13. “Бала құқы туралы” сабақты қорытындылау үшін:

ЮНЕСЕФ-тің бала мәселесі туралы конференциясын Орта Азия елдерінде немесе Еуропада өткізіңдер. Конференцияға қатысушылар – әрбір мемлекеттік Балалар комитетінің өкілдері. Рөлдерге бөлісіп, ойын-сабақ ретінде өткізіңіздер.

Даналар сөзін тыңдайық

Кімде-кім бала кезінен еңбектің өмір заңы екенін білсе, кімде-кім жас кезінен нан тер төгу арқылы табылатынын түсінсе, сол адам қаһармандық жасауға қабілетті.

Жюль Верн

10 -сабақ

Жастар шетелде және бізде

1. Сөздермен жұмыс. Сөздікті пайдаланыңыз.

Жастар жұмысы, жастар саясаты, мемлекеттік қолдау, салық жеңілдігі, несие, несиеге баспана беру, жастардың жағдайы, бүгінге бас ауыртпау, тыным таппау, жанкештілік.

2. Ойтүрткі сұрақтарға жауап іздеп көріңіз.

а) Қазақстанда жастар ұйымы бар ма?

ә) Жастар көшесі, ауданы бар ма?

б) Мемлекетте жастарға жағдай жасайтын заң бар ма?

в) Парламентте жастар өкілі бар ма?

3. Мәтінді оқыңыз.

Жастар шетелде және бізде

Йеменде жастар жағдайын жасайтын заң 1980 жылдан бері пайда болған. Франция үкіметі 1986 жылы «16 мен 25 жас аралығындағы жастар жұмысы» жайында акт шығарды. Бұл актіде француз шенеуніктері жастарды қанша жасында жұмысқа алу немесе жалақы қанша төлеу керек, т.б. мәселелерді қарастырған. Белоруссияда жастардың мәселесіне байланысты 2 заң қабылданған:

1. Мемлекеттік жастар саясатының жалпы бастамасы

2. Жастар мен балалардың қоғамдық ұйымына мемлекеттік қолдау көрсету жайында

Сонымен қатар жастарға арналған салық жеңілдігі, жеңілдік жол билеті және жас отбасыларына несиеге баспана беру жайын талқылаған бірден – бір ел.

Ал, Украина ТМД бойынша жастар заңы жағынан ең дамыған елдердің қатарында.Украинаның халықтық жиналысында құрылған жеке комиссиялар құрамына жастар ұйымы да кірген. Нәтижесінде жастардың жағдайын жеңілдететін 3 заң қабылданған. Ресейде басқа елдерге қарағанда, заңнама жоспарлы түрде жасалмақ. Ал, оның құрамындағы Татарстан мен Мордовия өз заңдарын қабылдап қойды.

(«Қазақстан-Заман» 21ақпан, 2003ж)

4. Мәтінді оқыңыз.

Үлкендер жапон туралы әңгімесін ең алдымен балаларға, жастарға айтады. Олар бүгінгіге бас ауыртпайды, болашақты ойлайды. Жаны тыным таппай жаңалық іздейді.

Қысқасы, мұнда бәрі де жастар үшін жасалады. Ал жастар оған жанкештілігімен, адал еңбегімен жауап береді.

Бұл елдің жастары өзін биік ұстайды, биікке ұмтылады екен. Токионың қақ ортасында жастар көшесі, жастар алаңы бар. Үкімет болашақтан үміт үзбес үшін жастарға бар жағдайды жасап қойған. Жастар осы жерде өзін қызықтырған, толғандырған шаруалармен айналысады. Мұнда түрлі мерекелер, ата-анаға, бауырға қайырымды болу,олардың басын жерге тигенше сыйлау күндері өтеді. Жастардың алдында ақылгөй, дана,шешен қариялары, нобель сыйлығының иегерлері, жазушылар, актерлер, ақындар жүрек жарды сөздерін айтады. Үлкендер мен жастар көп пікірлеседі, сырласады. Жапон жастары бүгінгімен қанағаттанбайды, болашақ үшін, мемлекеттің гүлденуі үшін жұмыс істейді.

(«Қазақстан-Заман» 1.01.2002ж.)