- •Қазақстан Республикасының Білім және Ғылым Министірлігі
- •5 Оқу пәнінің сипаттамасы
- •5.1 Оқу пәнінің қызметі.
- •5.2 Оқу пәннің оқыту мақсаты
- •5.3 Пәнді оқыту міндеттері
- •5.4 Оқу пәнінің мазмұны
- •5.5 Оқу пәнін оқыту жоспары
- •6 Негізгі және қосымша әдебиет тізімі
- •6.1 Негізгі әдебиет
- •6.2 Қосымша әдебиет
- •8 Оқу пәнінің саясаты
- •Дәріс конспектісі
- •Ақпараттық жүйелер мен ресурстар
- •Ақпараттық ресурстар
- •Сандарды ондық жүйеден кез келген жүйеге аудару.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Есептеу техникасының даму тарихы.
- •1.Жүйелік блок
- •2.Монитор
- •3.Перне тақтасы
- •Бақылау сұрақтары:
- •Операциялық жүйе дегеніміз не?
- •Программалық қамту қалай жіктелінеді?
- •Қандай программалар қолданбалы деп аталады?
- •Жүйелік программалардың ролі қандай және олар қандай мақсатқа арналған?
- •Программалық қамтамасыз етудің даму диалектикасы
- •1 Сурет. Программалық қамтамасыз етуінің деңгейлері
- •Жаңа программалық қамтамасыз ету
- •Программалық қамтамасыз етудің түрлері (лицензиялық, шартты тегін, тегін) және оларды қолдану ережелері
- •Лицензиялық программалық қамтамасыз ету – бұл ресми программалық қамтама.
- •Программаны декомпиляциялау - бұл техникалық әдіс, құрамында программаның құрылымын зерттеу мақсатында объектілік кодты текстік күйге түрлендіру және эем үшін программаны кодтау.
- •Лицензиялық емес пқ – бұл әуесқойлық, жүктелген, бұзып алынған немесе қарақшыларының базарынан сатып алынған программалық қамтамасыз ету.
- •Қорап – бұл программаның дистрибутиві жазылған компакт-дискі, пайдаланушы нұсқаулары, лицензиялық келісім және бірнеше қағаз буклеттер салынған әдемі корапша.
- •Лицензия – бұл программалық өңімді қолдану құқығын беретін электронды растау.
- •Шартты-тегін программалар ( ағыл. Shareware) – бұл белгілі бір шарттармен тегін қолдануға болатын программалар.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Аппараттық программалық қамтамасыз етудi даму диалектикасы. Дербес компьютерлердің құрылымдық ерекшеліктері бойынша жіктеуі
- •1946 Жыл эем кезеңін қайта есептеу нүктесі болып саналады, осы жылы есептеуші машинаның алғашқы тәжірибелі үлгісінің шығарылуы басталды.
- •Бақылау сұрақтары:
- •Мәтіндік құжаттарды қолдану салалары және түрлері
- •Мәтінді өңдеу процессінің аппараттық және программалық қамтамасыз етуі
- •Құжат терезесінің түрін баптау. Құжатты қарап шығу тәртіптемесі. Терезелерді бөлу және реттеу
- •Құжаттың касиеттеріне жеке мәліметтерді қалай қосуға болады?
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Стильдер. Стильдерді ауыстыру, жаңа стиль құру. Беттерді белгілеу. (2 сағат)
- •Мәтіннің абзацтарын, кестелерін, тізім және таңбаларының сыртқы түсін дереу өзгертетін және оларға қолданылатын пішімдеу параметрлерін стиль деп атайды.
- •Стильді құру және өзгерту
- •Беттерді белгілеу Беттердің параметрі
- •Қағаз өлшемі қосымшасы
- •Беттің өңі (фоны).
- •Беттердің және бөлімнің бөлінуі.
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •3 Тапсырма
- •1 Тапсырма
- •2 Тапсырма
- •Бақылау сұрақтары:
- •Тақырыбы: Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер. Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі.
- •Құжат құрылымы. Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер.
- •Беттерді нөмірлеу. Колонтитулдер.
- •Құжатта сілтемелерді ұйымдастыру. Сілтемелер. Айқасқан сілтемелер. Мазмұнды баптау. Заттық көрсеткіш. Әдібиеттер тізімі. Сілтемелер.
- •Айқасқан сілтемелер.
- •Мазмұнды баптау.
- •Әдебиеттер тізімі
- •Қазақтың ұлттық спорт ойындары мен қазғалмалы ойындар
- •Бақылау сұрақтары:
- •Рецензиялау
- •Графиктік объектілерді және диаграммаларды кірістіру. Word қосымшасында графикпен танысу
- •Төсемді пайдалану
- •Графиктік объектіні пішімдеу.
- •Барлық суретті немесе сурет бөлігін жою.
- •Диаграмма және графиктер құру.
- •Қазақстан мәдениеті және ұлттық салт-дәстүр туралы
- •Кимешек
- •Тақырыбы: Макростар. Үстелдік баспа жүйелері. (2 сағат)
- •Макростар
- •Пернелерге макрос міндеті
- •Макросты жазу
- •Макрос терезесі арқылы макросты орындау.
- •Үстелдік баспа жүйелері
- •Жобалардың үлгі ретінде тақырыптары
- •Жобалар тақырыптары
- •Қосымша материал Басылымның түрлері
- •Тақырыбы: Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау. Бейнені кірістіру және редакциялау. (2 сағат)
- •Scribus программасының интерфейсі. Жарияланымды құру және сақтау
- •Бейнені кірістіру және редакциялау
- •Тақырыбы: Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі. Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар. (2 сағат)
- •Информатиканың негізгі объектісі, яғни оның шикізаты мен беретін өнімі ақпарат Мәтіндік блоктар және олардың түрленуі
- •Мәтінді құжатқа қалай орналастыруға болады?
- •Тре́кинг (ағылшын тілінен алынған, алшақтық, басындағы әріпті соңғы әріптерден ерекшелеуші)
- •Қабаттар. Scribus баспа жүйесіндегі шаблондар
- •Парақ шебері
- •Әлемдегі ең танымал газеттер
- •Баспаға арналған pdf
- •Желілік технологиялар
- •Компьютерлік желілердің түрлері.
- •Желілік техникалық құралдар. Жергілікті немесе аймақты тармақталған желілер архитектураларына байланысты негізгі компонеттер мен технологиялар мынадай бөліктерден тұрады:
- •5. Мәліметтер базасы
- •Интернетке қосылу
- •Хабардың тақырыбы
- •«Омар Хайям-математик және ақын» тақырыптық газет жасау
- •Шаблоннан құжат құру
- •Колонтитулдер, шебер-беттерін құру
- •Беттер-шеберін пайдалану
- •Батырмалар
- •Мәтіндік блоктарды құру
- •Мәтінді жүктеу және түзету
- •Батырманы және атауды көшіру
- •Презентациялар жарияланымы Тағы бір батырма қосып, «Қазақстанның Қызыл кітапқа енгізген өсімдіктер туралы» слайдты рәсімдеңіз.
- •Жобаларды әзірлеу
- •Жобалар тақырыбы:
- •«Адам және тарих» тақырыбы.
- •« Ешкімде, ештенеде ұмытылмайды» тақырыбына гезеттер.
- •Коммуникация – бұл хабарлама, берілім.
- •Телефон – бұл дыбысты үлкен ара қашықтыққа жеткізе алатын кез келген құрылғы.
- •Пейджер – жеке қоңырауларды қабылдағыш.
- •Мобильді байланыс – бұл белгілі бір жерге немесе аумаққа байланбаған, дыбыстық, мәтіндік, графикалық мәліметті сымсыз абоненттік терминалдарға жеткізетін телебайланыс түрі.
- •Электронды пошта (ағлш.Email, e-mail,ағлш. Тілінен electronic mail) – бұл технология мен ол ұсынып отырған қызметтер: бөлінген компьютерлік желіде хабарламаны тарату және қабылдау.
- •Таратылым тізімі (ағлш. Mailing list) – бұл белгілі бір жазылушылар тобына хабарламаларды жібіруге мүмкіндік беретін механизм.
- •Әлеуметтік желі – бұл контентті сол қатысушылардан құралған көп рет пайдалануға болатын интерактивті веб-сайт.
- •Дауыс конференциясы нені білдіреді? Дауыс конференциясы – бұл жекеленген бөлме түсінігіне негізделген, көптеген коммуникациялар түрі.
- •VoIp (ағлш. Voice over ip; ip-телефония) – бұл сөз сигналының тасымалын Интернет немесе басқа кез келген ip-желі арқылы қамтамасыз ететін байланыс жүйесі.
- •Интернет – бұл ғылыми, іскерлік, танымал және көңіл көтеретін ақпаратты ашық түрде сақтау және тарату құрылғысы.
- •Интернет-аналитика – бұл аналитиканың жеке жағдайы, нақтырақ айтқанда, процесс және Интернеттің аудиториясын түсінуіне, олардың көздерімен талаптарына қолданылатын әдістемесінің анализі.
- •Библиометрика – бұл ақпарат және мәтіндерді зерттеу тәсілдерінің жиынтығы.
- •Мәтін оқылымы – бұл мәтіннің мақсатты аудиторияға түсінікті болуы және онымен қабылдануы.
- •Сұхбат (сұхбат, ағлш. Interview) – бұл интервьюер өз әңгімелесушісіне сұрақтар қойып және ол сұрақтарға жауап алатын екі немесе одан да көп адамдар арасындағы әңгіме түрі.
- •Респондент - бұл сұхбаттың сұрақтарына жауап беретін адам.
- •Ақпараттық қауіпсіздік. Ақпаратқа қол жетімдік саласындағы Қазақстан Республикасының заңнамасы.
- •Файлдарды архивтеудің қажеттілігі
- •Ағымдағы каталогтардағы файлдарды сығу
- •Ақпараттық коммуникациялық технологиялар. “Электронды үкімет” инфрақұрылымы.
Графиктік объектілерді және диаграммаларды кірістіру. Word қосымшасында графикпен танысу
Құжаттың бетінде орналасқан негізгі элементтердің бірі графиктік бейнелер болып табылады. Word құжаттарында графиктік бейнелердің екі түрі пайдаланылады, олар: суреттер мен графиктік объектілер.
Word құжатына суретті қалай кірістіруге болады?
Басқа программалар жасаған файлдардан суреттер импортталады (Word программасынан басқа), ал графиктік объектілерді Word құралдары (кірістірілген графиктік объетілердің редакторымен) арқылы өзбетінше құруға болады.
MicrosoftOfficeWord программасында қандай графиктік объектілер құруға болады?
Графиктік объектілер фигурадан, диаграммадан, блок-схемалардан, қысық пен түзі сызықтардан және WordArt объектілерінен тұрады. Олардың кез келгені Word құжатының бөлігіне жатады. Олардың қасиеттерін әртүрлі түстер, жиеткер, шекаралар және басқа әсерлердің пайдалану арқылы өзгертуге болады.
Word суреттеріне графиктік объектілерді жатқызуға болады. Мысалы, фигура және сызықтардан тұратын графиктік объект сурет болып табылады.
Төсемді пайдалану
Word-қа енгізілген графиктік объектіні төсемге орналастыруға және төсем арқылы құжаттағы суреттерді тәртіпке келтіруге болады.
Төсем суреттер арасында және құжаттың қалған бөлігінде жиек түрінде шекаралардың болуын қамтиды. Үнсіз келісім бойынша төсемнің шекаралары мен өңі бейнеленбейді, бірақ төсемге кез келген графиктік объектіге сияқты пішімдеуді қолдануға болады.
Сонымен қатар, төсем суреттің бөлігін ұстауға және суреттер бірнеше бөліктен құрылса ол объектілердің өлшемін өзгертуге көмектеседі.
Құжаттың бетіне төсемді кірістіру үшін сурет қоятын жерге шерту керек.
Кірістіру (Вкладка) қрсымшасында Иллюстрация тобынан Фигураны шертіңіз, содан кейін Жаңа төсем (Новое полотно) таңдап алыңыз (40-сурет)
Төсемнің өлшемін баптау үшін оны ерекшелеп, содан кейін өлшемнің дәл жүйесін орнатуға Өлшем (Размер) тобында көрсетікшке шерту керек немесе Өлшем (Размер) сұхбаттасу терезесінің шақыру батырмасын басыңыз.
40-сурет. Сурет үшін жаңа төсем құру.
Құжаттың бетіне жаңа төсемді орналастыру. Төсемде бірнеше фигураны орналастыр.
Графиктік объектіні пішімдеу.
Фигура қандай элементтерден тұрады? Фигураның қандай элементтерін пішімдеуге болады?
Кез келген фигураның шекарасы мен ішкі құйюы бар немесе шекарасы, мысалы, сызықта, бағыттауыш, қисықта сияқты.
Word-та фигураларды безендіретін дайын стильдер бар. Стильдер Пішім (Формат) қосымшасында Фигуралар стилі (Стили фигур) тобында орналасқан (41-сурет)
41-сурет. Фигуралар стилі. Стили фигур
Фигураға стильді қолданыңыз. Ол үшін фигураларды ерекшелеңіз. Стиль қандай болатының көру үшін Фигуралар стилі (Стили фигур) тобына тінтуірді апарыңыз. Таңдап алған стильді шертіңіз. Фигураға әртүрлі әсерлерді пайдаланыңыз.
Төсемдегі объектілерді тегістеу.
Объектілерді тегістеу үшін оларды ерекшелеу керек, CTRL пернесін басып, ұстап тұрыңыз. Тегістеу (Алдынғы жаққа, Артқы жаққа) командасына рұқсат алу үшін Тәртіпке келтіру (Упорядочить) тобында Тегістеу (Выравнивание) (42-сурет) пунктін таңдаңыз.
42-сурет. «Тәртіпке келтіру» тобы
Тәртіпке келтіру тобында келесі командалар да бар:
Қалып → Мәтінде және Мәтінді көмкерілуімен (Положение → В тексте и С обтеканием текста), бұл команда суретті мәтінге қатысты орналастырады.
Мәтінді көмкерілуі (Обтекания текстом), бұл команда арқылы графиктік бейнені мәтінге қатысты келесідей орнналастыруға болады: Мәтінде (В тексте), Жиект бойымен (Вокруг рамки), Контур бойынша (По контуру), Алмаспайтын (Сквозное), Жоғары және төмен (Сверху и снизу), Мәтін артында (За текстом), Мәтін алдында (Перед текстом).
Бұру (Повернуть) – ерекшеленген графиктік объектілерді бұруға мүмкіндік беретін команда.
Ерекшелеу аймағы (Область выделения), құжаттың бетіндегі ерекшеленген фигураларды көрінетін және көрінбейтіндей жасайды. Графиктік объектілер жиынынан тұратын графиктік суреттерді пішімдеуде пайдаланылады.