2 Азаматық ғимараттардың үлкен мөлшердегі блокты қабырғалар.

Қабырғаларды табиғи немесе жасанды үлкен көлемді тастардан жасаса,оларды үлкен мөлшерді қабырғалар деп атайды. үлкен мөлшерді блокты қабырғаларды жасаған кезде жеңіл бетондар қолданылады (шлакобетон, керам-зитобетон, ячеистый бетон, силикатная масса и др.). Ізбестасты, қайыршақтастарды немесе туфы шығаратын аудандарда,олардан қажалған үлкен мөлшерді блоты қабырғалар қолданылады.

Үлкен мөлшерді блокты қабырғалардың негізгі пішіндерінің бірі- тіктөртбұрышты парааллелепипед. Үлкен мөлшерді блокты қабырғалы ғимаратты соғу үшін,түрлі пішінді блоктар қолданады:олардың қалындығы қабырғаның қалындығына тен,ені-терезенің ойығына тең,биіктігі-қабырғалардың блоктарға бөлінуіне байланысты,қабатқа қарай.

Панельдерді бөледі:

1)Мақсатына қарай:

-цокольды

-қатарлы

-қабырғалы

-тосқауыл(перемычечные)

-бұрышты

-жақтау(парапетные)

-карнизді

2) Материалға байланысты:

-жеңіл және торлы бетоннан

-ауыр бетоннан

-асбестоцементті парақтардан;

-металлдан жасалған парақтар;

3) Құрылысына қарай

-қаңқасыз –бір қабатты және екі қабатты

-қаңқалы

Үлкен мөлшерді блоктар ғимараттардың қабырғаларына арналған ,жасанды немесе табиғи үлкен көлемді тастар болып келеді. Қабырғаларды қабатқа және блоктардың құрылыс материалдарына байланысты,олардың техникалық мүмкіндіктеріне қарай, дайындау және жүккөтерімділік крандарға байланысты бір неше қатарға бөледі.Қабырға тілу екі немесе төрт қатарлас болып келеді.

Екі қатарлас тілу –ең көп қолданылатын болып келеді.(екі блок бір қабатқа),монтажды жұмыстардың санын қысқартады. Қабырғаның жазықтығы белгіленген тілу жүйесіне байланысты қабырғалы(қатарлы және бұрышты),терезе алды,ұстатқыш,және белдік блоктар.

Төртқатарлы қабырғаларды тілу кезінде үш блоктарды қабырғаларға қалайды,ал төртіншісі ұзартылған қоспаның рөлін атқарады.

Блоктармен бірге кірпіштін және керамикалық тастарды барлық түрлерін қолданады.Кірпіш блоктардың қалындығын,кірпіш қабырғалардың қалындығына келтіріп жасайды(250,380,510 және 640 мм),құрылыстың климаттық жағдайларына,түскен салмаққа және қабатына қарай.

Табиғи тастардан жасалған блоктарды тасты сілемнен тас кесетін машиналармен кеседі, немесе үсақ ерітіндіде жасалған тастардан жасайды.Блоктардың қалындығын 300,400,500 және 600 мм деп алады.

Ішкі қабырғалардың блоктарын және жертөленің қабырғаларын ауыр бетоннан жасайды.Блоктарды тігістің ретін сақтай отырып, ерітіндіде салады.Блоктардың арасындағы тік түйістер,іріблокты ғимараттарда ең басты жері болып келеді,үйткені олардың мұқият бітеуінен жылы және дыбысоқшаулауышы тәуелді болады.

Тік түйістер бөлменің жағынан ашық немесе жабық бола алады,сондықтан блоктарды ширек немесе жікпен жасайды.

Ширек блоктарды көбінесе сыртқы қабырғаларда қолданады,үйткені ширектер түйісті жел соғудан сақтайды.Ширек блоктардың қабысуы кезінде бөлме жағынан тік жік пайда болады.кейде оларды ішпекпен қымтайды,ал қалған каналды бетонмен немесе ерітіндімен толтырады.

Жікті блоктарды ішкі қабырғаларды жасаған кезде қолданады.Жабық тік каналды,екі шектес блоктарды қойған кезде пайда болады,оларды бетонмен немесе ерітіндімен толтырады.

Афин акрополінін сәулеті.