Бөж тапсырмалары

1. Ақмола қаласының негізі қашан қаланды?

2. Қала атауы Астана деген атауды қашан иеленді?

3. Қалада қандай мәдени орындар бар?

4. Сіз қай жоғары оқу орнында, қандай мамандықта оқисыз?

5. Астана қаласы сізді қандай ерекшелігімен қызықтырады?

6. Сіз болашақта қаламыздың өсіп-дамуына қандай үлес қосар едіңіз?

7. Елордамызда қандай ескерткіштер бар?

8. Астана қаласында оқығанды неліктен таңдадыңыз?

9. Қаланың қандай өнеркәсіп орындарын білесіз?

10. Қаладағы спорт нысандарын атаңыз.

11. Астанада қандай халықаралық шаралар болды?

ОН ҮШІНШІ АПТА (3 сағат)

Лексикалық тақырып: Мемлекетіміздің тілі

Грамматикалық тақырып: Жалғаулықтар

Сөздік

мінез - характер

дәстүр – обычай, традиция

бекітілді - утвержден

халықтың жаны – душа народа

ана сүтімен беріледі – передается молоком матери

игереміз – усваеваем

қымбат қазына – драгоценное сокровище

өнер – искусство

ғылым – наука

рухани байлық – духовное богатство

жарқын келешек – светлое будущее

қарсаңында - накануне

біріктіру - сплотить

мемлекеттік мәртебе – государственный статус

халықтың сақталуы- сохранение народа

қуатты күші- мощное сила

бейнелі тіл – образный язык

парыз – долг, обязанность

бірлік – единство

ынтымақ – согласие, солидарность

Жалғаулықтар

Союзы связывают слово со словом, предложение с предложением, не имеют лексического значения. По значению союзы делятся на 6 видов:

1. Ыңғайлас жалғаулықтар (соединительные союзы): әрі, да, де, та, те, және, мен, бен, пен. Эти союзы служат для связи слов и членов предложения. Например: Дүние де өзі, мал да өзі, ғылымға көңіл бөлсеңіз.

2. Қарсылықты жалғаулықтар (противительный союзы): ал, алайда, әйтпегенде, әйтсе де, бірақ, дегенмен, онда да, әйткенмен, сонда да, сөйтсе де, сөйткенмен, әйткенде. Мысалы: Білімің мол, бірақ тәжірибең жетіспейді.

3. Талғаулықты жалғаулықтар (разделительные союзы): я, не, немесе, болмаса, біресе, әлде. Мысалы: Не сыйлау, не ұят, не қаймығу, не қорқу жоқ жерде, тәртіп те болмайды.

4. Себептік жалғаулықтар (причинные союзы): өйткені себебі, неге десең. Мысалы: Жаны шығып кете жаздады, өйткені оның қолына түскен сау қайтқан емес.

5. Салдарлық жалғаулықтар (следственные союзы): сондықтан, сол себепті әдебиеттен көп біледі.

6. Шарттылық жалғаулықтар (условные союзы): егер, егер де, онда. Мысалы: Егер жұмысың өнсін десең, ретін тап.

Лексика-грамматикалық тапсырмалар

1-тапсырма. Тірек сөздерді есте сақтаңыздар.

Тіл, тарих, әдебиет, мәдениет, дәстүр, тәуелсіздік, болашақ, рухани байлық, рәміз, көркем тіл, әділ баға, мәртебе, міндет, бірлік, ынтымақ.

2-тапсырма. Берілген жалғаулықтармен сөйлем құрастырыңыз.

Себебі, әрі, немесе, сондықтан, мен, алайда, сол себепті

3-тапсырма. Берілген сөйлемдерді қазақ тіліне аударыңыздар.

1. В Республике Казахстан государственым языком является казахский язык.

2. Государственный язык – язык государственного управления, законодательства, судопроизводства и делопроизводства, действующий во всех сферах общественных отношений на всей территории государства.

3. Официальные приемы и другие мероприятия с представителями других государств в Республике Казахстан проводятся на государственном языке с переводом на другие языки.

4-тапсырма. Төмендегі сызба бойынша қысқаша мәтін құраңыз.

5-тапсырма. Мәтінді негізге ала отырып, сөйлемдегі ойды әрі қарай жалғастырыңыз.

1. Тіл әрбір адамның бойына ана сүтімен беріледі, сондықтан да, ... .

2. Халықтың сақталуы тіліне байланысты, себебі ... .

3. Мәдени, рухани байлық деген халықтың ақыл-ойының көрінісі, өйткені ...

4. Қазақ тілі – дүниежүзіндегі ең бай, көркем тілдердің бірі, себебі ... .

5. Мемлекеттік тілімізде сөйлеу - әрбіріміздің басты парызымыз.

6-тапсырма. Екі қатардағы сөздерді бір-бірімен тіркестіріп, сөйлем құрастырыңыз.

1. халықтың тиіс

2. құрметтеуге сүтімен

3. әр елдің байлық

4. Қазақстанның көрінісі

5. азаматтық мақтанышы

6. рухани болашағы

7. ақыл-ойының міндеті

8. жақсылыққа танытатын

9. ана жаны

10.әлемге жеткізетін

7-тапсырма. Оқытушының көмегімен мына мақал-мәтелдерді аударыңыздар.

1.Стремись изучить семи народов язык и семь разных наук.

2. На силу не рассчитывай, на свои знания рассчитывай

3. Наука – море, знания – лодка на его просторе.

4. Жизнь – самая большая школа.

5. Сила – в знании, знания – в книгах.

8 -тапсырма. Сөзжұмбақты шешіңіз.

Қ

А

З

А

Қ

Т

І

Л

І

1. Біздің мемлекетіміздің аты.

2. Ең қымбатты, жақын адам.

3. Жылқы етінен жасалған тағам.

4. Өзіңнен үлкен адам.

5. Үй жануарының төлі.

6. Қарым-қатынас құралы.

7. Қыста киетін сыртқы киім.

8. Құйрығы айыр құс.