Добавил:
Upload Опубликованный материал нарушает ваши авторские права? Сообщите нам.
Вуз: Предмет: Файл:
ФП дапаможнік.rtf
Скачиваний:
27
Добавлен:
07.07.2019
Размер:
1.63 Mб
Скачать

О дьяволе

(легенда)

Когда случилась давка на Немиге, среди людей был дьявол. Он собирает жизни людей раз в 65 лет.

  • гарадскія міфы.

8. Ці вядомы вам вусныя апавяданні, у даставернасць якіх вы верыце безагаворачна (гарадскія міфы)?

  • чуткі, плёткі, байкі.

9. Якія чуткі, плёткі, байкі ўвесь час узнаўляюцца ў вашым горадзе?

  • анекдоты.

10. Якія асноўныя цыклы анекдотаў прадстаўлены ў фальклоры вашага горада?

Узор запісу:

Анекдот

Родственники собрались в доме покойного и с нетерпением ожидают, когда прочтут завещание. Наконец, юрист вскрывает конверт и читает: «Будучи в здравом уме и твердой памяти, все свои деньги я растратил…»;

Урок биологии. Учительница: «Дети, как называются существа, которые могут жить и в воде и на суше? » – «Матросы», – отвечает с задней парты Вовочка.

Малыя формы фальклору:

  • прыказкі і прымаўкі.

1. Якія традыцыйныя прыказкі і прымаўкі вам вядомы? Пры якіх абставінах яны гучаць?

2. Ці вядомы вам камічныя пераробкі прыказак і прымавак?

Узор запісу:

ПРЫКАЗКІ

Сколько волка ни корми, а он все ест и ест; На вкус и цвет фломастеров нет; Кто рано ложатся, те поздно выходят замуж.

ПРЫМАЎКА

Видно птицу по помету; Чем дальше влез, тем ближе вылез.

  • сучасныя маладзёжныя выслоўі.

Гарадская фальклорная паэзія:

  • гарадскія прыпеўкі.

Якія прыпеўкі карыстаюцца найбольшай папулярнасцю ў вашым горадзе?

  • гарадскія рамансы, новыя балады.

Якія тэксты гарадскіх рамансаў ці баладных песень вам вядомы? Аб чым у іх спяваецца?

Узор запісу: вдали шумели камыши…

(гарадскі раманс)

Вдали шумели камыши, судили парня молодого.

Он был красив и молчалив, но в жизни сделал много злого.

Когда он начал свой рассказ, все в зале быстро замолчали.

Он рассказал про дом, про мать, и слезы по щекам стекали.

Когда мне было восемь лет, я от семьи, от рук отбился.

Мы стали грабить, воровать, и с черной шайкой я скрутился.

Когда прошло шестнадцать лет, я взрослым стал мужчиной.

Да, вот прошло шестнадцать лет – я взрослым стал мужчиной.

…………………………………………………………………………

Мы стали грабить один дом, не зажигая света в нем.

Когда же я зажег свечу, о Боже, что я там увидел!

Ведь там лежала моя мать, в груди с кинжалом умирая.

Она свидания ждала, но сына так и не дождалась.

В углу лежал и мой отец, он был убит моей рукою.

Он сына ждал давным-давно, но за окном темным-темно.

Моя трехлетняя сестра в кроватке тихо умирала.

Она как рыбка без воды свой алый ротик открывала.

Когда он кончил свой рассказ, все в зале тихо зарыдали.

Смертельный приговор судья писал тихонько со слезами.

Вдали шумели камыши, убили парня молодого.

Он был красив и молчалив, но в жизни сделал много злого.

  • песні (бытавыя, ваенныя, палітычныя, песні-пародыі).

Што характэрна для песеннага рэпертуару вашага горада (выкананне ваенных, палітычных, бытавых, парадыйных і іншых тэкстаў)?

  • крычалкі, выразы, прыгаворкі (застольныя, картачныя, стадыённыя, дзіцячыя).

Ці можаце вы прывесці прыклады выразаў, крычалак, прыгаворак?

Узор запісу:

«СПАРТАК», НЕ РОБЕЙ! ВЕЛИКАЯ, МОГУЧАЯ…

(крычалка) (крычалка)

«Спартак» не робей! Великая, могучая

По своим воротам бей! Никем непобедимая,

Если в наши попадешь, Команда Новополоцка,

До медпункта не дойдешь! Ты самая любимая!

  • песенныя пераробкі папулярных твораў.

Якія папулярныя творы часцей за ўсё перарабляюцца? Чаму?

Узор запісу:

ТЫ ЖИВЕШЬ В СОСЕДНЕМ ДОМЕ…

(песня-пераробка)

Ты живешь в соседнем доме

На четвертом этаже.

Мы с тобой давно знакомы,

Но не знаю я уже,

Ой, нужна ль нам эта дружба

Или вовсе не нужна.

Только знаешь, ты мне нужен.

Может я тебе нужна?

Прыпеў:

Там-там, тампарам-пам, пам-пам,

Тампарам-там, там-там, тарарарам.

  • фалькларызаваныя формы эстраднай і аўтарскай (бардаўскай) песні.

Ці лічыце вы фальклорнымі добра вядомыя вам і вашым знаёмым і сябрам сучасныя эстрадныя і бардаўскія песні? Якія творы вы ведаеце?

Гарадскі дзіцячы фальклор:

  • аўтарскія калыханкі, пацешкі і пястушкі.

Якія калыханкі, пацешкі і пястушкі вам вядомы?

  • сучасныя нескладухі, недарэчнасці.

Ці ведаеце вы вершы-перавёртышы, нескладухі, недарэчнасці?

Узор запісу:

ПО РЕКЕ ПЛЫВЕТ КИРПИЧ…

(нескладуха)

По реке плывет кирпич

Волосатый, как кисель.

Ну и пусть себе плывет,

Нам не нужен пенопласт.

  • лічылкі і гульнявыя прыгаворкі. Апісанні новых гульняў (напрыклад, «Краіна-мара»).

1. Ці цікавіліся вы дзіцячымі гульнямі і творамі, якія звычайна іх суправаджаюць?

2. Ці ведаеце вы лічылкі, гульнявыя прыгаворкі?

Узор запісу:

ТАЙ-ТАЙ, НАЛЕТАЙ…

(гульнявая прыгаворка)

Тай-тай, налетай,

Кто в прятки играй.

А потом не примем,

За уши поднимем.

Уши будут красные,

До чего прекрасные.

Бомба разрывается –

Игра начинается.

  • дражнілкі (мянушкі, абзыванні).

Якая мянушка была ў вас у школе? А як дражнілі вашых сяброў, знаёмых, настаўнікаў?

  • сучасныя загадкі-жарты.

Якія загадкі-жарты вам вядомы?

Узор запісу:

а) Загадкі з нестандартнымі адгадкамі:

Висит груша, нельзя скушать (Адгадка: тётя Груша повесилась)

б) Загадкі-алагізмы:

Из пункта А в пункт В выехал поезд. Сколько стоит килограмм гвоздей, если пики козырь? (Адгадка: Зачем мне холодильник, если я не курю).

в) Загадкі-галаваломкі:

Что у Бориса впереди, а у Глеба позади? (Адгадка: буква «б»).

Идет дождь. По улице едет автобус. Все пассажиры спят, только водитель не спит. Вопросы: 1. Какой у автобуса номер? (Мокрый, ведь дождь идет). 2. Как зовут водителя? (Толька.). 3. Какое колесо не вертится? (Запасное).

г) Загадкі-дыялогі:

Маленькое беленькое по потолку бегает (Адгадка: Муха. – А почему белая? – Потому что в ночнушке).

  • «садысцкія» вершыкі.

Якія «садысцкія» вершыкі вам вядомы?

Узор запісу:

ДИМА – ПОКЛОННИК СИЛЬВЕСТРА СТАЛЛОНЕ…

садысцкі» вершык)

Дима – поклонник Сильвестра Сталлоне,

Утром он с гирей играл на балконе.

Вечная память дяде Алёше,

Дворником был он на редкость хорошим.

  • страшылкі.

Ці ведаеце вы жахлівыя гісторыі?

Узор запісу:

«СТРАШНАЯ» ГІСТОРЫЯ

В черном-черном лесу, в черной-черной избушке стоит черный-черный гроб, а в этом гробу лежит черный-черный пират и говорит: «Отдай сердце!!!»

  • школьныя пародыі.

Якую форму маюць школьныя пародыі?

Узор запісу:

ГДЕ-ТО НА БЕЛОМ СВЕТЕ…

(песня-пародыя)

Где-то на белом свете,

Там, где всегда жара,

Бесятся в классе дети

Из 7-го «А»:

Кто-то залез на парту,

Пыль стоит столбом,

А на двери табличка

«Сумасшедший дом».

  • школьны тлумачальны слоўнік.

Якія словы тлумачацца ў «школьным тлумачальным слоўніку»?

Узор запісу:

Урок истории – на 45 лет в прошлое; Учитель физкультуры – вечный двигатель.

Фальклор гарадскіх субкультур:

  • маладзёжнай («стэб», кіч).

  • студэнцкай (афарызмы, «малітвы»).