- •Слова да практыкантаў
- •Крытэрыі ацэнкі справаздачы студэнта па фальклорнай практыцы
- •Парады па афармленні фальклорных матэрыялаў
- •1.1. Падрыхтоўка справаздачы ў рукапісным варыянце
- •1.2. Падрыхтоўка справаздачы ў электронным варыянце
- •1.3. Падрыхтоўка фальклорных матэрыялаў у выглядзе аўдыё- і відэазапісаў
- •Патрабаванні да запісу фальклорных матэрыялаў
- •Праграма-апытальнік для збору фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў
- •1. Фальклорная проза
- •Склад фальклорнай прозы
- •1.1. Міфалагічная проза
- •Ніжэйшая міфалогія Даведка. Апекуны зямнога жыцця: Лада, Дзявоя (Сава), Ярыла, Цёця, Ляля, Жыцень і Жытняя Баба, Зюзя, Мароз, Шчадрэц.
- •Міфалагізаваныя прыродныя стыхіі і з’явы Апытальнік для збору матэрыялаў аб міфалагізаваных з’явах прыроды па тэмах:
- •1.2. Каляндарна-святочная проза
- •1.3. Сямейна-абрадавая проза
- •1.4. Народна-хрысціянская проза
- •Апытальнік для збору народна-хрысціянскай прозы
- •Праваслаўная пасхалія на 2009 – 2020 гг. З разлікам залежных ад Пасхі свят1
- •Каталіцкая пасхалія на 2009–2020 гг. З разлікам залежных ад Пасхі свят па новым стылі2
- •1.5. Казкавая проза
- •Апытальнік для збору казкавай прозы
- •1.6. Няказкавая проза
- •Апытальнік для збору няказкавых аповедаў
- •1.7. Смехавая проза
- •Апытальнік для збору смехавай прозы
- •1.8. Магічная проза
- •Апытальнік для збору магічнай прозы
- •2. Рытуальна-магічная сфера фальклору
- •2.1. Замовы
- •Апытальнік для збору замоў
- •2.2. Каляндарна-абрадавая паэзія
- •Проза калядна-навагодняга комплексу
- •Апытальнік для збору калядна-навагодняй прозы
- •Паэзія калядна-навагодняга комплексу
- •Песні, якія выконваліся на Стрэчанне (Грамніцы)
- •Апытальнік для збору паэзіі зімовага цыкла
- •Проза масленічнага комплексу
- •Паэзія масленічнага комплексу
- •Проза перыяду гукання вясны
- •Проводзіны вясны
- •Паэзія гукання вясны
- •Проза перыяду Вялікадня (Пасхі)
- •Паэзія перыяду Вялікадня (Пасхі)
- •Апытальнік для збору прозы Вялікадня (Пасхі)
- •Проза юраўскага абрадавага комплексу
- •Апытальнік для збору фальклорнай прозы Юр’ева дня
- •Паэзія юраўскага абрадавага комплексу
- •Проза абрадава-святочнага комплексу «Ваджэння і пахавання стралы»
- •Апытальнік для збору празаічных матэрыялаў па абрадава-святочнаму комплексу «Ваджэння і пахавання стралы»
- •Паэзія абраду «Ваджэння і пахавання стралы»
- •Проза траецка-русальнага комплексу
- •Проза абраду «Ваджэння Куста»
- •Апытальнік для збору куставай прозы
- •Апытальнік для збору траецкай прозы
- •Паэзія траецка-русальнага комплексу
- •Проза абраду провадаў русалкі
- •Апытальнік для збору русальнай прозы
- •Апытальнік для збору паэзіі веснавога цыкла
- •Проза Купалля
- •Апытальнік для збору купальскай прозы
- •Паэзія Купалля
- •Пятроўскія і касецкія песні
- •Жніўная проза
- •Апытальнік для збору жніўнай прозы
- •Паэзія жніва
- •Апытальнік для збору па паэзіі летняга цыкла
- •Восеньская проза
- •Апытальнік для збору восеньскай прозы
- •Восеньская паэзія
- •Апытальнік для збору паэзіі восеньскага цыкла
- •2.3. Паэзія сямейна-абрадавага комплексу
- •Радзінна-хрэсьбінная проза
- •Апытальнiк для збору радзiнна-хрэсьбiннай прозы
- •Радзінна-хрэсьбінная паэзія
- •Апытальнік для збору радзінна-хрэсьбіннай паэзіі
- •4. Хто і калі пачынаў спяваць радзінныя песні?
- •Вясельная проза
- •Апытальнiк для збору вясельнай прозы
- •Вясельная паэзія
- •Апытальнік для збору вясельнай паэзіі
- •Пахавальна-памінальная проза
- •Апытальнiк для збору пахавальна-памiнальнай прозы
- •Пахавальна-памінальная паэзія
- •Апытальнiк для збору пахавальна-памiнальнай паэзіі
- •3. Карагодныя песні
- •Тэрміналогія
- •Жанравае і фальклорна-этнаграфічнае апісанне карагодаў
- •Фармальныя адзнакі карагодных песень
- •У. Раговіч і яго запісы карагодных песень
- •Змястоўна-структурныя прыкметы карагодных песень
- •Апытальнік для збору карагодных песень
- •4. Малыя жанры беларускага фальклору
- •Апытальнiк для збору твораў малых жанраў
- •5. Баладныя песні
- •6. Духоўныя вершы і псальмы
- •7. Пазаабрадавая лірыка
- •7.1. Бытавыя песні
- •7.2. Сацыяльныя песні
- •7.3. Жартоўныя песні
- •7.4. Жорсткі раманс
- •7.5. Прыпеўкі
- •Апытальнік для збору пазаабрадавай паэзіі
- •8. Народна-драматычнае мастацтва
- •9. Дзіцячы фальклор
- •Апытальнік для збору дзіцячага фальклору
- •10. Сучасны гарадскі фальклор
- •10.1. Вусныя формы
- •Апытальнік
- •Апытальнік
- •О дьяволе
- •Анекдот
- •Малыя формы фальклору:
- •Гарадская фальклорная паэзія:
- •Узор запісу: вдали шумели камыши…
- •Ці вядома вам спецыфіка маладзёжнага і студэнцкага фальклору («стэб», кіч, афарызмы, «малітвы», песні)?
- •Иду по проспекту в дырявых галошах…
- •С чего начинается армия…
- •10.2. Пісьмовыя формы
- •Дзявоцкія альбомныя вершы
- •Нет тебя – и я грущу, мой друг.
- •Праграма-апытальнік для збору фальклорна-этнаграфічных матэрыялаў
1.2. Падрыхтоўка справаздачы ў электронным варыянце
І. Справаздача ў электронным варыянце набіраецца наступным чыеам:
а) кегль 14, шрыфт Times New Roman;
б) параметры старонкі: злева – 3 см, зверху і знізу – 2 см, справа – 1,5 см; абзац – 1,25 см; інтэрвал – адзінарны; водступы злева і справа – 0; інтэрвалы «перад» і «пасля» – 0.
в) інфармацыя па днях запісу ў дзённіку павінна быць суцэльная, г. зн. разрывы старонкі ўстаўляць у тэкст нельга;
г) забараняецца:
выкарыстоўваць розныя шрыфты і кеглі;
рабіць падкрэсліванні, вылучэнні тлустым і курсівам;
выкарыстоўваць аўтаматычную нумарацыю твораў;
пакідаць «лішнія» прабелы ў тэксце;
карыстацца прабеламі і табуляцыяй замест выроўвання тэксту з дапамогай лінейкі пры ўтварэнні абзаца і размяшчэнні твораў;
д) выкарыстаць функцыю «разрыў старонкі» можна толькі пасля інфармацыі на тытульным лісце дзённіка, перад зместам і карткамі.
ІІ. Камплект справаздачы ў электронным варыянце павінен змяшчаць:
1. Тытульны ліст, які наклейваецца на папку (гл. 1.1).
2. Змест фальклорных твораў па жанрах з указаннем колькасці запісаных твораў кожнага жанру і агульнай колькасці ўсіх адзінак, які наклейваецца на адваротны бок кардоннай папкі (гл. 1.1).
3. Дзённік фальклорных назіранняў па днях практыкі з запісанымі па днях фальклорнымі творамі (раздрукоўваецца і ўкладваецца ў папку (гл. 1.1).
4. Асобны файл з базай даных пэўнага населенага пункта. Назва файла – па назве вёскі. Размяшчэнне твораў у базе даных у адпаведнасці са зместам вучэбнага дапаможніка «Фальклорная практыка: метадычныя рэкамендацыі і праграма-апытальнік». Адвольнае размяшчэнне твораў забараняецца.
5. Вопісы да дыскаў, касет і інш. (гл. 1.1).
6. Рэестравую ведамасць уліку матэрыялаў (гл. 1.1), аформленую ў праграме Exсel.
ІІІ. Афармленне дзённіка ў электронным варыянце.
1. Тытульны ліст: пасля размяшчэння інфармацыі выканаць функцыю «пачаць новую старонку» (разрыў);
2. У левым вугле наступнай старонкі пазначыць дзень і месяц. З наступнага радка падаць інфармацыю па ўмовах запісу, інфармантах (з указаннем пашпартызацыі, гл. 1.1), апісанні мясцовасці, праблемы ва ўсталяванні кантактаў з інфармантамі, хто дапамог і г. д.
3. Пасля апошняга дня назіранняў трэба змясціць сваю матываваную ацэнку практыкі (гл. Пункт 1.1.)
4. Парадак размяшчэння твораў у файле тыпу «База даных в. І…» на старонцы наступны:
Узор размяшчэння:
Фальклорная проза
Магічная проза
№ 1. Перад Новым годам
Жанр – навагодняя варожба
Перад Новым годам… На гэта сама… Ну, перад Новым годам, як гэта кажуць… Варажылі. Паставілі. Паставілі дзве свечкі, зеркала, стакан з вадой і кальцо абручальнае. Ну і глядзелі ў гэта кальцо і там паказалася… паказаўся жаніх. Гэты жаніх… Доўга няможна было глядзець. Як задзержысся далей ужо, дык ён можыць… нешта зрабіцца тады… Вот і ён тады… нада закрываць ужо, гэта самае, зеркала і… каб болей нічога не паказалася, бо там бывае страшнае. Ну і тады гэта можыць быць твой жаніх.
Запісаў студэнт І курса спецыяльнасці «Беларуская/руская/славянская філалогія» Акушэвіч Андрэй Аляксандравіч у в. Даўгунова Нараўлянскага раёна Гомельскай вобласці ад Рачыцкай Марыі Пятроўны (1939 г. н., беларуска, сярэдняя адукацыя, мясцовая).
Пазаабрадавая паэзія
Бытавыя песні
№ 2. «Касіў казак сена…»
Жанр – любоўная песня
Касіў казак сена, як була пагода,
Любіў казак дзеўку, як була малода.
Любіў казак дзеўку, як була малода.
Ой, тая дзяўчына вяночэк насіла,
На ўсі свае плечы касу распусціла.
Касу распусціла, ўсі плечы пакрыла.
Пайшла й за варота, жалю нарабіла.
– Ой, жалю мой, жалю, яно серца ўяне,
Любіў казак дзеўку, цяпер пакідае.
Не бойся казача, плакаць ні буду,
Бо я жэ маладая, без пары ні буду.
Запісаў студэнт І курса спецыяльнасці «Беларуская/руская/славянская філалогія» Акушэвіч Андрэй Аляксандравіч у в. Лімонава Нараўлянскага раёна Гомельскай вобласці ад Аляксенка Вольгі Пятроўны (1954 г. н., беларуска, сярэдняя адукацыя, мясцовая).
П а р а д а. Калі інфармант адзін і той жа, указваць пашпартызацыю пасля кожнага твора не трэба, дастаткова толькі пасля апошняга з шэрагу запісаных ад аднаго чалавека твораў пазначыць: творы № 1–5 запісаў студэнт… і г. д.
5. Нумарацыю старонак у дзённіку рабіць у правым верхнім вугле. На тытульным лісце нумар не ставіцца.
6. Пасля тэкстаў з новай старонкі размяшчаецца змест дзённіка (гл. 1.1) з указаннем сістэматызаваных відаў і жанраў ад фальклорнай прозы да сучаснага гарадскога фальклору.
7. Апошнімі ў дзённіку размяшчаюцца карткі тапаграфічнага каталогу, інфарманта і збіральніка (гл. 1.1). Памеры картак:
яны размяшчаюцца на альбомнай старонцы праз устаўку 4 аднолькавых табліц такім чынам, каб адна табліца займала ¼ аркуша паперы фармату А4.
параметры альбомнай старонкі выкарыстоўваць тыя, якія змешчаны ў камп’ютэры аўтаматычна.