Современная экономическая терминология
На сегодня почти все учебники и учебные пособия казахских авторов по экономике основываются на соответствующих англоязычных изданиях, и в этом нет ничего плохого, ведь, к сожалению, не казахские ученые выступают "законодателями моды" в теории рыночной экономики. Однако проблема заключается в использовании англоязычной экономической терминологии в казахском языке, а следовательно — и в науке и образовании. Понятно, что без развития научной терминологии национальные язык, наука и образование развиваться не смогут. Анализ отечественных учебников, учебных пособий, научных публикаций (монографий, статей), диссертаций, законодательных и нормативных актов органов власти Казахстана в сфере экономики подтверждает наличие проблемы с развитием национальной экономической терминологии.
Говоря об экономической терминологии англоязычного происхождения в казахском языке, мы имеем в виду два компонента этого вопроса — написание и звучание термина на казахском языке, а также его экономическое содержание. Анализ существующих отечественных исследований по проблеме экономической терминологии на казахском языке показал наличие таких разработок только в сфере филологии. В плоскости экономической науки терминология находит отражение только в немногих словарях экономических терминов, что не решает проблему использования англоязычных экономических терминов. Как правило, указанные издания не формируют новые экономические термины, а лишь трактуют уже существующие.
Понятно, что обойтись без привлечения иностранных слов в казахскую экономическую терминологию невозможно. Ведь оно происходило в течение всего периода формирования этой терминологии. Сначала это были термины, привлеченные из иностранных языков.Они полностью вошли в нашу экономическую терминологию. Однако существуют и экономические термины казахского происхождения: «делдал», «жеке меншік», «табыс», «қосылған құн салығы», «бағам» и т.п.
19-тапсырма. Жоғарыда берілген мәтін бойынша төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз.
Нарықтық экономика теориясындағы «сәннің заң шығарушылары» кімдер?
Ұлттық тіл, ғылым мен білім не болмаса дамымайды?
Қазақ тіліндегі ағылшын тілінен енген терминдер туралы не айтасыз?
Экономикалық терминдер жайындағы сіздің ойыңыз қандай?
Қазақ тіліне ғана тән терминдер хақында не білесіз?
20-тапсырма. Сіз таңдаған мамандығыңыз туралы қандай пікірдесіз? Өз пайымыңызды келтіре отырып, мамандығыңыз хақында шағын шығарма жазыңыз.
21-тапсырма. Төмендегі өлеңді жаттаңыз және жатқа айтып беріңіз.
Ұқпасам өз Тіл - анамды,
Ұлыңмын деуім әңгілік.
Сәуле боп тұрсын санамда
Әлдиі, үні мәңгілік
Білмесін-білсін түсімнен,
Ұқпасын-ұқсын түрімнен.
Танысын дүние ісімнен
Танысын туған тілімнен.
Ж. Молдағалиев
Сөж тапсырмасы
Өз бизнес жоспарыңызды жазыңыз.
Соөж тапсырмасы
Студенттердің бірнеше бизнес жоспарын талқылаңыздар.
Бақылау сұрақтары
Іскерлік әлемі туралы осы жасалымнан алған деректеріңізді түйіндеп айтып беріңіз.
Тапқыр адам қандай жетістіктерге қол жеткізе алады?
Ақпараттық жүйелер – ХХІ ғасыр мамандығы.
Осы қағидаға қатысты сіздің ойыңыз қандай? Өз пайымыңызды баяндаңыз.
Кәсіпкерлік туралы Ережені тауып, онымен толыққанды танысыңыз.
Өз ісіңізді ашу мақсатын көздеген болсаңыз, оған қалай қол жеткізбексіз?
Бизнес жоспарға сараптама жүргізудің нормативтік базасын табыңыз және ол туралы әңгімелеп беріңіз.
Бизнесті қаржыландыру көздерін қалай таңдамақшысыз? Осыған нақты да толық көлемді жауап жазыңыз.