Соөж тапсырмасы

Келіссөз жүргізуге қажетті нұсқаулық жазыңыз. Келіссөзді дұрыс жүргізуге қажетті ақыл-кеңес беріңіз.

Сөж тапсырмасы

Келіссөз жүргізу шеберлігі тақырыбында интернет көздеріне шолу жасап, келіссөз жүргізудің әмбебап жолын ұсыныңыз.

Қолданылған әдебиеттер

1. С.Бөрібаева. Қазақ тілінде дипломатиялық және мемлекеттік құжаттарды рәсімдеу. Оқу құралы. А: «Қазақ университеті», 2011. 321б.

2. Л.Дүйсембекова. Қазақ тілі: іс қағаздарын жүргізу. Оқу құралы. А: «Мемлекеттік тілді дамыту институты» ЖШС, 2011. -400б.

3. М.Балақаев, М.Серғалиев. Қазақ тілінің мәдениеті. А: «Зият Пресс», 2004. -140б.

4. Іскер адамның орысша-қазақша экономикалық түсіндірме сөздігі. А: Мұраттас, 2005.-795б.

5. Фразеологиялық сөздік. А: Арыс, 2007. 800б.

6. http://portal.mfa.kz/portal/page/portal/mfa/ru/content/press/priodicals.

Құрастырушы: п.ғ.к., доцент м.а. Ж.М.Бектұрғанова

6-сабақ. Дипломатиялық әдеп және оны рәсімдеу.

Халықаралық қатынастағы іскерлік мәдениет.

Тірек сөздер: Халықаралық қатынас, жаһандану, дипломатиялық протокол, дипломатиялық нота, сенім грамотасы, құттықтау нотасы, дипломатиялық келісім, елші, төтенше, өкілетті, үкімет, сыртқы істер, дипломатиялық хат алмасу, жаһандық мәселелер, ынтымақтастық, әріптестік қарым-қатынас, жауапкершілік, тұғырнама, төзімділік, бас қосу, ортаға салу, бетін алу, қауіпсіздік, адам құқығы, уағдаластық

Халықаралық қарым-қатынаста әр халық дипломатиялық протоколда көрсетілген дипломатиялық әдеп ережелерін ұстанады. Дипломатиылқ протокол дегеніміз халықаралық қатынаста мемлекет және үкімет, Сыртқы істер ведомстволдарының басшылары, дипломатиялық өкілдіктер, ресми тұлғалар ұстануы тиіс жалпы қабылданған ережелердің, дәстүрлер мен шарттылықтардың жиынтығы. Дипломатиялық протокол ХІХ ғасырда Вена конгресінде ресми түрде бекітілді.

Дипломатиялық әдеп Ережесі – үндеудің, хат алмасудың, сондай-ақ ресми іссапармен келудің, кездесулер мен сұхбаттар, дипломатиялық қабылдаулардың және т.б. белгілі бір нысанын құрайды. Олар дипломаттың, мемлекеттік қызметкердің, бизнесменнің сыртқы келбетіне, олардың киіміне, мәнеріне, мінез-құлығына, ресми іс-шараларға және т.б. қатаң талаптар қояды.

Қазіргі заманға сәйкес дипломатиялық және іскерлік протоколдың Ережелерін, нормаларын сауатты меңгеру – қарым-қатынастың қолайлы климатын жасайды, дипломатиялық немесе экономикалық ведомствоның, сонымен бірге жалпы мемлекеттің беделін арттырады.

Халықаралық қарым-қатынас –

Дипломатиялық әдеп –

Үкімет –

Дипломатиялық өкілдіктер –

Ресми тұлғалар –

Жиынтық –

Ресми түрде –

Нысан –

Сауатты меңгеру –

Қолайлы –

ЕСІҢІЗГЕ САҚТАҢЫЗ!!!

Сөздердің орысша аудармасын

немесе мағынасын жазып алыңыз.

1-тапсырма. Мәтінді оқыңыз.

Құрметті медиа форум меймандары!

Ханымдар мен мырзалар!

Сіздерді бүгінгі ҮІ Еуразиялық медиафорумның ашылуымен шын жүректен құттықтаймын. Еуразияның кіндігіндегі Алматыда әлемдік деңгейдегі қоғамдық ой-сана өкілдері мен майталман журналистердің жиналғандарына қуаныштымын. Жаһандық көкейкесті мәселелерді ортаға салып, оларды бірлесіп талқылап, ортақ шешімге келу үшін Сіздердің осылайша бас қосуларыңыз игі дәстүрге айналды.

Қазақстан Шығыспен Батыстың, Терістік пен Күнгейдің геосаяси векторлары мен мәдени ареалдары қиылысқан тоғыз жолдың торабында орналасқан. Сол себепті де біздің стратегиямыз ұлттық және халықаралық процестердің өзара байланысына негізделген.

ХХІ ғасырдың ақиқаты шиеленіссіз келешек жөніндегі романтикалық қиялды жоққа шығарды. Халықаралық қатынастар жүйесі үдей түскен ғаламдық және аймақтық сипаттағы қауіп-қатер алдында әлсіз болып шықты. ...Бүгінгі әлемде жаһандық түйіндерді шешудің қарапайым жолы жоқ. Озбырлық тек зорлық-зомбылық туғызады. Ксенофобия, күдікшілдік және қорқыныш ХХІ ғасырдың жаңа обасына айналып келеді.

Жаһандық кеселдердің бетін қандай оң әрекеттер қайтара алуы мүмкін? Басы ашық нәрсе – әлемдік саясатта аса елеулі жаңарулар жүзеге асуы тиіс, халықаралық қатынастар мен халықаралық қауіпсіздік жүйесін қозғайтын жаһандық тетіктер өзгеруі тиіс.

Біріншіден, қазіргі дүниені біртұтас жанды организм деп ұғыну халықаралық саясатта жаһандық бәсеке парадигмасынан жаһандық жауапкершілік парадигмасына тұғырнамалық ауысуды талап етеді. «Жаһандық пайымды ой» мен «жаппай жауапкершілік» қағидаттарымен қаруланатын кез келді.

Екіншіден, мен халықаралық қатынастарда көпкіндіктілік ұғымын қайта қарап, оған сапалық жаңа реңк беру керек деп есептеймін. Қазақстанның көпвекторлы сыртқы саясаты негізгі ықпал ету кіндіктерінің бәрімен – Ресеймен, Қытаймен, АҚШ-пен, ЕО-мен, Үндістанмен, Араб елдерімен, Оңтүстік-Шығыс Азия елдерімен әріптестік қарым-қатынас орнатуға бағытталған.

Халықаралық сахнада өзін ұстаудың үшінші қағидатының маңыздылығын мен текетірес моделінен қағидаттық түрде бас тарту және сенім мен стратегиялық үнқатысу режімін белсенді түрде қалыптастыру дер едім.

Төртіншіден, әлем қазіргі халықаралық қатынастардағы элитарлықтан эгалитарлық сипатқа қарай бет алуы тиіс деген терең сенімдемін.

Сөзімді қорытындылай келе, біз осынау Форумға адал болып отырғандарыңыз үшін сіздерге ризашылықтамыз. Осында әлемнің саясатшылары, әлемнің танымал журналистері жиналуының өзі Қазақстанға деген сенімді көрсетеді. Барлық талқылаулар бір-бірімізге деген төзімділік аясында өтеді және бұл біздің бәріміз үшін зор пайда әкеледі деген сенімдемін.

Ықыластарыңызға рахмет. Сіздерге зор табыстар және мықты денсаулық тілеймін.

Мәтін бойынша тапсырмаларды орындаңыз.

1. Сөздерді аудармаларымен сәйкестендіріңіз.

Үнқатысу тотальная ответственность

Текетірес моделі бесконфликтное будущее

Қағидаттық глобальная ответственность

Ықпал ету кіндіктері многополярность

Көпкіндіктілік толерантность

Жаһандық пайымды ой романтические грезы

Жаппай жауапкершілік страх

Жаһандық бәсеке серьезнейшие трансформации

Жаһандық кесел чума

Жаһандық жауапкершілік принципиально

Тұғырнамалық ауысу глобальная конкуренция

Шиеленіссіз келешек конфронтационный модель

Романтикалық қиял глобальные механизмы

Әлсіз полюса влияния

Озбырлық, зорлық-зомбылық глобальная болезнь

Күдікшілдік насилие

Қорқыныш диалог

Оба уязвимый

Елеулі жаңарулар концептуальный переход

Жаһандық тетіктер глобальное здравомыслие

Төзімділік подозрительность

2. Сөздік қорымызға сөз қосайық!

Мәтіннен келесі мағынадағы сөздерді табыңыз.

1. Білім-ғылымнан жан-жақты біліктілік, білімділік _______________________

2. Өз ісінің асқан шебері _______________________

3. Баса-көктеп жәбір көрсетушілік, зұлымдық _______________________

4. Заттар мен құбылыстардың практикада тексерілген анық бейнесі; 2) шындық, дұрыстық __________________________________

5. Ауру, сырқат, дерт; 2) ұнамсыз дағды, жаман әдет; 3) қайғы-қасірет, мұң _______________________________________

6. Техникалық механизмді жүргізіп, басқарып тұратын бөлшек, құрал, аспап; 2) түйінді мәселе, негізгі ой ___________________________

7. Түр-түс, келбет, әр, өң; 2) мағыналық ерекшелік, сәл ғана өзгешелік _________

8. Белгілі бір мүдделерді қорғауға бағышталған, ел бюасқарудағы ішкі және сыртқы қарым-қатынастардың әрекеті, ұстаған бағыты ________________________

9. Әдетке айналған салт-сана, ғұрып ________________________

10. Жақсы, ізгі; 2) қайырымды, адал, таза ________________________

11. Адамның ойлау жүйесіне ғана тән психикалық процесс; 2) орындалуы қиын, шындыққа жанаспайтын арман, мақсат, тілек _____________________

12. Бір нәрсенің түйіліп, шиеленісіп байланып қалған жері; 2) қорытынды, байлам ______________________________

13. Көзге түсерліктей, көрнекті, белгілі; 2) айтарлықтай, үлкен, ірі; 3) қадірлі

14. сыйлы, құрметті, қалаулы ______________________________

15. Бөлшектенбейтін, жымдасып кеткен; бір түтін, ажырамас ___________________

3. Келесі фразеологизмдерді мағыналарымен жұптастырыңыз.

Көптің енші-үлесіне айналдырды	бетін қайтарды
1) Бір жерге жиналды, мәжіліс құрып, кеңесті; 2) бірігіп тұрмыс құрды, үйлі-боранды болды	бет алды
Сан жолдың түйіскен, көп жолдың ұласып, тоғысқан жері	басы ашық
Қарқынын басты, алған бетінен тайдырды; жолына тосқауыл болды; жігерін құм қылды; қолын қақты, меселін қайтарды	ортаға салды
1) Ап-айқын, даусыз, ешкімнің таласы жоқ; 2) бос; ешкімнің ортақтығы жоқ, қолы тимеген	тоғыз жолдың торабы
Бағыт алды, кірісті, ыңғайланды; көңіл берді, жүзін көрсетті	бас қосты

4. Келесі сөздерді етістіктерге айналдырыңыз.

Талқы______

Қиылыс______

Негіз_______

Сипат______

Түйін______

Жаңа______

Қару_______

Есеп_______

Бағыт______

Қалып______

Қорытынды_____

Пайда______

Жоқ__ _______

Ықпал ______

Қарым-қатынас _______

Сенім __________

Пайда _________

5. Келесі сөздердің қарама-қарсы мағыналарын жазыңыз.

Шиеленіссіз -

Әлсіз -

Бүгінгі -

Үдеу -

Қарапайым -

Жаңа -

Елеулі -

Сыртқы -

Терең -

Танымал -

6. Келесі сөздерден зат есімдер (З.е.) мен сын есімдер (С.е) жасаңыз, мағыналарындағы айырмашылықтарды ажыратыңыз.

Жаһан_____

Күдікшіл_____

Озбыр_____

Зор_____

Әлем_____

Халықара_____

Қауіпсіз_____

Жауапкерші_____

Тұғырнама______

Көпкіндікті______

Сапа_______

Әріптес_____

Маңызды_____

Қағидат______

Стратегия______

Элитар______

Эгитар______

Ризашы_____

Төзімді______

Денсау______

7. Мәтін бойынша келесі тіркестерді жұптастырыңыз.

қоғамдық	а) деңгей
Еуразияның	ә) қиял
майталман	б) сахна
көкейкесті	в) келешек
5) игі	г) елеулі
6) геосаяси	ғ) ареал
7) мәдени	д) вектор
аса	е) ой-сана
жанды	ж) сыртқы саясат
жаппай	з) жүйесі
романтикалық	и) кіндігі
шиеленіссіз	к) организм
13) әлемдік	қ) дәстүр
14) қауіпсіздік	л) жауапкершілік
15) көпвекторлы	м) мәселелер
16) Халықаралық	н) журналистер

8) Мәтін бойынша келесі сөздермен жасалған тіркестерді жазыңыз және толықтырыңыз.

А) В)

9) Келесі сұрақтар бойынша пікір алысыңыз.

-Халықаралық қатынасқа қандай ерекшеліктер тән?

-Халықаралық қатынас тілінде қандай сөздер белсенді түрде жұмсалады?

-Халықаралық қатынаста сөйлеуші қандай мақсатты ұстанады?

-Халықаралық қатынас мәдениетін білу қаншалықты маңызды?

2-тапсырма. Дипломатиялық қарым-қатынастағы сенім грамотасының орысша үлгісімен танысып, қазақшаға аударыңыз.