doc құжатын Справка.txt құжатымен салыстырыңыз.