Плотин. - Шестая эннеада. Трактаты I-V. - 2004

250 Плотин. Эннеады. Трактат VI. 3

άν$ρώπφ, αλλ' ο άνθρωπος τφ Σωκράτεί9 μεταληφει γαρ άνθρωπου ο τις άνθρωπος. "Επειτα 6 Σωκράτης τι αν ειη η άνθρωπος τοιόσδε, το δε «τοιόσδε» τι αν εργάζοιτο προς το μάλλον ούσίαν είναι; Ει δ" οτι το μεν «είδος μόνον 6 άνθρωπος», το δε «είδος εν υλη», *ψτον άνθρωπος κατά

τοΰτο αν ειη9 εν υλη γαρ 6 λόγοςχειρών. Ει δε και ο άνθρωπος ου κο№ αυτό είδος, αλλ* εν υλη, τι ελαττον εζει του εν υλη, και αυτός λύγος του εν τινι υλη; "Ετι πρότερον τη φύσει το γενικώτερον, ώστε και το είδος του ατόμου* το δε πρότερον τη φύσει και απλώς πρότερον πώς αν ουν ήττον ε/τ?; 'Αλλά το κα&εκαστον προς ημάς γνωριμώτερον ον πρότερον τοΰτο δ* ουκ εν τοις πράγμασι την διαφοράν έχει. "Επειτα ούτως ούχ εϊς λόγος της ουσίας9 ου γαρ ο αυτός του πρώτως και δευτερως, ούδ" ύφ" εν γένος.

10. "Εστί δε και ούτως διαιρειν, $ερμω και ζηρώ, και ζηρώ και ψυχρώ, και ύγρω και ψυχρώ, η όπως βούλεται τον συνδυασμόν είναι, είτα εκ τούτων σύν^εσιν και μίξιν και ημενειν έ^ται/^α στάντα επί του συνθέτου, γ κατά το εγγειον και επίγειον, η κατά τάς μορφάς και κατά τάς τών ζώων διάφορους, ού τα ζώα διαιρουντα, αλλά κατά τα σώματα αυτών ώσπερ όργανα διαιρουντα. Ουκ άτο­ πος δε η κατά τάς μωρφάς διαφορά,, είπερ ούδ^ η κατά τάς ποιότητας αυτών διαίρεσις, $ερμότης, ψυχρότης και τά τοιαύτα. Ε/ δε τις λεγοι «άλλα κατά ται/raç ποιεί τά σώματα», και κατά τάς μίξεις ψησομεν ποιειν και κατά τά χρώματα και τά σχήματα. Έπε/ γάρ περί αισθητής ουσίας 6 λόγος, ούκ άτοπος αν ειη, διαφοραΐς ει λαμβάνοιτο ταίς προς την αϊσΒησιν ούδε γάρ ον απλώς αυτή, αλλ' αίσΒητόν ον το όλον τούτο- έπε/ και την δοκουσαν υπό-

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΕΝΩΝ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ ΤΡΙΤΟΝ			251
στασιν αυτής	σύνοδον των	προς αϊσΟ^ησιν εφαμεν	είναι
και ή πίστις	του είναι παρά της αισδησεως αύτοΐς. Ει
δε άπειρος <η συν^εσις, κατ		ε/'δη των ζωών διαιρειν, οίον
ανθρώπου είδος το επί σώματι* ποιότης γαρ αυτή			σώ­

ματος, το τοιούτον είδος, ποιότησι δχ ουκ άτοπον δ/α/ρε/k Ε/ δ* οτι τα μεν άπλα, τα δε σύνθετα ειπομεν, άντιδιαι-

ρουντες το συνάετον τω άπλφ,	ύλικώτερα	ειπομεν	και
οργανικά ου προσποιούμενοι το	σύν^ετον.	'Εστί δ'	ουκ

άντιδιαίρεσις το συν^ετον προς το απλούν είναι, άλλα κατά πρώτγν διαίρεσιν τα άπλα των σωμάτων $εντα μ,ίξρντσ, αυτά απ" άλλης άρχ*ης ύποβεβηκυίας ΰιαφοράν συνθέτων *η τόποις <η μορφαΐς ποιεΐσ$αι, οίον τα μεν ουράνια, τα δε γήινα. Κα/ περί μεν της εν τοις αισ^ητοίς ουσίας *η γενέσε­ ως ταί/τα.

11. Περί δε ποσού και ποσότητος, ως εν άρ&μω δε? τ'&εσΰαι και μεγεαει, καθόσον τοσούτον εκαστον, ο εστίν εν αριθμώ των ενύλων και διαστηματι του υποκείμενου

ου γαρ περί χωριστού	ποσού ο λόγος, αλλ'	οποιείτρίπηχυ
είναι το ζύλον, και γ	πεμπας ή επί τοίς ϊττποις είρτρται
πολλάκις, οτι ταί/τα	ποσά μόνον λεκτεον,	τόπον δε και
χρόνον μ/η κατά το ποσόν νενοησ$αι, αλλά		τον μεν χρόνον

τω μετρον κινήσεως είναι και τω προς τι δοτεον αυτόν, τον δε τόπον σώματος περιεκτικόν, ως και τούτον εν σχεσει και τω προς τι κείσΒ'αι · έπε/ και η κίνησις συνέβης και ουκ εν ποσω ετέθη. Μέγα δε και μικρόν δ/α τι ουκ εν ποσφ; ΥΙοσότητι γάρ τινι μέγα το μέγα, και το μέγεθος δε ου των προς τι, άλλα το μείζον και το ελαττον των προς τι* προς γάρ έτερον, ώσπερ και το διπλάσιον. Δ/α τι ουν ορός μικρόν, κεγχρος δε μεγάλη; Ή πρώτον μεν αντί του

252 Плотин. Эннеады. Трактат VI. 3

«μικρότερων» λέγεται. Ε/ γαρ προς τα ομογενή ομολογεί­ ται και παν' αυτών ειρησΒαι, ομολογείται, οτι αντί του «μικρότερον>, λέγεται. Κα/ μεγάλη κεγχρος ούχ απλώς λεγομένη «μεγάλη», αλλά «κεγχρος μεγάλη»' τοΰτο δε ταύτόν «τών ομογενών», τών δε ομογενών κατά φύσιν αν λεγοιτο μείζων. 'Επειτα δια τι ου και το καλόνλίγοιτο αν τών προς τι; Αλλα φάμεν καλόν μεν хаУ εαυτό και ποιόν, κάλλιον δε τών προς τ/· καίτοι και καλόν λεγόμενοι/

φανε'ΐΎ) αν προς άλλο αίσχρόν, oîov ανθρώπου κάλλος προς $εόν πιΒηκων, ψησίν, ο κάλλιστος αισχρός συμβαλλειν ετερω γενεί' αλλ* εφ* εαυτού μλν καλόν, προς άλλο δε η κάλλιον η τουναντίον. Κα/ ενταύθα τοίνυν εφ* εαυτού μεν μέγα μεταΟ^ηφει} μεγεΒους, προς άλλο δε où τοιούτον. Ή αναιρετεον το καλόν, οτι άλλο κάλλιον αυτοΰ' ούτω τοίνυν ούδ* αναιρετεον το μέγα, ότι εστί τι μείζον αυτού' έπε/ ούδε το μείζον όλως αν είη μη μεγάλου όντος, ώσπερ ούδε κάλλιον μή κάλου.

12. Άπολε/πτέον τοίνυν και εναντιότατα είναι περί το ποσόν ai γαρ εννοιαι την εναντιότατα συγχωροΰσιν, όταν «μέγα» λεγωμεν και όταν «μικρόν», έναντ/ας τας φαντασίας ποιοΰσαι, ώσπερ όταν «πολλά» και «ολίγα»' και γαρ τα παραπλήσια περί του «ολίγα» καί «πολλά» λεκτεον. «Πολλοί γάρ ο/ εν τη οικίφ» αντί του «πλείους»· τοΰτο δε προς άλλο' και «ολίγοι εν τω 3εάτρω» αντί τοΰ «ελάττους». Kai δε? όλως τα πολλά πολύ λέγειν πληΒος εν άρ/θμω πληΒος δε πώς τών προς τι; τοΰτο δε ταύτον τω «επεκτασις άρ/θμου» τό δε εναντίον «συστολή». Το δ* αυτό καί επί τοΰ συνεχοΰς της εννοίας τό συνεχές προαγούσης εις τό πόρρω. Ποσ-όν μεν ουν, όταν τό εν

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΕΝΩΝ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ ΤΡΙΤΟΝ 253

προελ^γ και το σγμείον. Άλλ* εάν μεν ταχύ στή εκάτερον, то μεν ολίγον, το δε μικρόν εάν δΧ ή πρόοδος προϊούσα μ/η παύονται ταχύ, το μεν πολύ, το δε μέγα. Ύίς ούν ορός; Ύίς δε καλοΰ; Θέρμου δε; Και εν/ 3ερμότερον και ενταΰΒ'α. 'Αλλά λέγεται το μεν 3ερμότερον προς τι, το δε $ερμον απλώς ποιόν. Όλως δε λόγον τινά, ωσπερ καλοΰ, ούτω κα\ μεγάλου είναι, οςμέταληφΒεϊς μέγα ποιεί, ωσπερ καλόν ο του καλοΰ. Έναντιότης τοίνυν κατά ταΰττα περί το ποσόν* κατά γαρ τον τόπον ούκέτι, οτι μ/η τοΰ ποσοΰ% επει και, ει τοΰ ποσοΰ *ην ό τόπος, ούκ *ην εναντίον το ανω τ/ν/ μη οντος τοΰ κάτω εν τω παντί. Έν δε τοις μλρεσι το ανω και κάτω λεγόμενον άλλο ούδεν αν σημαίνοι η ανωτέρω και κατωτέρω και ομοιον τω «δεζιόν» και «άριστερόν» * ταΰτα δε των προς τι. Συλλαβή δε και λόγφ συμβαίνει ποσοίς είναι και ύποκεισ^αι τω ποσω* φωνή γάρ ποσή· αΰτη δε κίνγσίς τιςεις κίνησιν ούν όλως άνακτεον, ωσπερ και την πράξιν.

13. Ύόμλν ούν συνεχές άπό τοΰ διωρισμ&νουκεχωρίσ^αι καλώς τω κοινώ και τφ ίδίω ορω ε/ρητα/· το δ* εντεύθεν ηδη επί μεν άρι&μοΰ περιττφ, άρτίφ. Και πάλιν, ει τίνες διαφοραί τούτων εκατερου, η παραλε/πτεον τοίς περί αριθμόν εχουσιν ηδη, η δει ταύτας μεν διάφορου; των μοναδικών αριθμών τ/'θεσθα/, των δ* εν τοις αισΒγτοίς ούκετι. Ε/ δε τους εν τοίς αίσΒ^τοίς άρ&μούςχωρίζμι ό λόγος, ούδεν κωλύει καί τούτων τάς αύτάς νοείν διαφοράς. Ύό δε συνεχές πώς, ει το μεν γραμμ/η, το δ" επίπεδον, το δε στερεόν; Ή το μεν εφ εν, το ο επι ϋυο, το à επι τρία, ουκ εις ειοη οιαιρουμενου δόξεζ, άλλα καταρί^ησιν μόνον ποιούμενου. Έπε/ γαρ εν τοίς άριΰμοίς ούτω λαμβανομενοις κατά το πρότερον και το

254 Плотин. Эннеады. Трактат VI. 3

ύστερον κοινόν τι επ αυτών ουκ εστί γένος, ούδ" επί πρώτης και δευτέρας και τρίτης αυξης κοινόν τι εσται. 'Αλλά Ίσως καθόσον ποσόν το Ίσον επ* αύτοίς, και ου τα μλν μάλλον ποσά, τά δε ήττον, καν τα μεν επί πλε/ω τάς διαστάσεις εχχ), τα δε επ* ελαττον. Και επι των άρ&μ,ών τοίνυν, καθόσον πάντες αριθμοί, το κοινόν αν ενη" Ίσως γαρ ούχ η μονάς την δυάδα, ουδ" η δυάς την τριάδα, άλλα το αυτό πάντα. Ει δε μ/η γίνεται, άλλ' εστίν, 'ημείς δ* επινοοΰμεν γινόμενα, έστω ο μεν ελάττων πρότερος, ό δε ύστερος ο μείζων άλλα καθόσον αριθμοί πάντες, υφ" εν. Kai επι μεγεθών τοίνυν το επ" αριθμών μετενεκτεον χωριοΰμεν δε απ* άλλτ}λων γραμψήν, επίπεδον, στερεόν, ο δη κεκληκε σώμα, τω διάφορα τφ είδει μεγε&η οντά είναι. Εί δε δει εκαστον τούτων διαιρεΐν, γραμμών μεν εις εύΒν, περιφερές, ελικοειδές, επίπεδον δε {εις} εύ$ύγραμμον και περιφερές σχημ/L, στερεόν δε εις στερεά σχημ/ιτα, σφαιραν, [εις] εύΰνγρόψψ,ους πλευράς, και ταύτα πάλιν, οία οι γεωμετραι ποιοΰσι τρίγωνα, τετράπλευρα, και πάλιν ταί/τα εις άλλα, επισκεπτεον.

14. Τι γάρ αν φαΐμεν εύ^εΐαν; Ού μεγε%ς είναι; Ή ποιόν μέγεθος το εύ$ύ φαιή τις αν. Τ/ ουν κωλύει διαφοράν είναι y γραμμή; ού γάρ άλλου τινός το εύ$ύ γ γραμμής επει και ουσίας διαφοράς κομίζομεν παρά του ποιου. Ε/ ουν γραμμή ευθεία, ποσόν μετά διαφοράς, και ού σύνΒ-ετον διά τούτο η εύ$εΐα εξεύ$ύτητος και γραμμής' ει δε σύνυετον, ως μετά οικείας διαφοράς. Το δ" εκ τριών γραμψ,ών το τρίγωνον διά τι ούκ εν τω ποσώ; Ή ούχ απλώς τρεΐς ^gajbt/W το τρίγωνον, άλλα ούτωσί εχουσών, και το τετράπλευρον τέσσαρες ούτωσί' και γάρ <η γραμμή

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΕΝΩΝ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ ΤΡΙΤΟΝ 255

η ευθεία ούτωσίκαϊ ποσόν. Ει γαρ την ευθείαν ου -ποσόν μόνον, τι κωλύει και την πεπερασμενην μη ποσόν μόνον λέγειν; Αλλα το πέρας της γραμμ/ης στιγμ/η και ουκ εν αλλφ. Και το πεπερασμενον τοίνυν επίπεδον ποσόν, επείπερ γράμμα/ περατοΰσιν, αϊ πολύ μάλλον εν τφ ποσφ. Ε/ ουν το πεπερασμενον επίπεδον εν τφ ποσφ, τοΰτο δε η τετράγωνον η πολύπλευρον η εξάπλευρον, και τα σχήματα πάντα εν τφ ποσφ. Ε/ δϊ οτι το τρίγωνον λέγομεν ποιόν και το τετράγωνον, εν ποιώ $ησόμε$α, ούδεν κωλύει εν πλείοσι κατηγορίαις $εσ$αι το αυτό9 κα&ό μεν μέγεθος και τοιόνδε μέγεθος, εν τω ποσφ, κα&ό δε τοιάνδε μορφην παρέχεται, εν ποιφ. Ή/ και αυτό τοιάδε μορφή το τρίγωνον, τι ουν κωλύει και την σφαιραν ποιόν λέγειν; Ει ουν τις όμόσε χώροι, την γεωμετρίαν τοίνυν ού περί μεγε&η, αλλά περί ποιότητα καταγίνεσ$αι. 'Αλλ' ού δοκειτοΰτο, αλλ" η πραγματεία αυτή περί μεγέθη. Α/ δε διαφοραί των μεγεθών ούκ άναιροΰσι το μεγέθη αυτά είναι, ωσπερ ούδ" αϊ των ουσιών ούκ ουσίας τάς ουσίας είναι. 'Ετι παν επίπεδον πεπερασμενον, ού γαρ οίον τε άπειρον είναι τι επίπεδον. 'Ετι ωσπερ, όταν περί ούσίαν ποιότητα λαμβάνω, ουσιώδη ποιότητα λέγω, ούτω και πολύ μάλλον, όταν τα σχήματα λαμβάνω, ποσότητος διαφοράς λαμβάνω. "Επειτα, ει μη ταύτας διαφοράς μεγεθών ληφόμε^α, τίνων $ησόμε$α; Ει δε μεγεθών είσι διαφοραί, τά γενό­ μενα εκ τών διαφορών μεγεΰη διάφορα εν είδεσιν αυτών τακτεον.

15. 'Αλλα πώς Ίδιον τοΰ ποσοΰ το Ίσον και ανίσον; 'Όμοια γαρ τρίγωνα άγεται η και όμοια λέγεται μεγέθη και η όμοιότης λεγομένη ούκ αναιρεί το ομοιον και το

256 Плотин. Эннеады. Трактат VI. 3

ανομοιον είναι εν τω ποσώ* Ίσως γαρ ενταύθα εν τοίς μεγε$εσι то ομοιον άλλως και ουχ ώς εν τω ποιώ. "Επειτα ουκ, ει 'ίδιον είπε το Ίσον και άνισον, άνείλε και το ομοιον κατηγορείν τίνων αλλ' ει είπε το ομοιον και ανομοιον του ποιου, άλλως λεκτεον, ώς εφαμεν, το επί του ποσού. Ε/ δε ταύτον το ομοιον και επί τούτων, επισκεφασ$αι δεί ιδιότητας αλλάς εκατερου του γένους, του τε ποσού και του ποιου. 'Ή λεκτεον, το ομοιον και επί του ποσού λέγεσ$αι, καθόσον ai διάφοροι εν αύτω, καθόλου δε, οτι συντάττειν δει τάς συμπληρούσας διαφοράς τω ου διαφοραί, και μάλιστα, όταν μόνου εκείνου η διαφορά η διαφορά. Ει δ* εν αλλω μεν συμπληροΐ την ούσίαν, εν αλλω δε μ/η, ου μεν συμπληροί, συντακτεον, ου δε μη συμπλτ)ροΐ, μόνον εφχ εαυτού ληπτέον συμπληροΰν δε λέγω την ούσίαν ού την απλώς, αλλά την τοιάνδε, του

«τοιάνδε» προσθηχην ούκ ούσιώδτ] δεχομΑνου. Κάκεΐνο δε επισνημαντεον, οτι Ίσα μεν λεγομεν και τρίγωνα και τετράγωνα και επί πάντων σχημάτων, επίπεδων τε και στερεών* ώστε Ίσον τε και ανισον κείσ^ω επί ποσοΰ Ίδιον. "Ομοιον δε και ανομοιον, ει επι ποιου, επισκεπτεον.

Περί δε του ποιου ελεχ&η, ώς συν άλλοις μεν ίίλη και ποσφ συμμιχ$εν συμπληρωσιν εργάζεται α/σ$ητης ουσίας, και οτι κινδυνεύει η λεγομένη αυτή ουσία είναι τούτο το εκ πολλών, ού τι αλλά ποιον μάλλον και 6 μεν λόγος είναι οίον πυρός το «τ/» σημα/νων μάλλον, *ην δε μορφην εργάζεται, ποιόν μάλλον* και ο λόγος ο του άνθρωπου το «τ/» είναι, το δ* άποτελεσθεν εν σώματος φύσει ειδωλον ον του λόγου ποιόν τι μάλλον είνα*. Οίον ει άνθρωπου οντος του Σωκράτους του όρωμ&νου η εικών

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΕΝΩΝ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ ΤΡΙΤΟΝ 257

αυτοί? η εν γραφή χρώματα και φάρμακα οντά Σωκράτης λεγοιτοούτως ουν και λόγου οντος, κα& ον Σωκράτης, τον αίσ^ητόν Σωκράτη (λεγομεν Σωκράτη} - άλλα χρώματα και σχήματα εκείνων των εν τφ λόγφ μιμνηματα ειναν και τον λόγον δε τούτον προς τον αλτβίστατον ηδη λόγον τον άνθρωπου το αυτό πεποΐλ&οτα είναι. Taira μεν ουν ούτως.

16. "Εκαστον δε λαμβανόμενονχωρίς των άλλων των περί την λεγομενην ούσίαν ποιότητα την εν τούτοις είναι, ου το «τι» ουδέ το «ποσόν» ουδέ «κίνησιν» σημαίνοντα, χαρακτήρα δε και το «τοιόνδε» [και το οίον] και το «οποίον» δηλούντα, (οίον) καλόν αισχρόν το επί σώματιομώνυμον γάρ το καλόν το τηδε κάκεΐ, ώστε και το ποιον* έπε/ και το μελαν και το λευκον άλλο. 'Αλλά το εν τω σπερματι και τω τοιούτφ λόγω πότερα το αυτό η ομώνυμων τω φαινομενφ; Καί τοις εκεί προσνεμτητεον η τοις τηδε; Κα/ το αισχρόν το περί την φυχ^ην; Το μεν γάρ καλόν от άλλο, ηδη δηλον. 'Αλλ' ει εν τούτω τφ ποιώ καί η άρετη, ει εν τοίς τηδε ποιοΐς. Ή τάς μεν εν τοις τηδε ποιοΐς, τάς δε εν τοίς εκεί. Έπε/ καί τάς τεχνας λόγους ούσας άπορησειεν αν τις ει εν τοίς τηδε% καί γάρ ει εν ΰλη λόγοι, άλλα ΰλη αύτοίς η φυχ?). 'Αλλ' όταν καί μετά ύλης, πως ενταύθα; Οίον χ/$αρωδ/α· καί γάρ περί χορδόίς καί μέρος πως της τέχνης η ώδη, φωνή αίσΒητη, ει μη άρα ενεργείας ταύτας τις, αλλ' ου μέρη, $εΐτο. 'Αλλ' ουν ενεργειαι αίσΒηταί' έπε/ καί το καλόν το εν σώματι άσώματον αλλ' άπέδο- μεν αυτό αίσ^ητόν ον τοίς περί σώμα καί σώματος. Γεωμετρίαν δε καί άρι^νητικην διττην δεμένους τάς μεν ώδί εν τφδε τω ποιώ τακτεον, τάς δε αύτης της φυχης

258 Плотин. Эннеады. Трактат VI. 3

πραγματείας προς το νοητον εκεί τακτεον. Κα/ δη και μουσικην φησιν ο Πλάτων και άστρονομίαν ωσαύτως. Ύάς τοίνυν τεχνας περί σώματα έχουσας και όργάνοις αίσ^ητοις και αίσ&ησει χρωμενας, ει και ψυχής εισι διαθέσεις, επειδή κάτω νευούσης είσίν, εν τψδε τω ποιώ τακτεον. Κα/ δη και τάς πρακτικός άρετάς ουδέν κωλύει εντα^α τάς ούτω πραττούσας ως πολιτικώς το πράττειν εχειν, οσαι μη χωρίζουσι την φυχην προς τα εκειάγουσαι, αλλ* ενταύθα το καλώς ενεργοΰσι προηγούμενον τούτο, αλλ' ούχ ως άναγκαΐον τ&εμεναι. Κα/ το εν τω σπερματι τοίνυν καλόν καί πολύ μάλλον το μελαν και το λευκον εν τούτοις. Ύί οΰν; καί την φυχ^ην την τοιαύτην, εν η ούτοι οι λόγοι, εν ουσία τη τηδε τάζομεν; Ή ούδε ταί/τα σώματα είπομεν, αλλ" επει περί σώμα και σωμάτων ποιήσεις οι λόγοι, εν ποιότητι ε$εμε$α τη τηδε* ούσίαν δε αίσ^ητην το εκ πάντων τών είρημενων δεμένοι ουδαμώς άσώματον ούσίαν εν αύτη τάζομεν. ΥΙοιότητας δε ασωμάτους άπάσας λέγοντες εν αύτη πό^η οντά νενευκότα τηδε ενηρ&μνησαμεν και λόγους ψυχής τίνος* το γάρ πό&ος μεμερισμενον εις δύο, εις τε το περί ο εστί και εν ω εστί, τη ψυχή, εδίδομεν ποιότητι ού σωματική ουση, περί σώμα δε ουση· ούκετι δε την ψυχην τηδε τη ούσίφ, οτι το προς σώμα αύτης πά$ος ηδη δεδωκότες ημεν ποιώ' άνευ δε του πάγους και

του λόγου νοουμενην τω ο&εν εστίν άποδεδώκαμ&ν ούδεμίαν ούσίαν όπωσούν νοητην έντα^α καταλιπόντες.

17. Ε/ μεν ούν ούτω δοκεΐ, διαιρετεον τάς μεν ψυχικάς, τάς δε σωματικάς, ως σώματος ούσας ποιότητας. Ε/ δε τάς ψυχάς άπάσας εκεί τις βούλεται, ταΐς αίσ^ησεσι τάς τηδε ποιότητας εστί διαιρείν, τάς μεν δι" ομμάτων, τάς

ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΓΕΝΩΝ ΤΟΥ ΟΝΤΟΣ ΤΡΙΤΟΝ 259

δε δι" ώτων, τάς δε δ/χ αφής, γεύσεως, οσφρήσεως9 και τούτων ει τίνες διαφοραί, οφεσι μεν χρώματα, άκοαίς δε φωνάς, και τοις αΚλαις αίσ^ησεσιφωνάς δε, jj ποιαί, ηδύ, τραχύ, λείον. Έπε/ δε τάς διαφοράς τάς περί την ούσίαν ποιότησι διαιρούμενα και τάς ενεργείας και τάς πράξεις καλάς η αισχρός και όλως τοιάσδε το γαρ ποσόν η όλιγάκις εις τάς διαφοράς τάς είδη ποιούσας η ούδαμοΰ και το ποσόν δε ποιότησι ταΐς αυτών οικείαις, πώς αν τις και το ποιον διέλοι κατ είδη, άπορτησειεν αν τις, ποίαις χρώμενος διαφοραΐς και εκ ποίου γένους. "Ατοπον γαρ εαυτφ και ομωιον, ώσπερ αν ει τις διαφοράς ουσίας ουσίας πάλιν αυ λεγοι. Ύίνι ουν το λΒυκόν και το μελαν; Τίνι δε τα χρώματα όλως; 'Απο χυμών και τών άπτικών ποιοτήτων; Ει δε τοις διαφόροις αίσ^ητηρίοις ταΟτα, ούκ εν τοις ύποκειμενοις η διαφορά. Άλλα τα κατά την αύτην αΊσ$ησιν πώς; Εί δ" οτι το μεν συγκριτικόν, το δε διακριτικον ομμάτων, το δε διακριτικον γλώττης και συγκριτικόν, πρώτον μεν αμφισβητείται και περί αυτών τών παΒ-ών, ει διακρίσεις τίνες και συγκρίσεις ταύτα* έπειτα ούκ αυτά οίς διαφέρει ε'ίρηκεν. Εί δε τις λεγοι οΪς δύνανται και ούκ αλογον δε οίς δύνανται εκείνο Ίσως λεκτεον, ώς οϊς δύνανται διαιρετεον τά μ/rç ορώμενα, οίον τάς επιστημας' αίσ^η^τά δε ταύτα οντά διά τι εξ ων ποιεί; Kai εν ταΐς επιστημαις δε διαιροΰντες οίς δύνανται, και όλως ταις της φυχης δυνάμεσι διαστησάμενοι ώς ετεραι εξ ών ποιοΰσιν, ϊχομεν λόγψ διαφοράς αυτών λαμβάνειν, ού μόνον περί α, άλλα και λόγους αυτών όρώντες. Ή τάς μεν τεχνας εξομεν τοις λόγοις αυτών και τοις $εωργμασι, τάς δε επί σώμασι ποιότητας πώς; Ή κάκεΐ επί τών