- •3. Г. Шәрәфетдинова, и. Җ. Хөбибулина, ф. В. Хәзрәтова математикага
- •Яшь үзенчәлекләре
- •Балалар бакчасының икенче кече яшьтәгеләр төркемендә математик күзаллаулар үстерү занятиеләренең үзенчәлекләре
- •Икенче кече яшьтәгеләр төркемендә математик күзаллаулар үстерү буенча перспектив эш планы сентябрь
- •Октябрь
- •Декабрь
- •Гыйнвар
- •Февраль
- •Занятие конспектлары сентябрь
- •1. «Тылсымлы капчык» уены
- •3. «Үз өеңне тап» дидактик уены
- •4. Йомгаклау
- •1. Коврографта «Аю һәм куян» әкиятен күрсәтү
- •2. Динамик пауза.«Аю һәм куяннар»уены
- •3. «Аю белән куян эчен бүләкләр» дидактик күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •Октябрь
- •1. «Куянкай алмагачлары» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза
- •3. «Гади кубиклардан бизәкләр төзү» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Бер», «күп», «берәү дә юк» төшенчәләрен аеруга уен күнегүе
- •2. Яфраклар белән уен күнегүе
- •3. Йомгаклау
- •1. «Урман аланында» уен күнегүе
- •2. «Урман җәнлекләренә ярдәм итегез» уен күнегүе
- •3. Йомгаклау
- •1. «Шундыйны ук тап» уены
- •2. «Төймәләрне җепкә тезегез» уены
- •3. Йомгаклау
- •1. «Поездда сәяхәт» уены
- •2. Динамик пауза. «Оркестр» уены (бармаклар гимнастикасы)
- •3. «Чәчәкне җый» уены
- •4. Йомгаклау
- •1. «Куан Озынколак белән Аю Камытаякка бант бәйләгез»уен күшегүе
- •2. «Крокодил Гена» җыры астында динамик пауза
- •3. Шарлар белән уен-күнегү
- •4. Йомгаклау
- •1. «Бер-күп» уены
- •2. «Түгәрәк, квадрат» уен күнегүе
- •3. Динамик пауза
- •3. «Бертөрлеме, әллә төрле-төрлеме» уен күнегүе
- •Декабрь
- •1. «Керпеләр чана шуалар» уен күнегүе
- •2. Музыка астында динамик пауза
- •3. «Озынрак-кыскарак» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Җәнлекләр чыршыны шарлар белән бизи» уен күнегүе
- •2. «Кунаклар» ял минуты (бармаклар өчен гимнастика)
- •3. «Чыршыдагы шарлар өчен озын тасмалар сайлагыз» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Йомшаккай белән Актәпи кар бабай ясыйлар» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. » Чүгәлә, кул чап, сикер»уен күнегүе
- •3. » Юлларны чистарту» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Аю Камытаяк белән Куян Озынколакка шарф сай-ларга ярдәм итегез» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. Бармаклар өчен гимнастика: «Кошлар»
- •3. «Чыршы ботакларын шарлар белән бизәгез» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •Гыйнвар
- •2. Өчпочмаклар белән уен күнегүе
- •3. Машиналар белән уен
- •4. Йомгаклау
- •1. «Сары һәм кызыл кәгазьле конфетлар» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. «Ак калач» уены
- •3. «Киң-тар, киңрәк-таррак, киңлеге буенча бертигез»ен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •Февраль
- •2. Динамик пауза. «Куе урманда» (Психогимнастика эле-ментлары кулланып хәрәкәтләр башкару)
- •3. «Төймәләрне җепкә тезегез» уен күнегүе
- •1. «Биек чыршы, тәбәнәк чыршы» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. Бармаклар өчен гимнастик күнегү
- •3. «Ничә куян булса, шулкадәр керпе» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Куяннарга бүрекләр кигерегез» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. Аз хәрәкәтле уен «Куянкай»
- •3. «Биек -тәбәнәк» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Тылсымлы капчык» уены
- •2. Динамик пауза. Бармаклар өчен гимнастик күнегүләр
- •3. «Бу кайчан була?» дидактик уены
- •4. Йомгаклау.
- •1. «Йомшаккай белән Актәпи паркта йөриләр» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. «Үз өеңне тап» уены
- •3. «Озынлык һәм биеклек буенча чагыштырыгыз» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау.
- •1. «Куян Озынколак белән уйныйбыз» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза. Бармаклар өчен гимнастик күнегүләр
- •3. «Юллар төзегез» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау.
- •1. «Йомшаккай музыка уен коралларында уйный» уен күнегүе
- •2. Динамик пауза «Без шаян куяннар»
- •3. «Зур һәм кечкенә туплар» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Без музыка уен коралларында уйныйбыз» уен күнегүе
- •2. «Бу кайчан була» үстерелешле уены
- •3. Йомгаклау
- •2. Динамик пауза. «Ана каз һәм аның бәбкәләре» уен ситуациясе
- •3. «Ана каз бәбкәләрен ашата» уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •1. «Тылсымлы капчык» уены
- •2. Динамик пауза. «Парыңны тап» уены
- •3. Геометрик фигуралар белән уен күнегүе
- •4. Йомгаклау
- •2. Йомгаклау
- •Икенче кече яшьтәге төркем балаларының математик күзаллауларны үзләштерү дәрәҗәсенәдиагностика үткәрү
- •I. Сан турында белемнәр дәрәҗәсе: бер, күп, берәү дә юк.
- •II. Зурлык эталоннарын һәм аларны куллана белү дәрәҗәсе.
- •III. Форма турындагы күзаллаулары дәрәҗәсе.
- •IV. Пространствода ориентирлашу.
- •Учимся математике
4. Йомгаклау
Йомшаккай нинди уен коралларында уйнады? — Сиңа кайсы уен коралы ныграк ошады? — Йомшаккай кибеттә нәрсә сатып алды? — Зурлыклары буенча Йомшаккай нинди туплар алды? — Сезгә занятиедә иң ошаганы нәрсә булды?
3 нче занятие
Тема: Тою органнары ярдәмендә күплекләрне кабул итү.
Программа эчтәлеге
1. Балаларны ничә уенчык торса (1—3 чикләрендә), шулкадәр хәрәкәт ясарга өйрәтү. Капма-каршы тәүлек өлешләрндә ориентирлаша белү осталыгын ныгыту: көн-төн, кич-иртә. Табигать күренешләре (тәүлек өлешләре) турындагы белемнәрне ачыклау, тирәнәйтү.
2. Аналитик-синтетик эшчәнлеккә булган нигезләрне, зиһенгә алу, игътибарлылык, фонематик ишетү сәләтен, вакыт тоемлавын, төгәл һәм төрле итеп үз фикерне һәм хисләреңне чагылдыра алу осталыгын, туган телнең тәэсирлеген, телнең сәнгатьле чараларын үзләштерүне үстерү.
3. Бердәм эшчәнлек вакытында аралашу осталыгы, за-нятиегә кызыксыну тәрбияләү.
Сүзлек өстендә эш
Актив сүзлеккә музыка уен кораллары, шөлдер, барабан, өчпочмак, металлофон, бер, күп; көн, төн, иртә, кич, ал, ак, зәңгәр, кара сүзләрен, пассив сүзлеккә — тәүлек өлешләре, хисләр сүзләрен кертү.
Күрсәтмә дидактик материал
1. Күрсәтү материалы: уенчыклар — Йомшаккай, музыка уен кораллары: шөлдер, барабан, өчпочмак, металлофон.
2. Тарату материалы: тәүлек өлешләре модельләре (тәүлек өлешләре сүрәтләнгән карточкалар); балалар саны буенча ал, ак, зәңгәр, кара төстәге түгәрәкләр.
Занятиенең структурасы
1. «Без музыка уен коралларында уйныйбыз» уен күнегүе. 2. «Бу кайчан була?» үстерелешле уены. 3. Йомгаклау.
Алдан эшләнгән эш
1. Балаларның тәүлекнең төрле өлешләрендәге әшчәнлеге турында әңгәмә. 2. «Тәүлек өлешләре» дип аталган туры модель кулланып, тәүлек өлешләре турында табышмаклар әйтү. 3. «Йомшаккайның иртәсе (көн, кич, төн) уенын, музыкаль-дидактик уеннар үткәрү.
Балаларны занятиегә оештыру
Занятие уен бүлмәсендә ирекле формада үтә — тәрбияче балалар белән идәндә урнаша, яки балаларның икесе бергә янәшә кушылган өстәл артына тезеп утырта, барлык балаларгада яхшы күренерлек итеп үзе дә урын ала.
Занятиенең барышы
1. «Без музыка уен коралларында уйныйбыз» уен күнегүе
— Тәрбияче әйтә: — Мин музыка уен коралларында уйнармын, ә сез тавышларның санын билгеләрсез.— Игътибар белән тыңлагыз. Тәрбияче металлофонда уйный һәм балалардан сорый: — Сез ничә аваз ишеттегез? (Куп).— Булдырдыгыз.— Күп итеп кул чабыгыз.— Менә шулай.— Яхшы.— Башка уен коралын тыңлап карыйк. Шөлдергә бер тапкыр сугып ала һәм сорый: — Сез ничә аваз ишеттегез? (Бер).— Әйдәгез уң аяк белән шулкадәр идәнгә басыгыз.— «Бер» — дип әйтегез. Өчпочмакта уйный һәм сорый: — Ничә аваз ишеттегез? (Бер).— Аннары сул аяк белән шулкадәр идәнгә басыгыз. Барабанга күп тапкыр сугып ала һәм сорый: — Ничә аваз ишеттегез? (Күп).— Күп тапкыр кул чабыгыз.
2. «Бу кайчан була» үстерелешле уены
Балаларда тәүлек өлешләре модельләре. Бу модельләрдә тәүлекнең билгеле бер өлешенә туры килүче рәсемнәр сүрәтләнгән.— Балалар, Йомшаккай турында бер кызыклы вакыйга тыңлагыз әле. Йомшаккай дусты белән ял көнне урамда уйнарга сүз куешканнар. Ял көнне Йомшаккай торып юынды, зарядка ясап алды, иртәнге аш ашап, дусты белән очрашырга дип урамга чыкты.— Йомшаккай нинди вакытта урамга чыкты? (Балаларны активлаштыру).— Йомшаккай дустын көтте-көтте, ләкин ул күренмәде. Йомшаккай аның өенә барырга уйлады. Ә Йомшаккайның дусты урамга чыгарга уйламый да иде әле.— Ничек уйлыйсыз, нигә? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, Йомшаккай дусты белән очрашу вакытын билгеләмәделәр, кайчан күрешергә — иртән, көндез, яки кич белән? Шуңа күрә Йомшаккайның дусты очрашуга килмәде.— Мондый хәлгә юлыкмас өчен, без сезнең белән «Бу кайчан була» уенын уйнарбыз.— Мин табышмаклар әйтермен, ә сез җавапларын белерсез.— Игътибар белән тыңлагыз:
Ул вакытта әтәч Иң беренче уяна, Колгага менеп Кояшны чакыра (Иртән).
Бу табышмакка туры килүче карточкага имән бармак белән төртеп күрсәтегез.— Нигә сез бу карточканы сайладыгыз? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, балалар, иртән кояш чыга, әтәчләр кычкыра, балалар бакчага барырга жы-ена, әти-әниләр эшкә китәләр.— Балалар, исегездәме, без сезнең белән уен уйнаган идек, без анда иртәне билгеле бер төстәге түгәрәк белән билгели идек (Күрсәтә: менә мондый түгәрәкләр белән).— Кемнең исендә, без иртәне нинди төс белән күрсәтә идек? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, ал төстәге түгәрәкләр белән.— Булдырдыгыз, сез дөрес әйттегез, иртәне без ал төстәге түгәрәк белән күрсәтә идек.— Сез ал төстәге түгәрәкне табыгыз, иртә төшерелгән карточка өстенә куегыз.— Хәзер икенче табышмакны тыңлагыз:
Кояш күзне чагылдыра, Балалар урамга чыга Бу кайчан була? (Көндез).
— Бу табышмакка туры килүче карточкага имән бармак белән төртеп күрсәтегез.— Нигә сез бу карточканы сайладыгыз? (Балаларның җаваплары).— Дөрес, көндез кояш яктырак карый, күзләрен киңрәк ача, балалар урамда уйный, төшке аш ашыйлар.—Болар барысы да кайчан була? (Көндез).— Беа көнне нинди төс белән билгели идек, кем исенә төшерә алды? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, ак төстәге түгәрәк белән.— Булдырдыгыз, сез дөрес белдегез, көнне без ак төстәге түгәрәк белән билгели идек.— Сез ак түгәрәкне табып, көн төшерелгән карточка өстенә куегыз.— Хәзер мин сезгә тагын бер табышмак әйтермен:
Әнкә куян ашыга Балаларын йоклата: Караңгы төште инде, Әйдә йоклап кит инде. (Кич).
— Бу табышмакка туры килүче карточкага имән бармак белән төртеп күрсәтегез.— Нигә сез бу карточканы сайладыгыз? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, балалар, кич белән кояш күзләрен йома, балалар бакчадан, әти-әниләр эштән өйләренә кайталар, кичке аш ашыйлар, балалар «Тыныч йокы, нәниләр» тапшыруын карыйлар. Болар барысыда кайчан була? (Кич белән).— Кем исенә төшерде, без кичне нинди төс белән күрсәткән идек? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, зәңгәр төстәге түгәрәкләр белән. Булдырдыгыз, дөрес белдегез, кичне без зәңгәр түгәрәк белән билгели идек.— Сез зәңгәр түгәрәкне табып, кич төшерергә карточка өстенә куегыз.— Соңгы табышмакны тыңлагыз:
Аюлар да, куяннар да Тиеннәр дә, төлкеләр дә Йоклыйлар инде күптән Тик ай елмая күктән. (Төн).
Бу табышмакка туры килүче карточкага имән бармак белән төртеп күрсәтегез.— Нигә сез бу карточканы күрсәттегез? — Сез төн җиткәнен ничек белдегез? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, төнлә кояш йоклый, ай чыга, күк йөзен йол-дызлар каплый, бөтенеседә йоклый. Болар барысыда кайчан була? (Төнлә).— Кем исенә төшерде, без төнне нинди төс белән билгели идек? (Балаларны активлаштыру).— Дөрес, кара төстәге түгәрәк белән. Булдырдыгыз, төнне без кара төстәге түгәрәк белән билгели идек.— Сез кара түгәрәкне табып, төн тешерелгән карточка өстенә куегыз.