2.3 Кеңістікте жұмыс істейтін үлкен аралықты конструкциялар

Тікбұрышты олқылы-толқылы қисықтықты қабық әдетте 4фермадан(арка) тұратын қатты контурға бекілетін, тегіс немесе қабырғалы жабындардан тұрады. Жабынның сырты, жарты доғаның сол радиуспен паралель бойынша ауысуынан туындайды. сондықтан бұндай қабықтар ауысу қабықтары деп аталады.Конструкция қысымға жұмыс истейді. бұрыш жағында арматура қабылдайтын және күш көрсететін, тартылатын күш пайда болады. Контурлы диафрагмалар ең көп мағыналарға жететін жанама кернеулерді қабылдайды.Қабықтың пішіні оны жеке төртбұрышты элементтерге бөлуге мүмкіндік береді. өндірістік және азамат ғимараттар үшін типтік шешім түрінде 3 X 6 қабырғалы плиткалардан құралады және аз қисықты цилиндрлік бетімен және әдеттегі армированием(рис. 10.31).оң гаусстік қисықты қабық анағұрлым пайдалы деп қабылданды.
Толқынды, бочарлы, қатпарлы күмбездер. сводтар Жұқа қабырғалы толқынды(қатпар-қатпар) күмбездің жұмысы қабықтың аралығы жеке толқынның енін 4есе асқанда болатын, арканын жұмысына ұқсайды. Арканың есеп схемасындай: -3,2 және шарнирсіз түрі бар.Күмбездің нобайы - шеңбер, шынжырлы сызық немесе парабола. күмбездің көтерілу сызығы - 1/6 - 1/10 аралық, жеке толқын ені - 3тен 12 м-ге дейін. Толқынның қимасы - қисық сызықты - шеңбер бойынша (бочарлы күмбез) кейде параболаға, немесе үшбұрышты не трапециадалды қатпарларымен. 150м және одан көп болатын күмбездің аралығы кезін мықтылығын жоғарлату мақсатында екі қатарлы қабық қолданады.	Толқынды күмбез: А- отношения основных параметров и варианты сечений; Б - схемы передачи распора; а - на фундаменты; б - нa стены с контрфорсами; в, г - на   затяжку;  д - на конструкции смежных пролетов; В - детали покрытия: а - примыкание к парапету: б - к карнизу; в - к торцовой стене; г, д - деформационные швы; 1 - бортовой элемент; 2 - связи; 3 - затяжка; 4 - шов скольжения; 5 - компенсатор; Г - примеры сборных панелей-оболочек; Д - фрагмент интерьера выставочного павильона в Турине, крытого волнистым сводом
Күмбез- кеңістіктік тіреуіш конструкция. жабынның пішіні жартысфера немесе қисықтың айналуынан туындайтын бетке ұқсас (эллипстің, параболаның және т.б.) Күмбездің конструкциялары көбіне домалақ,, жоспарда эллиптиялық көпбұрышты бөлмелерді жабады және маңыздысы қосымша көмекші аралық тіректерсіз жұмыс істейді.Формасын ар түрлі қисық жоғаргы тірелген бет жасайды. Тіке қысымнан күмбез конструкцияларынан сығуға күш кетеді және горизонтальды тіреулерге кернеу түседі.	Ответ про купола в Билете № 3,2
Аспалы жабындар - аспалы конструкцияның негізгі тасымалдауыш элементтері майысқақ арқан, ванты, шынжырлар немесе кәбілдер болып табылады. Олар тартылу мен оларға ілінетін жабын горизанталдарына кейде вертикальдарына ғана жұмыс істейді.Аспалы конструкциялар тегіс және кеңістіктік болуы мүмкін. Жазық жүйелерде бір тасымалдауыш арқандардан басқа жеке қатарлас тіреуіш пилондарды қолданады. Олар арқылы арқандар өткізіліп, фундаментке арнайы анкерлі арқан бекітіледі. Ол тік және көлденең тіреуіш реакциялар қабылдайды. Кеңістіктік жүйелерде міндетті конструкциялық элемент жұмысшы арқандардан басқа арқанның жүйесінен керуді қабылдайтын, қатал тірек контуры (темірбетон немесе құрыш) болып табылады. Жабынның тік реакциялары тіреуіш нобайды бекітетін тіреуге немесе өзгетіке конструкцияларға беріледі.	Классификация и детали висячих систем покрытий: 1- вант: 2 - железобетонная кровельная плита; 3 - металлический профилированный настил; 4 - металлическая кровельная панель; 5 - стальная мембрана; 6 - утеплитель; 7 - рулонный гидроизоляционный ковер; 8 - стекловолокнистыс плиты; 9 - кровля из эластомеров (два слоя бутизола); 10 - светоотражающая окраска
Мембраналық жабындылар кеңістіктік конструкция болып табылады.Ол жұқа металл беттен немесе қатты тіреуін контурдан тұрады.Жіңішке бет аз икемге ие, сол себептен созылымға жұмыс істейді.Ол металлдың салмақ көтеретін қасиетін және басқа жазық және кеңістіктік конструкциялармен салыстырғанда минималды жабын массасын алуға мүмкіндік бересі. Мембраналық жабындардың басқадан ерекшелігі, бір материалда салмақ көтеретін және жабын функциясының болуы.	мембраналық жабынның жүйесі: 1 — соединительная железобетонная арка; 2 — основные железобетонные арки; 3 — стабилизирующие тросы; 4 — несущие ванты из листовой стали
Пневматикалық жабындылар - жұмсақ қабықтар, атқаратын қызметтін ауа қамтамасыз етеді.Бұндай конструкцияның материалы ретінде ауа өткізбейтін мата. Ол синтетикалық, армированный, пленка болады. бұндай конструкциялардың басларынан басымдылығы ауамен толықтырылмаған кезіндегі, аз салмақтылығы және тез арада құрастырылуында. бұл конструкцияларды тез ажыратылатын екі топқа бөледі: ауа тіреуіш және ауа көтеретін жабындар. Бірінші конструкцияда ауа жабыннын астында, ал екіншісінде тек көтеретін пневмобаллон ішінде болады.	Пневматикалық жабындылар түрлері: а, б – воздухоопорные; в – пневматическая линза; г – фрагмент стеганной конструкции; д, е – каркасные пневматические сводчатые покрытия; ж – пневматический арочный купол;