2. Жазық және жалпақ шатырлар.

1:20, 1:10 (5 и 10%) еңістері бар жабындар - жазық шатырлар, ал 2,5% дейінгі еңісті - жалпақ жабындар д.а.

Жазық шатырлар конструкциясы бойынша: шатыр асты жоқ, жартылай өткеншікті шатыр саты, шатыр асты бар.

Қосарланған шатырлар жазық шатыр асты жабындар түрінде болады. Оларда шатыр шатыр асты жабындар конструкциялармен бірге қосарланады. Оларды құрама темір-бетон элементтерден жасайды.

Қосарланған шатырлардың 2 негізгі түрі бар:

• ауа өтетін - жаппай қабатшалар арқылы жел өткізетін;

• ауа өтпейтін - заводта монтаждаоған әр бір жақтан жабылған көпқабатты ж/е тұтас панельдерден жасалады.

Азаматтәқ ғим-да ауа өтетін қосарланған шатырды қолданған жөн. Оларда ауаны желдету ауа қабаты шатырда бар тесіктер, каналдар арқылы болады.

Ауа қабаты - Бөлмеден өтетін су буларынан, ылғалдылықтың жиналуын азайтады. Оларың жылу кедергісін жоғарлатады ж/е күн радиациясының ішкі климатқа әсерін азайтады.

Ауа өтпейтін шатырларды эксплуатациялау кезінде ылғалдылықтың жиналуы болмайтын кезде қолданады. Осындай шатырлар салмақ көтеретін конструкциялармен қосылып жылы оқшаулағышпен жасалуы мүмкін.

Жазық шатыр негізін салмақ көтеретін тақталардан, буоқшаулағыш, жылуоқшаулағыш, бетон тұтастырғысынан, гидрооқшаулығыштан тұрады. Салмақ көтеретін жабын тақтасы темірбетоннан (құрастырмалы, монолитті) н/е профнастилдан тұрады. Бұл конструктивтік бөлім шатырға түсетін негізгі салмақты көтереді (шатырдың өз салмағы, қар, монтаждық, эксплуатация салмағы).

Буоқшаулағыш полэтилен мен полипропиленнің жұқа қабатынан тұрады, ол құрылыс конструкциясын, жылытқышты су буларынан, конденсаттан, ылғалдылықтың түсуінен қорғайды да, шатыр жұмыс жасау уақытын жоғарлатады.

Жылытқыш - шатыр конструкциясы арқылы шатыр жабыны үшін қолданылады, ол жылуды жоғалтуды азайтады, беттік конденсациясын алдын алу үшін қолд.

Жылытқыш ретінде жоғары қаттылығы болатын минералды мақтадан жасалатын материалдарды, пенополистирол мен пенопласт, керамзитті пайд.

Бетон тұтастырғы - жылытқыштың үстінен еңіспен жасап қояды, ол шатырдың бетінде су қалмау үшін жасалады.

Гидрооқшаулағыш - битуымның негізінде балқитын рулондық материалдарды пайд.

Жазық рулондық шатыр - ең арзан түрі. Ол барлық қазіргі замаңғы эксплатациялық талаптарға жауап береді.

Жазық және қосарланған шатырларда су бұрғыш мынадай болуы мүмкін:

• ұйымдаспаған - су өзінен өзі ағады, ол қабырғаның ылғануына ж/е карнизда мұздың қатуына әкеледі.

• сыртқы шатыры еңіспен ұйымдасқан - сыртқы қабырғаға қарай ж/е науа жүйесі суағар құбырлар қолд.

• ішкі шатыры еңіспен ұйымдасқан - ғимараттың ортасында, жаңбыр канализациясына шығатын су өтетін құйғыш қадаушасы бар

3.«Қазіргі» сәулеттің дағдарысы және постмодерн сәулетінің негіз салушылары

Постмодернизм модернисттік сәулеттің сәтсіздігі нәтижесінде пайда болды. Оныі функционализммен айналысуы мен экономдық ғимараттардың пайда болуы нәтижесінде сәндік элементтерден бас тартты, соның нәтижесінде ғимараттар жалаңаш болды.

Постмодернистер ғимараттың адамға ыңғайлылық, сәнділік жақтарынан жақпайтынын көрді. Модернизм адамның сәнділікке деген ұмтылысын жақтырмады. Бірнеше біркелкі тұрғын аудандардың елсіз мекендерге айналғанда осы мәселе туды. Постмодернизм осы проблемаены шешу үшін оранмент пен безендіруді қолданды. Форманы енді тек функционалдық талаптар ғана емес, сонымен бірге сәулеттік талаптар айқындады.

Постмодернизм (фр. postmodernisme —модернизмнен кейін) — 20ғ, 2-ші жарт. бүкіл әлемнің әлеуметтік өмірінде ж/е мәдениетте болған ұқсас құбылыстардыбілдіретін термин.

П. негізгі ерекшеліктері: 1) тарихылық; 2) сәулеттің ерекшеліктеріне ж/е жергілікті дәстүріне көңіл аудару; 3) контекст, құрылыстың әрбір шарттарына көңіл бөлу; 4) сәулеттік метафораға деген ынта; 5) сәулеттік кеңістіктің театрлық түрде шешілуі; 6) радикалды эклектизм.

Постмодернизм – бұл сәулеттегі халықаралық стиль. Біріші жобалар 1950 ж п.б. Сәулетте постмодернизмді "тапқырлыққа, орнмаент пен белгіге" оралуды білд. Ол халықаралық стильдің формализіміне қарсы болды.

Постмодернисттік сәулетті нео-эклектика д.а, онда орнамент фасадтарға оралды. Бұл эклектика тік емес бұрыштар мен әр түрлі беттердң қосарлап жасаумен ерекшеленді. ең әйгілі ғимараттар: государственная галерея Штутгарта (Новое здание государственной галереи) и Пьяцца Д’Италия Чарльза Виларда Мура, а также - Шотландский парламент в Эдинбурге.

Постмодернизм сәулетінің нег қағидалары:

1Екілік кодтау. масса мен профессионалдарға қарай бағытталған аппеляция. П-к ғимарат 2 деңгейге қарап "айтады": арнайы сәулеттік белгілерді айыратын сәулетшілер мен ынталы азшылыққа, публика мен жергілікті тұрғындарға.

2. Контекст идеясы. Сәулетші жергілікті ерекшеліктердғ ж/е ортаның ерекшеліктерін ескеру қажет.

3. болашақ тұрғындарды өз үйінің жобалаушыларына айналдыру. Автор адресатқа өз кәсіби ойын мойындырмайды, керісінше масса адамының ойын қолдануға тырысады.

4. метафоралық кейіптерге деген ынта. Көп нұсқа болса - ол керемет.

5. Радикалды эклектизм. әр бір сіулеттік әдістің тең болуы, егер де олар бір-бірімен тығыз байланыста болса. Идеялық деңгейде Дженкс бұл зат модернизи үшін жат плюрализм д.айтады.

Постмодернизм сәулетшілері функционалдық жағынан дұрыс болу мен нег.формаларды жеңілдетуден басқа да заңдарды қосуға тырысты - фантазия, ойындық театралдық бастама, қиын кейіпті ассоцияциялар.

Әсіресе Еуропалық елдерде постмодернизм сәулетшілерін ерекшендіретін тағы да 1 сапа - бұл қаланың тарихи қоршауымен байланыс табу. Қалалық контексті жаңа заттармен бүлдіріп тастамау үшін болашақ құрылыстың қалалық контексте дұрыс орнығуын ескеру қажет. Кейде постмодернизмнің бұл ағымы - констекстуализм д.а. П-де тарихи формаларға үңілу тікелей дәйексөзді білдірмейді, оның орнына ойын п.б., проообраздар, символика мен қиын ассоцияциялар.

П-ң нег.еңбегі - сәулеттік формалардың тілі байыды, айқын композиция мен көлемдерді суреттеу құралдары п.б.

Постмодернизм пионерлері:

Роберт Вентури бұл бағыттң қайнарында болды. Оныі кітабында 1966 ж.шық. «Сложности и противоречия в архитектуре» пост-к бағыттың оқу құралы болды. Онда функционалдық модернизмнің сынағаны туралы жазылады. Ол постмодернистермен бірге ғимараттарға декорды қайтару жолдарын іздестірді. Өз кітабында: "сәулетшілер оларды (декор) көрмеуі н/е қолданбауы мүмкін ж/е оларды алып тастау мүмкін, бірақ оллар жоғалмайды. Олар аз уаққыттың ішінде қайтадан орнына оралады, өйткені оларды айырбастайтын зат жоқ"

Примеры: Архитектура постмодерна представлена такими сооружениями, как Пьяцца д`Италия в США, «Горбатый дом» в Сопоте, «Здание-робот» в Бангкоке, «Дом-куб» в Роттердаме. Жилой комплекс «Озерные аркады», арх. Р. Бофилл, 1982, Париж, Франция; Сони-билдинг, арх.Филипп Джонсон,1984, Нью-Йорк, США;

Архитекторы: Рикардо Бофил; Джон Берджи; Терри Фаррел; Майкл Грейвс; Хельмут Ян; Джон Джерд; Филипп Джонсон; Рикардо Легоретта; Чарльз Виллард Мур; Вильям Перейра; Чезар Пелли; Антуан Предо; Роберт Штерн; Джеймс Стерлинг; Роберт Вентури; Петер Айзенман; Альдо Росси, братья Крие, Ханс Холляйн, Марио Ботта и многие другие.