4. Topical vocabulary

1.	responsibility	жауапкершілік
2.	to take on	қабылдау, алу
3.	to observe	бақылау
4.	to spoil	еркелетіп жіберу
5.	unemployment	жұмыссыздық
6.	a reason	себеп
7.	to escape	қашу, қашқақтау
8.	drug abuse	есірткіні шамадан көп пайдалану
9.	pregnancy	аяғы ауыр болу, жүкті болу
10.	juvenile delinquency	балалар қылмысы
11.	to increase	көбейту, молайту
12.	to decrease	азайту
13.	to drive	жүргізу
14.	to pledge	кепіл болу, кепілдік беру
15.	counsel	кеңес, талқылау, қарастыру
16.	pressure	қысым
17.	punishment	жаза
18.	commit	істеу, жасау

Ex.1. Read and summarize the text.

5. Ex.2. Give the synonyms for

Young person, to conflict, spoiled, unemployed, to escape, to counsel.

Ex.3. Find in the text English equivalents for the following.

Өмірдің бұл кезеңінде, шолушы, отбасы мен жұмыссыздық жағдайлары, ішімдікті шамадан тыс қолдану, қашып кетуге (құтылып кетуге) тырысу, бірлескен ұйымдар, өзара шартқа қол қою, көмек сұрау, қылмыс, шамамен, балалар арасындағы қылмыс жағдайларының көп орын алуы, қылмыс жасау, сотқа келу.

Ex.4. Fill in the gaps with the words and expressions from the text.

1. Young people in the United States can … rights and the responsibilities of adulthood.

2. Most young people experience … this period of their lives.

3. Changing family conditions, mobility of families and unemployment are … why some young people try … by turning to alcohol or drugs.

4. They sign contracts in which they … pledge not to drive after drinking.

5. Aside from drug abuse, another problem of America’s youth is … women.

6. Some programs … strong counseling against premarital sex and others … contraceptive counseling.

7. About one million young people … from home each year.

8. Most young people turn to … and become juvenile delinquents.

Ex.5. Answer the questions.

1. What age can young people in the United States take on most of the rights and the responsibilities of adulthood?

2. What is the reason of young people turning to alcohol or drugs?

3. Are there any organizations in America to help teenagers stop drinking and driving?

4. Do the parents and teenagers need such organizations? What is the function of it?

5. What kind of punishments does the juvenile court undertake?