- •Қазақстан Республикасы төтенше жағдайлар жөніндегі Агенттігі
- •"Тіршілік қауіпсіздігі" курсы бойынша жоғары оқу орындары студенттеріне арналған
- •Оқу құралы
- •VIII тарау. Жарақаттар жарақаттар түрі
- •Корсету
- •Естен тануга карсы шаралар
- •Буынның шыгу белгілері
- •Үзақ қысуда болудыц салдары
- •Оқига орнында квмек корсету
- •Балалар жарақатыиыц себептері
- •Бас жарақаттары
- •Алгашқы медициналык жәрдем
- •Бac жарақаты кезінде таза таңғыш қою тэртібі.
- •1 Сурет. Баска «тақия» тэріздес таңгыш орау.
- •Кеуденің жарақаты
- •7 Сурст. Ашык пневмоторакс кезінде жапсырғышпен таңғыш қою
- •Іштің төменгі жағына тазартқыш таңгыш қою
- •8 Сурет. Іштің төменгі жағына (а) жоне шап тенірегіне (б) масак,
- •12 Сурет. Білек сүйегі сынған кезде шина к.Ою.
- •14 Сурет. Иык буыны мен иык сынган кездегі келік иммобилизациясы. 13 сурет Аяк-колдың үстіне к.Ою үшін сым саты шинасын даярлау.
- •19 Сурет. Санды косалкы заттармен иммобилизациялау.
- •Омыртқаның қыскаша анатомиясы
- •20 Сурет. Омыртк.Аның кеуде және бүгана түсы зақымданган кезде аіаш к.Алқанмен акету.
- •21 Сурет. Мақта-дәкі жагасының комегімен көлік иммобилизациясы.
- •Жамбас сүйектерінің сынулары
- •23 Сурет. Жамбас сүйегі сышан сырк,атгың экету ксзіндегі жагдайы.
- •Балалар сүйектерінің сыну ерекшеліктері
- •Жаралар. Жаралар инфекциясы
- •Жаралардың жіктелуі
- •24 Сурет Түйрелген жаралар
- •Тану материалы, жеке таңу пакеті және оны пайдалану тәртібі
- •28 Сурет. Жеке таңгыш пакеті: н) орамнан пакетті алу; б) ашылған күйіндегі пакет
- •Таңгыш түрлсрі және аяқ-қол жарақаттанган кезде тазартыла гын тадғыш к.Ою ережесі
- •29 Сурет. Байламдық таңғыштар: а) басм; б) бөксеге; е) сираққа; ғ) қолды ұстау үшін
- •30 Сурет. Таңғыш кою кезінде бинтті дүрыс орау.
- •Қолга, білек пен иыққа тангыш кою тэртібі
- •31 Сурет. Тақғыштар: а) саусакка спиралды таңғыш кою; б) колдан шаиіағына крест тәрізді таңғыш кою;
- •32 Сурет. Иык. Буынындагы таңғыш.
- •Қанның ағуы
- •36 Сурет. Қаннын. Күре тамырдан ағуы.
- •37 Сурет. Қаннын кок тамырдан ағуы.
- •38 Сурет. Күре тамырды кысатын дагдылы жерлер.
- •39 Сурет. Күре тамырды саусақпен к.Ыеу: а) үйқы күре тамыры; б) шықшыт күре тамыры; в) самай күре тамыры; в) такымдық күре тамыр, г) иық күре тамыры; д) қолтық күре тамыры; е) санның күре тамыры.
- •40 Сурет. Қан ағуының уақытша токтауы: а) тақымдык, күре тамырдан; б) сан күре тамырьгнан; в) тізе асты тамырынан; г) колдын төңірегін к.Атты байлау арқылы иык
- •43 Сурет. Қан күре тамырдан акхан кезде қан тоқтататын күдіргі қойылатын жер: 1 табан; 2 сирак. Пен жіліңшік буыны; 3 қолдың шашағы; 4 білек пен шынтақ буыны; 5 иык; 6 сан.
- •44 Сурет. Күре тамырдан қанның агуын токтату: а-із) операциялардьщ кезектілігі
- •Қан қүю туралы түсінік
- •Күйік. Үсік шалу. Сол ксздердегі дәрігерге дейінгі кемек.
- •45 Сурет Өртүрлі тоитагы кандардың сойкестігі.
- •Суға бату. Электр жарақаты. Күннщ өтуі және ыстық тию.
- •Суга баткан кездегі алгашкы медициналык және дорігерге дейінгі көмек
- •50 Сурет. Зардап шегушінің тыныс жолдары мен аск.Азанынан суды шығару үшін келітірілітін қажетті жагдай.
- •51 Сурет. "Ауызға — ауыз" әдісімен жасанды демалдыру: а) жасанды тыныс алдыруга арналган арнайы ауа урлегіш.
- •53 Сурет. Шефер одісімен жанды тыныс алдыру: а) ауа жұту; б) ауа шыгару
- •52 Сурет. Сильвестр әдісімен жасанды тыныс алдыру: а) ауа жүту; б) ауа шығару.
- •55 Сурет. Жасанды тыныс алдыру жоне жүректі жанама сылау. А) ауа жүту; б) ауа шыгару
- •Жүректің қатты әлсіреуі туралы түсінік
- •Стенокардия (жүрек үстамасы)
- •Дәрігерге дейінгі көмек
- •Гипертония
- •Инсульт, мидын шайкалуы
- •Талықсу
- •Алғашқы комек
- •Жүрек кызметі мен тыныс алудын. Тоқтау белгілері
- •Клиникалык олімнін белгілері
- •Жүректі жандандыру соккысы
- •56 Сурет. Жүректі жандандыру соккысы
- •58 Сурет. Бактериялар: а-е) жібек күрты түрінде; ж-и) таякша түрінде; к) вибриондар, л) епмриллалар; м) спирохеттер
- •61 Сурет ддп-1 дезинфекциялық- жуып- шаю қондыргысы:
- •Аса қауіпті (карантиндік) жуқпалы аурулар тобы
- •Қатаң жүқпалы аурулардан сақтану режимі жагдайывдағы жүмысқа емдеу мекемелерін кошіру
- •Емдеу мекемесіндегі жүмыс тәртібі
- •Обадан қорғайтын костюмді кию және шешу тәртібі
- •XI тарау. Қазақстандағы әлеуметтік маңызды аурулар Туберкулез (қүрт ауруы)
- •Вируcmы гепатит
- •Педикулез (биттеу)
- •Терінің паразитарлы аурулары Қотыр
- •Улы санырауқүлактармен улану
- •Саңырауқүлақнен улануды емдеу
- •Саңыраукүлақпен уланудан сақтандыру
- •Өсімдік уларымен улану
- •Тамақтан улану
- •XIII тарау. Салауатты өмір салтының қалыптасуы өмір салты және денсаулық
- •Кененің кіруі
- •11.1111:11.И I an эдебиеттер ттзімі
Емдеу мекемесіндегі жүмыс тәртібі
Оқшаулауға жеткізілген сырқат санитарлық домдаудан өтеді. Жуынғаннан кейіп суды ыдысқа күйып, 5 иайыз мөлшерінде лизол косып, 2 сағат түндырады. Аурудың киімін ДДТ препараттарымен мүқият тазалайды, артынша оба кезіндегі дезинфекция женіндегі әдістемелік нүсқаулыкка сәйкес ылгалды дезинфекция жүргізеді.
Сырқаттарға кызмет көрсететін медициналык, курам жеке бөлмеге орналасады және оқшауланғандар жагдайына көшеді.
Ауруға ас үйден тамақты ас үй кызметкерлері қатарынан арнайы бөлінген тасушы ас үй ыдысымен жеткізеді.
Беру нүктесі лагерліх шатырда орнатылуы мүмкін, сол жерге екі стөл койылады. Шатыр болмаған жағдайда столді окшаулағыш кіре берісіне қоюға болады. Беру нүктесінде тамақты оқшаулагыштағы ыдысқа күяды.
Окшаулағышка ас үй ыдысын окелуге рүқсат етілмейді. Окшаулагышта жүмыс істейтін кызметші оны жылытып әкеледі, окшаулағыштагы ыдыс- аяқты ыстык сумен жуып, зарарсыздандырады.
Окшаулагышта, обаға шалдыққан сыркаттар болтан кезде катац жүқпалы аурудан сақтану режимінің тәртібі орындалады. Окшаулагыштағы аурулар тәулік бойы күзетіледі, оған сырқатқа кызмет корсететін медициналык қызметшіден баска ешкімніц кіруіне мүлдем тыйым салынады.
Медициналык күрам жүмыс режимін және озінің қызметтіх міндеттемесін білуге тиіс. Дәрігерлер орта және кіші медициналык кызметшілердің жүмысьша түрақты бақылау жасайды. Ағымдык дезинфекция мен жеке сақтандыру тәртібінің жіті орындалуына ерекше назар аударғап жөн. Оқшаулагышта обаға карсы егілген адамдар жүмыс істейді. Аурулармен жөне жүқтырғыш материалдармен жақындасқан оқшаулағыштың медициналык қүрамы окшаулағыштан тысқары жерге шығу тәртібінсіз жеке болмеге орналастырылады.
Окшаулагыштағы бүкіл жүмыс бойында таңертен және кешке медициналық қүрамның дене температурасы өлшенеді.
Окшаулағышта барлык адам обадан қорғайтын киіммен хұмыс істеуте тиіс.
Жүмыс уақытыңла аурумен, жүқтырғыш материалдармен және заттармен әрбір жакындасқаннап кейін медициналык қызметшілер колдарын дсзинфекциялаушы ерітіндіге салып, зарарсыздандыруға міндетті. Оқшаулағыштың әр бір белмесінде 3 пайыз лизол ерітіндісі немесе 1 пайыз хлорамин ерітіндісі қүйылган ыдыс түруга тиіс.
Санитарлық өткізгіште қорғаяыс костюмін шешуге арналған орын жабдыкталуға тиіс. Қорганыс киімін дезинфекциялаушы ерітіндіге кемінде 2 сағат үстайды.
Сақталуға тиіс аурулар тарихы мен өзге медициналык күжаттар жүмыс жазбасы бойынша оқшаулагыштан тысқары жерде толтырылады. Медициналық қызметшілер жэй карындашпен қағаздың жеке парактарына жүмыс жазбасын жасайды. Жүмыс жазбасын бөлмеден шығарар аддында лизолдің 3 пайыз ерітіндісімен шаяды, бүдан кейін санитарлық өткізгіште қүрғатады.
Жағдай сүрап келген адамдарды сырқаттарға жібермсйді. Аурулардан қандай да бір затты (оның ішінде хатпен солем жазбасын) алуға мүлдем тыйым салынады.
Сырқаттардаи шыққан сүйык заттар мен суды сол жердс зарарсыздандырады. Әрбір палатада суды және сыркаттардан бөлінген сүйыкты жинау мен зарарсыздандыу үшін шелек немесе какпағы бар ыдыс түруға тиіс. Әрбір керуеттің жанына лизолдің 10 пайыз ерітіндісі бар түкіргіш қояды.
Окшаулагыштан тамак қалдығын шығаруға тыйым салынады, оларды қайнаған сәттен бастап15 минут бойы кайнатады 200 г/ л есептемесімен қүрғак хлорлы әк немесе 100 ғ/л есептемесімен ДТС КГ себеді. Белгіленген уақыты 1 сағат.
Асхана ыдыс аяқ пен шәйнекті, касықты, пышақты, шанышкыны 15 минуг бойы соданың 2 пайыз ерітіндісіғще қайнатады. Бүдан кейін 30 минутқа хлораминнің 2 пайыз ерітіндісіне салады, бүдан кейін ерітінді қалдыктарын кетіру үшін ыстық сумен шаяды.
Сырқатқа медициналык көмек көрсететін күрам 6 тәулік бойы обсервациядан өтеді.